Paylaş
Bunu birkaç başlık altında açıklayabiliriz.
1) Meslek Grubu Olarak Gelirini Gizleyebilen ve Gizleyemeyenler
Gelir Vergisi mükelleflerinin ödediği vergiler açıklandığında, öteden beri, kişi başına en çok vergi ödeyenlerin NOTERLER olduğunu görüyoruz. Noterler, yaptıkları her işlem karşılığı makbuz düzenliyor ve gelir olarak gösteriyorlar. Noterlerden daha çok kazandığı halde, gelirini kısmen veya tamamen gizleyebilme olanağı olan bazı meslek grupları var.
2) Kâr Dağıtımı ve Rekortmenlik İlişkisi
Özellikle yüksek tutarda kazanç elde eden şirketlerde, ortaklarının rekortmen olup olmaması, şirketin kâr dağıtıp dağıtmamasıyla yakından ilgili.
Şirket kâr dağıtmazsa ya da bir kısmını dağıtırsa, ortağı olan gerçek kişi kâr payı veya (anonim şirketlerde) temettü gelirini hiç beyan etmiyor veya düşük tutarda beyan ediyor.
Örneğin Koç ve Sabancı Grubu, her yıl kâr dağıttığı için başta Rahmi Koç olmak üzere aynı kişileri sürekli olarak rekortmenler listesinin başında görüyoruz.
3) Bazı Gelirlerin Beyana Tabi Olmayışı
Gelir vergisi servet üzerinden alınmıyor. Bazılarının serveti, ortak oldukları şirketteki hisselerinin değerinden geliyor.
Bu arada borsa kazançları, mevduat, faiz ve repo gelirleri, hazine bonosu ve devlet tahvili tutarı ne olursa olsun beyan edilmiyor.
Örneğin bir banka hissesini ya da anonim şirket hissesini iki yıl geçtikten sonra satan ve 50-100 milyon TL veya 1-2 milyar lira kazanan kişi 1 lira dahi vergi ödemiyor. Çünkü yasa böyle.
4) Adını Gizleyenler
Türkiye genelinde ve bulunduğu ilde en çok vergi ödeyenlerin önemli bir kısmı “ismimi gizleyiniz” diyor.
Oysa, vergi ödemek özellikle en çok vergi ödeyenler arasında olmak, iftihar edilecek bir olay…
İnsanlar niçin böyle diyorlar ve en çok vergi ödeyen kişilerden biri olduklarının gizlenmesini istiyorlar? Bunun bir kaç nedeni olabilir.
a) Mütevazi görünmek isteyip, kamu oyunda ön plana çıkmaktan çekinenler,
b) Eş, dost ve akrabanın, “borç istemesinden” uzak durmak isteyenler,
c) Dernek, vakıf ve benzeri yerlerin davetiye satışı, bağış vb. aramalarına muhatap olmamak,
d) Hırsızlık, şantaj, terör vb. sevimsiz olaylara muhatap olmaktan kaçınmak, ilk akla gelen nedenler.
5) “Nereden Buldun?” diye Sorulamayışı
Ülkemizde “Nereden buldun, bu servetin kaynağı ne?” diye sorulmuyor. Böyle olunca, kayıt dışı gelir elde edene gün doğuyor.
Paylaş