Ceza ödemeyi sevmiyoruz

Sadece cezaların değil, faizlerin de büyük kısmı ödenmedi.

YARGI CEZALARININ YÜZDE 99’U ÖDENMEDİ

2012 yılında 39 milyar 389 milyon lira “yargı para cezası” tahakkuk etti.

Bunun sadece 273 milyon lirası yani yüzde 0,7’si ödendi.

Yüzde 99,3’ü olan 39 milyar 116 milyon lira ödenmedi!

2012 yılında, “trafik para cezası” olarak tahakkuk eden 321 milyon lira cezanın da 76 milyon lirası yani yüzde 24’ü ödendi.

İdari para cezası olan 4.3 milyar liranın da 1 milyar lirası ödendi.

VERGİ GECİKME FAİZİNİN YÜZDE 97’Sİ ÖDENMEDİ

Maliye Bakanlığı verilerine göre; 2012 yılında vergi, resim ve harç gecikme faizleri olarak tahakkuk eden 14 milyar 139 milyon liranın, sadece 361 lirası yani yüzde 3’ü tahsil edilebildi.

Diğer gecikme faizleri (borç verme, menkul kıymetler ve gecikmiş ödemeler, borçlanma senedi geçmiş gün faizleri vs.) ile birlikte, faiz gelirlerinin de yüzde 23’ü (18.1 milyar liranın, 4.2 milyar lirası) tahsil edilebildi.

VERGİ CEZALARININ YÜZDE 98’İ ÖDENMEDİ

Normal vergi ziyaı (1 kat), kaçakçılık fiili nedeniyle kesilen vergi ziyaı (3 kat) cezaları ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları, “vergi cezalarını” oluşturuyor.

Bu cezalar kesildiğinde;

- Bir kısmı, açılan dava sonucu kısmen veya tamamen kalkıyor.

- Uzlaşmaya gidilenlerde, cezanın ortalama yüzde 95’i kaldırılıyor.

- Cezada indirim talep edenlerde, duruma göre üçte biri veya yarısı kaldırılıyor.

Maliye Bakanlığı verilerine göre; bu cezalar kalktıktan sonra, kalan kesinleşmiş (yani tahakkuk etmiş) ceza tutarı; 29 milyar 170 milyon lira.

İşte bu ceza tutarının, 578 milyon lirası yani yüzde 2’si, tahsil edilebilmiş!

Ne dersiniz, “ceza ödemeyi sevmiyoruz” demekte haksız mıyız?

VERGİDE DURUM NE?

Vergide de ödemeyi sevmiyoruz.

Öncelikle, beyan edilmesi gereken kazanç ya da matrah, gerçeğe uygun olarak bildirilmiyor.

5 Şubat’ta gelir vergisi mükelleflerinin, 2012 yılında beyan ettikleri gelirlerin ortalamasını yayınladık. Vergisi düşüldükten sonra, aylık gelir olarak; lokantacılar 291 TL (günde yaklaşık 10 TL), seyahat acentaları 361 TL, konfeksiyoncular 406 TL, bakkallar 434 TL, mobilyacılar 451 TL, ayakkabıcılar 472 TL yani asgari ücretin altında gelir beyan etmişlerdi.

Bir kaç ortaklı olan Kurumlar Vergisi mükellefi şirketlerdeki durum da şahıslardan farksızdı (Bkz. 6 Şubat 2013 tarihli Hürriyet).

BİR DE ÖDEMİYORLAR

Beyanname veren gelir vergisi mükelleflerinin ödediği gelir vergisi, toplam vergi gelirlerinin yüzde 1.76’sı yani yaklaşık yüzde 2’siydi.

Bu yetmiyormuş gibi, bir de beyan ettiklerini ödemiyorlar.

2012 yılının tamamında, tahakkuk eden ve tahsilat oranı düşük olan bazı vergiler, tabloda gösterilmiştir.

Buna karşılık; İthalde Alınan KDV’de, gümrük vergilerinde, pasaport ve konsolosluk harçlarında tahsilat oranı yüzde 100. ÖTV, Özel İletişim Vergisi, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, noter ve tapu harçlarında, tahsilat oranı yüzde 90’ın üzerinde..

Görüldüğü gibi, dolaysız vergilerde hem kayıp ve kaçak hem de tahsilat yönüyle, ciddi sorun var. Böyle olunca, dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 68 civarına ulaşıyor. Bu da vergi adaletini olumsuz yönde etkiliyor.