×
Bir aylık faiz oranı 10 yıllıktan yüksek olur mu
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
‘HİÇ öyle şey olur mu?’ demeyin oluyor. Kamu borcunu, bir ay gecikmeli olarak ödeyen birine, bir tek ay içinde yüzde 12 faiz uygulanıyor.
Kamuya ait bir başka borcu 9-10 yıl geciktirene ise, yıllık sadece yüzde 1 (yanlış okumadınız yüzde bir) faiz uygulanıyor. Daha açık anlatalım Niyazi Bey, borcunu ödemeyi bir ay geciktirmiş bunun için, yüzde 12 faiz ödüyor. Hüsamettin Bey ise, borcunu ödemeyi 10 yıl geciktirmiş. O da her yıl için, yıllık yüzde 1, 10 yıl için de toplam yüzde 10 faiz ödüyor.
‘Aman bir yanlışlık olmasın’ diyenler için yanıtlayalım: Hayır, bir yanlışlık yok. İsterseniz bu olayı, ilgili yasa maddelerini de parentez içinde belirterek açıklayalım.
FIKRA GİBİ ORANLAR
a) Bir Aylık Yüzde 12 Faiz: Sosyal Sigortalar Kurumu’na prim borcu olan ve bunu ödemeyen birine, ilk bir ay için yüzde 12 civarında gecikme faizi uygulanıyor. Hesaplama şöyle yapılıyor;
Ödenmeyen prim borcu, sürenin bittiği tarihte yüzde 10 oranında artırılıyor.
Bulunan bu tutarı, ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere, borç ödeninceye kadar, her ay için ayrı ayrı, Devlet İç Borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi örneğin yüzde 2 faiz ekleniyor. Böyle olunca da ilk bir aylık artırım ve gecikme zammı yüzde 12 oluyor (Bkz. Sosyal Sigortalar Kanunu Md. 80/5).
b) Yıllık Yüzde 1 Faiz: Mevzuata aykırı yani usulsüz olarak ödenen devlet parasının, geri alınması sırasında, uygulanacak faiz, geri alınacak faizin yüzde 10’unu aşamıyor. Örneğin 5 trilyonluk usulsüz bir ödeme ya da zimmet olayı, yıllar sonra, Sayıştay denetçilerince tespit edildiğinde, o kişi buna itiraz ediyor ve mahkeme, duruşma, karar, kararın temyizi vs. derken, yıllar geçiyor. Sonunda, adam haksız çıkıyor. Bu durumda, aradan 10 yıl geçmişse, parayı öderken 10 yıl gecikmeli ödeme nedeniyle, toplam yüzde 10 yani yıllık yüzde 1 faiz ödüyor (Bkz. Sayıştay Kanunu Md. 64).
Sizi hayrete düşüren bu yüzde 10 uygulaması, 1967 yılında getirilmiş. Aradan 37 yıl geçmiş halen uygulanıyor. Buna ‘Devleti dolandırmanın dayanılmaz cazibesi’ dersek, herhalde yanlış olmaz.
ENFLASYON VE GECİKME ORANLARI
2005 yılı enflasyon hedefi, yıllık yüzde 8 olarak belirlendi.
Peki, 2005’e girerken, borcunu zamanında ödemeyenlere uygulanan, bazı ‘gecikme faizi’ ya da benzeri oranlar var. Onları biliyor musunuz? Birkaçını açıklayalım.
Vergi Borcunu Ödemeyenler: Aylık yüzde 4, yıllık yüzde 48 ‘gecikme zammı’ uygulanıyor. Yani 2005’de enflasyon hedefi yüzde 8, gecikme zammı yüzde 48 olacak.
Vergi borcunu Tecil Faizi: Aylık yüzde 3, yıllık yüzde 36 olarak uygulanıyor.
Banka Kredi Kartı Borcunu Ödemeyenler: Yüzde olarak İş Bankası ve Garanti Bankası; aylık 5.95 yıllık 71.4 Ziraat Bankası; aylık 4.90 yıllık 58.8 HSBC; aylık 4.99 yıllık 59.8 Yapı Kredi, Koçbank ve Akbank; aylık yüzde 6.25 yıllık 75 gecikme faizi uyguluyorlar.
Reeskont faizi: Yıllık yüzde 38 uygulanıyor.
Daha çok sayıda, birbirinden farklı faiz uygulaması var. Ülkede adeta bir ‘faiz karmaşası’ yaşanıyor.
