Hisse satışında ince noktaları biliyor musunuz

Evet, havalar sıcak bazıları tatil yapıyor ama bazıları da çalışıyorlar. Bu arada, anonim ya da limited ortağı olanların, şirketteki hisselerini satmaları da söz konusu olabiliyor. Hisse satışı olayında, bazı ince noktalar var. Bunları bilmeyen ve bilen birine de danışmadan hisse satanlar, ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalabilirler.

Sözü uzatmadan, bunları sırasıyla açıklayalım.

ANONİM ŞİRKET HİSSESİ

1- Hisse Senedi Bastırılmamışsa: Ülkemizdeki anonim şirketlerin, yüzde 99’unun, hisse senedi bastırılmadığı göze çarpıyor. Böyle olunca, anonim şirket ortağı, hissesini kaç yıl sonra ve kime satarsa satsın, bundan doğan kazancın 6.400 YTL’yi aşan kısmı "Değer artışı kazancı" olarak, gelir vergisine tabi tutuluyor (GVK Mükerrer Md.80/4).

2- Hisse Senedi Bastırılmışsa: Olay değişiyor. İki yıldan fazla süre ile elde tutulan hisse senetlerinin, elden çıkartılmasından doğan kazanç, tutarı ne olursa olsun, gelir vergisine tabi değil. Bu süre 1 Ocak 2006’dan önce edinilen hisse senetleri için bir yıl olarak uygulanıyor (GVK Mük. Md. 80/1). Örneğin 2004 yılında 200 bin YTL’ye edindiği hisse senedini, 2 Ağustos 2007’de 3 milyon YTL’ye satan Nuri Bey, satıştan doğan kazancı nedeniyle, 3 YTL dahi gelir vergisi ödemeyecek.

3- Borsada işlem gören hisse senetlerinde ise, durum farklı. Satıştan doğan kazanç, yüzde 10 stopaja (vergi kesintisine) tabi, o kadar...

4- Orta Yol: Hisse senedi bastırmayan bir anonim şirket, herhangi bir kurumdan izin almaksızın, hisse senedinin yerini tutan "geçici ilmühaber" bastırabilir. Bu durumda, geçici ilmühabere dayalı anonim şirket hisse satışı, iki yıllık süre geçtikten sonra yapılırsa, bundan doğan kazanç, tutarı ne olursa olsun, gelir vergisine tabi tutulmuyor (232 No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği, Md.5).

LİMİTED ŞİRKET HİSSESİ

Limited şirketlerde, hisse senedi ya da ilmühaber çıkartılamadığı için, şirket hissesi (ortaklık payı) ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazancın 6.400 YTL’yi aşan kısmı "değer artışı kazancı" olarak gelir vergisine tabi tutuluyor (GVK Mük. Md. 80/4).

Limited şirketlerde, çoğunluk hisseye örneğin yüzde 99 hisseye sahip olan ortak, diğer ortağın yazılı onayı olmadan, hissesini ya da hissesinin bir kısmını, eşine ve çocuğuna dahi satamıyor.

SERMAYEYE EKLEME

Kurumlar Vergisi mükellefi olan bir şirket, en az iki yıl süre ile aktifinde yer almış bulunan iştirak hissesini satıp, bundan doğan kazancı, satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutarsa ya da şirket sermayesine eklerse kazancın yüzde 75’lik kısmı için, Kurumlar Vergisi ve stopaj ödenmiyor. Aksi halde, tamamı kurumlar vergisine tabi oluyor.

KOOPERATİF HİSSESİ

Kooperatif hissesi, kaç yıl sonra elden çıkartılırsa çıkartılsın, bundan doğan kazancın 6.400 YTL’yi aşan kısmı "değer artışı kazancı" olarak, gelir vergisine tabi tutuluyor (GVK Mük. Md. 80/6). Örneğin, 1995’te üye olduğu kooperatifin hissesini, 2007’de satan Ali Bey Amca, satış kazancı nedeniyle, gelir vergisi ödeme durumu ile karşı karşıya kalabiliyor...

Evet, başlıkta da belirttiğimiz gibi, hisse satışındaki ince noktalar çok önemli...