Bacasız fabrika yeterince tütmüyor

İhracattan sonra ikinci önemli döviz kaynağımız olan turizmde, özellikle son birkaç yıldır sevindirici gelişmeler oluyor. Belgeli konaklama tesisleri ve yatak sayısı artıyor. 30 Haziran 2003 itibariyle, turizm işletme belgeli tesis sayısı 2 bin 168'i, yatak sayısı da 404 bin 225'i, belediye belgeli tesislerle birlikte, toplam yatak sayısı 800 bini buluyor. 1999'da 5.2 milyar dolar olan turizm gelirleri, 2002'de 8.5 milyar dolara ulaştı. 2003'de ise 8.9 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Gelen yabancı turist sayısı da artıyor. 2001'de 11.6 milyon olan turist sayısı 2002'de 13.3 milyona ulaştı. 2003'de, özellikle Irak Savaşı'nın da etkisiyle, mart, nisan ve mayıs aylarında gelen turist sayısında ciddi gerilemeler oldu fakat haziran ayından itibaren artış başladı. 2003 yılının ilk 6 ayında gelen yabancı turist sayısı 4.6 milyon. Bu sayı 2002'nin aynı döneminde gelen 5 milyon turistin 400 bin gerisinde. Ancak, temmuz ayındaki yüzde 8'lik artışla, geçen yılın rakamlarına ulaşılması bekleniyor.

GELEN YABANCILAR

Türkiye'ye, en çok turist gelen ilk 10 ülkenin sıralaması, son dört yıldır değişmiyor. 2003 yılı ilk altı ayında ülkemize en çok ziyaretçi gönderen ülke sıralamasında Almanya (% 23) birinci, Rusya Federasyonu (% 9) ikinci, Bulgaristan (%8) üçüncü sırada. Bulgaristan'ı İngiltere, Hollanda, İran, Fransa, Yunanistan, Avusturya, Belçika ve ABD izliyor.

Ülke gruplarına göre, son iki yılda gelen yabancıların toplam içindeki payı, tabloda yer alıyor.

SORUNLAR ÇÖZÜMLENİRSE

Turizm sektörü, çok sayıda sorunla içiçe. Çözümlenemeyen sorunlar nedeniyle bacasız fabrika yeterince tütmüyor. Özellikle tanıtma stratejimiz yeterli değil. İstanbul başta olmak üzere Kapadokya, Efes, Pamukkale, Antalya, Aspendos, Nemrut, Bodrum, Datça, Karadeniz Bölgesi, Ege, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri, özellikleri olan turizm alanları. Türkiye'de turizm markası olabilecek özellikli bölgelerin sayısı oldukça fazladır. İstanbul, Londra ve Paris gibi sağlam ve bilinen bir imaja sahip bir marka haline getirilebilir. Kapadokya ve Pamukkale dünyada eşi olmayan doğal bölgeler. Öte yandan Efes, Aspendos ve Nemrut gibi tarihi değerler de, özel alan niteliğini taşıyor.

Klasik deniz-kum-güneş, tarih-kültür turizmi gibi turizm türlerinin yanısıra, pazarlardaki eğilim ve taleplere göre; sağlık, golf, yat turizmi ve macera turizmi yeterince değerlendirilemiyor.

KDV yönünden, Akdeniz ülkelerinin çoğunun gerisindeyiz. Turizmde KDV Fransa'da yüzde 5.5, İtalya'da yüzde 10, Portekiz'de yüzde 5, Yunanistan'da yüzde 8 olmasına karşın Türkiye'de yüzde 18'dir.

KDV sorunu da dahil olmak üzere, turizmin sorunlarına çözüm bulunduğunda, bacasız fabrika daha iyi tütecek...