Zihniyet sorunu

Gazetenin Genel Yayın Müdürü İbrahim Karagül’e göre, Paris katliamının arkasında uluslararası güçlerin komplosu vardı, terörü Batılılar Müslümanları vurmak için örgütlemişlerdi, ürettikleri terör şimdi kendilerini vuruyordu. Karagül, İslam coğrafyasının yaşadığı “bütün kötülüklerin ana suçlusunun o ülkeler” yani Batılılar olduğunu söylüyordu.

Köşe yazarı Yusuf Ziya Cömert ise, Selefi terörizmini Batılıların yarattığını söyleyenlere, bu terör örgütlerinin Batı düşmanı olduğunu hatırlatıyor, böyle komplo teorileri kurmakla reel hayattaki gerçeklerin değişmeyeceğini vurguluyordu. Cömert, Japonya’da kişi başına 25 kitap okunduğunu, bizde bu sayının 0.1 olduğunu belirterek, Ortadoğu’da çok daha kötü olan bilgisizlik faktörüne dikkat çekiyordu.
Cömert’i bu yazısı için kutluyorum. Bilimi önemseyen yazılara ihtiyacımız var.

ORTADOĞU’DA BİLİM!

Hemen SJR (Scientific Journal Rankings) sitesine girdim. Burada ülkelerin ve bölgelerin “bilimsel atıf indeksleri”ne giren yayınlarına ilişkin istatistikler vardır. Ortadoğu ile Asya bölgesine baktım, işte bu iki bölgede bilimsel yayınların yıllara göre seyri:





Özetle, 1996 yılında yakın noktalarda yola çıktıkları halde 2014 yılında Ortadoğu ülkelerinin bilimsel yayın sayısı 133 bin, Asya ülkelerinin bilimsel yayın sayısı 851 bindir!

Asya bölgesinde, bilimsel yayın bakımından dünya sıralamasının başlarında giden Çin, Japonya, Güney Kore gibi ülkeler yanında, çok aşağıdaki Tacikistan, Laos gibi ülkeler de var...
Ortadoğu bölgesinde bilimsel yayın konusunda başarılı olanlar Türkiye, İran ve İsrail’dir. Bu üç ülkeyi çıkarın, kalan Ortadoğu ülkelerinin hali Afrika’dan kötüdür!

SÖMÜRGECİLİĞİN TRAVMALARI

Sömürgeciliğin yarattığı derin travmaları Uzakdoğu da yaşadı... Japon militarizmi ve Mao’nun kör ideolojik bağnazlığı da malumdur.
Fakat ders alıp eğitime, bilime, teknolojiye yöneldiler. Uzakdoğu’da tutkuların hedefi siyasi ideolojiler değil; eğitim ve teknolojidir.
İşte, PISA sınavlarında da başlarda gidiyorlar.
İşte, 23 milyon nüfuslu Tayvan’la 78 milyon nüfuslu Türkiye’nin 2014’teki bilimsel yayın sayısı aşağı yukarı aynıdır, 37 bin civarındadır.
90 milyonluk Mısır için bu sayı 14 bindir!

TEMEL SORUN EĞİTİM

Zihnin öğrenme, düşünme, mukayese etme, çıkarsama yapma gibi melekelerini geliştirecek kaliteli eğitim olmayınca; hazır duygular, tutku ve nefretler davranışlara yön veriyor.
İşte, Ortadoğu’da duygular, öfkeler, ateşli nutuklar çok etkilidir.
Öfkenin aşırısı şiddete uzanıyor. Hatta okuldan alınan maddi bilgiler de bu amaçla kullanılıyor. Teröristler cahil köylüler değildir; yarı okumuş fanatiklerdir.
Naziler ve Bolşevikler de öyleydi.
İslam dünyasında “bütün kötülüklerin anası” değerler çatışmasını körükleyen zihniyet ve bunu körükleyen bozuk eğitimdir. Bu insan malzemesinin dini, etnik ve siyasi öfkeleri kabardığında terör örgütleri geniş bir zemin buluyor.

SORU İŞARETLERİ

Eğitim ve bilim elbette bir politika, bütçe meselesidir. Fakat daha önemlisi eğitim sisteminin zihinleri kalıplamak değil, aksine sorularla dolduracak, yeni bilgiler için merak uyandıracak nitelikte olmasıdır. Biliyorum kolay değil, zaman ister.
Fakat hiç olmazsa, Ortadoğu coğrafyasında sözü geçen siyasi, dini, toplumsal liderler ve aydınlar kitlelerdeki duyguları ateşlemek yerine, eğitim, bilim, çağımız dünyasındaki yarışma konuları gibi meseleleri sıkça gündeme getirerek ‘toplumsal iklim’i değiştirebilirler.
Bunun bile yeterince yapılmaması hazindir.