Faiz, repo bono temettü ve fonların vergisi

YIL sonuna yaklaştığımız şu günlerde, Hürriyet okurlarının, 2003 yılı tasarruf araçlarının vergilendirilmesi ile ilgili soruları da artmaya başladı.

Okurlarımız mevduat faizi ve repo gelirinin, Hazine Bonosu (HB) ve Devlet Tahvili (DT) faizlerinin, A ve B tipi fonlar ile kár payları ve temettülerin nasıl vergilendirileceğini merak ediyorlar.

Bunların, herbirini ayrı ayrı yazı konusu yapmaktansa, bir tablo halinde ortaya koymanın daha uygun olacağını düşündük. Böylelikle sadece Hürriyet okurları değil, müşterilerinin bitmez tükenmez sorularından adeta bunalan, banka çalışanları da, soruların yanıtını tabloda bulabilecekler.

Gerçek kişiler tarafından, 2003 yılında elde edilen mevduat faizi, repo, döviz tevdiat hesabı, (A) ve (B) tipi fonlar gibi gelirler, tutarı ne olursa olsun 2004 yılında beyan edilmeyecek. Ancak, yeni bir düzenleme yapılmaması halinde 2004 yılında elde edilen bu tür gelirler, 2005 yılında beyan edileceğinden, bu günlerde tasarruflarını değerlendirecek olanların, vadenin 2004'e sarkmamasına dikkat etmelerinde yarar var.

Yukarıda sıralanan gelirlerden, beyana tabi olanlar ‘‘Mart 2004’’de, yıllık beyanname ile beyan edilecek. Fon payı ile birlikte yüzde 22-49.5 oranında hesaplanan gelir vergisinden, stopaj mahsup edilecek. Kalan kısım mart ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecek.

GELİRİN TÜRÜ

TAM MÜKELLEF GERÇEK KİŞİ

TAM MÜKELLEF KURUM

(A) ve (B) TİPİ FONLAR

- Beyan edilmeyecek

Kurumlar vergisine tabi (fon payı dahil % 33)

REPO GELİRLERİ

- Beyan edilmeyecek
- Stopaja tabi (fon payı dahil % 22)

- Kurumlar vergisine tabi (fon payı dahil % 33)

 

- Stopaja tabi ( fon payı dahil % 22)

BANKA MEVDUAT FAİZLERİ

- Beyan edilmeyecek

 

- Stopaja tabi (fon payı dahil % 17.6)

 

(3 aydan uzun vadede stopaj oranı düşüyor)

- Kurumlar vergisine tabi (fon payı dahil% 33)

 

- Stopaja tabi (fon payı dahil % 17.6)

 

(3 aydan uzun vadede, stopaj oranı düşüyor)

DÖVİZ TEVDİAT HESABI (DTH)

- Beyan edilmeyecek

 

- Stopaja tabi (fon payı dahil% 19.8)

 

- 1 yıl ve daha uzun sürede (fon payı dahil % 17.6

- Kurumlar Vergisine tabi (fon payı dahil % 33)

 

- Stopaja tabi (fon payı dahil % 19.8)

 

- 1 yıl ve daha uzun vadede (fon payı dahil

 

 % 17.6)

DEVLET TAHVİLİ, HAZİNE BONOSU FAİZ GELİRLERİ

- Stopaja tabi (% 0)

 

- 26.07.2001-31.12.2003 tarihleri arasında ihraç edilenlerde, 314,8 milyar TL.'ye kadar beyan ve vergi yok.

 

- Aşarsa beyan edilecek. Faiz gelirinden % 57.5 enflasyon indirimi ve 121.8 milyar TL. istisna düşülecek (1)

- Stopaja tabi ( % 0)

 

Kurumlar vergisine tabi ( fon payı dahil % 33)

 

- DT ve HB geliri enflasyon indiriminden ve istisnadan yararlandırılmaz

DEVLET TAHVİLİ, HAZİNE BONOSU ALIM-SATIM KAZANCI

- İktisap Bedeli, elden çıkarıldığı ay hariç, TEFE oranına göre artırılır

 

- Artırılan maliyet bedeli, elden çıkarma bedelinden düşülerek, safi değer artışı kazancı bulunur.