Aylık enflasyon hedefinin, yüzde 1’in altında olduğu, bu gerekçeyle işçiye, memura ve emekliye ilk 6 ay için yüzde 5 civarında zam yapıldığı bir ortamda, faiz oranlarındaki acaip uygulamalara da müdahale edilmesi ve yüksek oranların aşağı çekilmesi gerekiyor.
‘Aman bir yanlışlık olmasın’ diyenler için yanıtlayalım: Hayır, bir yanlışlık yok. İsterseniz bu olayı, ilgili yasa maddelerini de parentez içinde belirterek açıklayalım.
FIKRA GİBİ ORANLAR
a) Bir Aylık Yüzde 12 Faiz: Sosyal Sigortalar Kurumu’na prim borcu olan ve bunu ödemeyen birine, ilk bir ay için yüzde 12 civarında gecikme faizi uygulanıyor. Hesaplama şöyle yapılıyor;
Ödenmeyen prim borcu, sürenin bittiği tarihte yüzde 10 oranında artırılıyor.
Bulunan bu tutarı, ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere, borç ödeninceye kadar, her ay için ayrı ayrı, Devlet İç Borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi örneğin yüzde 2 faiz ekleniyor. Böyle olunca da ilk bir aylık artırım ve gecikme zammı yüzde 12 oluyor (Bkz. Sosyal Sigortalar Kanunu Md. 80/5).
b) Yıllık Yüzde 1 Faiz: Mevzuata aykırı yani usulsüz olarak ödenen devlet parasının, geri alınması sırasında, uygulanacak faiz, geri alınacak faizin yüzde 10’unu aşamıyor. Örneğin 5 trilyonluk usulsüz bir ödeme ya da zimmet olayı, yıllar sonra, Sayıştay denetçilerince tespit edildiğinde, o kişi buna itiraz ediyor ve mahkeme, duruşma, karar, kararın temyizi vs. derken, yıllar geçiyor. Sonunda, adam haksız çıkıyor. Bu durumda, aradan 10 yıl geçmişse, parayı öderken 10 yıl gecikmeli ödeme nedeniyle, toplam yüzde 10 yani yıllık yüzde 1 faiz ödüyor (Bkz. Sayıştay Kanunu Md. 64).
Sizi hayrete düşüren bu yüzde 10 uygulaması, 1967 yılında getirilmiş. Aradan 37 yıl geçmiş halen uygulanıyor. Buna ‘Devleti dolandırmanın dayanılmaz cazibesi’ dersek, herhalde yanlış olmaz.
ENFLASYON VE GECİKME ORANLARI
2005 yılı enflasyon hedefi, yıllık yüzde 8 olarak belirlendi.
Peki, 2005’e girerken, borcunu zamanında ödemeyenlere uygulanan, bazı ‘gecikme faizi’ ya da benzeri oranlar var. Onları biliyor musunuz? Birkaçını açıklayalım.
Vergi Borcunu Ödemeyenler: Aylık yüzde 4, yıllık yüzde 48 ‘gecikme zammı’ uygulanıyor. Yani 2005’de enflasyon hedefi yüzde 8, gecikme zammı yüzde 48 olacak.
Vergi borcunu Tecil Faizi: Aylık yüzde 3, yıllık yüzde 36 olarak uygulanıyor.
Banka Kredi Kartı Borcunu Ödemeyenler: Yüzde olarak İş Bankası ve Garanti Bankası; aylık 5.95 yıllık 71.4 Ziraat Bankası; aylık 4.90 yıllık 58.8 HSBC; aylık 4.99 yıllık 59.8 Yapı Kredi, Koçbank ve Akbank; aylık yüzde 6.25 yıllık 75 gecikme faizi uyguluyorlar.
Reeskont faizi: Yıllık yüzde 38 uygulanıyor.
Daha çok sayıda, birbirinden farklı faiz uygulaması var. Ülkede adeta bir ‘faiz karmaşası’ yaşanıyor.
Aylık enflasyon hedefinin, yüzde 1’in altında olduğu, bu gerekçeyle işçiye, memura ve emekliye ilk 6 ay için yüzde 5 civarında zam yapıldığı bir ortamda, faiz oranlarındaki acaip uygulamalara da müdahale edilmesi ve yüksek oranların aşağı çekilmesi gerekiyor.
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
