Sabit telefonla konuşmak vergili de vergisiz de yüzde 50 pahalı

Binlerce Hürriyet okuyucusundan “Biz tam tersini biliyorduk. Doğrusunu açıkladığınız için çok teşekkür ederiz” diye e-postalar yağdı...

Bu arada, “Kıyaslamada vergi hariç rakamları esas almışsınız. Vergileri dahil edince durum ne oluyor?” diye soranlar da oldu. Ayrıca yurt içi, şehirlerarası, milletlerarası görüşmeler ve avantajlı tarifeler yönüyle de konunun değerlendirilmesi isteniliyordu.

Şimdi, bunları da sırasıyla açıklayalım.

VERGİLİ DE YÜZDE 50 PAHALI

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun, 2009 yılına ait resmi verilerine göre;

- Sabit telefonla arama trafiği olan 22.9 milyar dakika ile 4 milyar 581 milyon TL toplam geliri kıyaslamış ve 1 dakikalık konuşmanın, vergiler hariç ortalama 20 kuruş olduğunu bulmuştuk.
Vatandaştan alınan KDV (% 18) ve Özel İletişim Vergisini de (% 15) eklediğimizde, sabit telefonla vergiler dahil 1 dakikalık ortalama konuşma bedeli 26.6 kuruş oluyor.

- Cep telefonuyla arama trafiği olan 108.2 milyar dakika ile 13 milyar 069 milyon TL toplam geliri kıyaslamış ve vergiler hariç, 1 dakikalık konuşmanın ortalama 12 kuruş olduğunu bulmuştuk.

Vatandaştan alınan KDV (% 18) ve ÖİV (% 25) temel vergileri oluşturuyor. Yeni hat açılmasında bir defaya mahsus olan ve operatörlerce taksitlendirilen Telsiz Ruhsat ücreti (12.26 TL) ve her yıl aboneden alınan Telsiz Kullanım ücreti (yıllık 12.26 TL) ile birlikte, mobilde 1 dakikalık ortalama vergili konuşma bedeli, yaklaşık 17.1 kuruş oluyor.

Yeni tesis ÖİV ise mevcut abonelerden alınmıyor. Sadece yeni hat açtıranlardan alınıyor.

Kaldı ki toplam pazarın yüzde 75’i ön ödemeli hat kullandığı için, KDV ve ÖİV dışındaki vergileri hiç ödemiyor.

Görüldüğü gibi, vergileri eklediğimizde de sabit telefonla konuşmak, cep telefonu ile konuşmaya göre, ortalama yüzde 50 pahalı oluyor.

AVANTAJLI TARİFE

Zaman zaman reklamlarda da izlediğiniz gibi hem sabit hem de mobil hatlarla ilgili çok sayıda “avantajlı tarife” var.

Sabit telefonda, toplam abone sayısının; 2009 yılı ilk üç ayı itibariyle yüzde 7.3’ü, son üç ayı yüzde 14’ü avantajlı tarifeden yararlandı. Yani çok az sayıda müşteri avantajlı paketlerden faydalanabiliyor.

Buna göre 2009 yılı sonunda sabit telefonla konuşanların yaklaşık yüzde 86’sı avantajlı tarifeden yararlanmamış.

Mobil telefonla konuşmalarda da avantajlı tarifeler var. Dolayısıyla birinde avantajlı tarife var, diğerinde yok diyemiyoruz.

YURTİÇİ - YURTDIŞI

Sabit telefonla yapılan aramaların; şehir içi - şehirlerarası ve yurt dışı gelir dağılımı ile ilgili resmi bir veri yok. Veriler elimize geçtiğinde, bu yönüyle de ayrı bir analiz yapacağız.

Cep telefonu ile yapılan aramalarda ise şehir içi - şehirlerarası ayrımı yok. Fiyat aynı. O nedenle, aboneler şehirlerarası aramada, cep telefonlarını kullanıyorlar.
Yurtdışı aramalara gelince, bu aramalar her iki telefonla da yapılabildiği ve toplam konuşma dakikasının çok küçük bir oranını oluşturabileceğinden, ortalamada ciddi bir sapma yaratmıyor.

Yukarıda belirttiğimiz gerekçelerle, Türk Telekom ve GSM operatörlerinin kamuoyuna açıklanmış verilerinden hareketle, sektör genel ortalamasına baktığımızda, sabit telefonla konuşmak, cep telefonu ile konuşmaya kıyasla yüzde 50 pahalı oluyor.

ALTERNATİF SABİT  OPERATÖRLER

Bunlarla ilgili veriler açıklanmadığı, konuşma trafiğinin yüzde 4.74’ünü oluşturduğu, daha çok yeni ve kısmen şehir içi hizmet vermeye başladığı için, alternatif sabit operatörlerle ilgili, ayrı bir değerlendirmeye yer vermedik.

Burada pazarın hakimi Türk Telekom olduğu için mobil operatörlerle kıyaslama yaptık.

Nitekim 2004’de 20 milyar dakika olan cep telefonu ile aramanın, 2009 sonunda 108.2 milyar dakikaya çıkması, aynı dönemde sabit telefonla aramanın da 65.2 milyar dakikadan 22.9 milyar dakikaya gerilemesi, sektördeki durumun ayrı bir fotoğrafı oluyor.