 

- 25.07. 2001'den sonra ihraç edilen HB ve DT'lerde 121 milyar 794 milyon TL. 26.7.2001 tarihinden önce ihraç edilen HB ve DT'lerde 10 milyar TL. istisna düşülür

- Kalan tutar ne olursa olsun beyan edilir (2)

 

- Kurumlar vergisine tabi ( fon payı dahil% 33)

 

- Endeksleme ve121 milyar 794 milyon TL.'lik istisnanın uygulanması sözkonusu değil

TC HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI TARAFINDAN İHRAÇ EDİLEN EUROBOND'LARIN FAİZ GELİRLERİ

- Enflasyon indirimi uygulanmaz.

 

- Anapara kur farkı gelir sayılmaz

 

- 25.7.2001'den sonra ihraç edilenler 121 milyar 794 milyon TL.'lik istisnadan yararlanırlar.(3)

- Kurumlar vergisine tabi (fon payı dahil% 33)

TC HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI TARAFINDAN İHRAÇ EDİLEN EUROBOND'LARIN ALIM-SATIM KAZANCI

- Alım-satım kazancı TL. bazında hesaplanır

 

- İktisap bedeli, elden çıkartılan ay hariç TEFE oranında artırılır

 

- Enflasyon indirimi yapılmaz

 

- Alım-satım zararı, alım-satım kárına mahsup edilir

 

- 26.7.2001'den önce ihraç edilenlerin diğer menkul kıymet alım satım kazançlarıyla birlikte 10 milyar TL.'yi aşan kısmı beyan edilir

 

- 25.7.2001'den sonra ihraç edilenler 121 milyar 794 milyon TL.'lik istisnadan yararlandırılır (3)

- Kurumlar vergisine tabi (fon payı dahil% 33)

KÁR PAYI VE TEMETTÜ GELİRİ (Ltd ve A.Ş.'lerin ortaklarında)

- Tam mükellef kurumdan elde edilenlerin 1/2'si gelir vergisinden istisna

 

- Kalan kısım 12 milyar TL.'yi aşıyorsa, gelirin tamamı beyan edilecek (4)

- Tam mükellef kurumlardan elde edilenler, kurumlar vergisinden istisna

 

- Kár payı stopajına tabi değil

ALACAK FAİZİ

TL. cinsinden olanlar enflasyondan arındırılır.

 

600 milyon TL.'yi aşarsa beyan edilir.

Kurumlar Vergisine tabi (fon payı dahil% 33)

Offshore Hesap ya da Yurtdışı faiz geliri

600 milyon TL.'yi aşarsa beyan edilecek.

Kurumlar Vergisine tabi (fon payı dahil % 33)

(1) DT ve HB faiz gelirlerinin nasıl beyan edileceğini, 12 Kasım 2003 tarihli yazımızda ayrıntılı olarak açıkladık. Gelir 314 milyar 809 milyon 411 bin 764 TL.'yi aşarsa beyan edilecek. Beyan edilen gelirden, yüzde 57.5 enflasyon indirimi ve 121 milyar 794 milyon TL. istisna düşülür. Kalan kısım fon payı dahil % 22-49.5 oranında vergilendirilir.

 

(2) DT ve HB alım satım kazançlarının vergilendirilmesi, bu haftaki Ekonomist Dergisi'nde, Ekrem Sarısu tarafından ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

 

(3) Alım-satım kazancı ile faiz gelirinin birlikte olması halinde, 121 milyar 794 milyon TL.'lik istisna, gelirlerin toplamına uygulanır.

 

(4) Stopaja tabi tutulmuş diğer menkul sermaye iratları, gayrimenkul seramye iratları ile birlikte 12 milyar TL.'yi aşıp aşmadığına bakılır

Yazarın Tüm Yazıları