DEVLET memuru, memuriyet görevi devam ederken, anonim şirket ya da limited şirket ortağı olabilecek. Bu konu, yaklaşık 2 milyon devlet memurunu yakından ilgilendirdiği için son derece önemli...
Danıştay, değişik tarihlerde verdiği iki kararla, devlet memurlarının anonim şirket ya da limited şirkete ortak olmasının, Devlet Memurları Kanunu'nun 28. maddesinde yeralan ve memurların ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmalarını yasaklayan maddesine aykırı olmadığına karar verdi.
YASA NE DİYOR?
Devlet memurlarının, ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmalarını yasaklayan düzenleme, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 28. maddesinde yer almaktadır. Bu maddeye göre;
‘‘Memurlar Türk Ticaret Kanunu'na göre (tacir) veya (esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticaret mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirketlerde komandite ortak olamazlar (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).’’
Yukarıdaki maddeye göre, devlet memurlarının, anonim şirketlere ortak olmalarını engelleyen bir hüküm mevcut değil. Nitekim Danıştay'ın kararına göre de; ‘‘Devlet memurlarının anonim şirkette kurucu ortak olmaları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 28. maddesi kapsamında sayılmaz.’’ (Dn. 1. Dairesinin, 19.06.1991 tarih ve E. 1991/77, K. 1991/105 sayılı Kararı). Başka bir anlatımla, devlet memurları, anonim şirketlere ortak olabilir.
LİMİTED ŞİRKET ORTAKLIĞI
Danıştay'a göre; devlet memurlarının limited şirkete ortak olmaları ticaretle uğraşma sayılamaz. Bu nedenle, limited şirkete ortak olan memura, Devlet Memurları Kanunu'na göre disiplin cezası da verilemez (Danıştay 12. Dairesinin 28 Nisan 2003 tarih ve 2002/3538, K. 2003/1197 sayılı Kararının tam metni için Bkz. Yaklaşım Dergisi, Mart 2004, s. 280-281).
Yukarıdaki açıklamalardan ve dayanağı olan Danıştay kararlarından da farkedileceği gibi devlet memurlarının anonim ya da limited şirketlerde, ortak olmalarına engel olan, yasal bir engel yok.
Ancak, devlet memurlarının, anonim ve limited şirketlere kurucu olarak ya da sonradan ortak olmaları mümkün olmakla birlikte; anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi ya da denetçi olmaları, limited şirketlerde ise şirket müdürü olmaları mümkün değildir.