2004 vergi yasaları ortada yok

Oysa, 2004'de yürürlüğe gireceği açıklanan düzenlemeler sade vatandaştan, esnaf ve sanatkára, tüccarından şirket sahiplerine kadar, herkesi yakından ilgilendiriyor. Şu günlerde, beklenen yasaların, başta enflasyon muhasebesi olmak üzere çıkması, ilgililerin de, önünü görüp ona göre hareket etmesini sağlayacak...

ORTADA OLMAYANLAR NE?

Hangisini sayalım, o kadar çok ki... En iyisi birkaç örnek verelim.

EK TAŞIT VERGİSİ:

Vatandaştan, Anayasa'ya aykırı olarak toplanan 600 trilyon lira Ek Taşıt Vergisi'nin, 2004 yılı vergisinden ‘‘mahsup edileceği’’ belirtildi. Ancak, mahsupla ilgili vergi yasası ortada yok. Öte yandan, ticari işletmeler, iptal edilen ek taşıt vergisini daha önce defterlerine ‘‘gider’’ yazdılar. Peki... Şimdi ne yapacaklar? O da belli değil!..

DEĞERE GÖRE TAŞIT VERGİSİ:

Daha önce Hürriyet'te, birkaç kez yazdığımız gibi, Taşıt Vergisi Yasası'nda ciddi bir hata var. Vergi alınırken, ‘‘araçların değeri değil ağırlığı’’ ön plana çıkıyor. Böyle olunca, 40 milyar liralık araç 5.4 milyar trilyonluk ya da 500 milyar liralık oto için 1 milyar lira vergi ödeniyor. Maliye Bakanı, Ağustos ayında Hürriyet'e yaptığı açıklamada, bu çarpıklığın giderileceğini ve bunun için yasa hazırlanacağını belirtti. Yıl sonu yaklaştı, ortada yasa da yok tasarı da!.. Vatandaş, ağır vergiden kurtulmak için aracını satacak, yüksek vergi korkusundan alan da yok!

FON PAYI:

Yıllık gelir vergisi, kurumlar vergisi ve ücret dışındaki stopajlar üzerinden yüzde 10 oranında alınan fon payı, 24 Nisan 2003 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 4842 sayılı yasa ile 1.1.2004'den itibaren yürürlükten kaldırıldı. Aradan aylar geçti. Geçenlerde, fon payının 2004'de de alınacağı belirtildi. Ancak, ortada bununla ilgili bir yasa yok.

UZATMA VE ERTELEME GAYRİMENKUL VE İŞTİRAK HİSSESİ SATIŞI:

Kurumların, gayrimenkul ya da iştirak hissesi satış kazancını; kurumlar vergisi, stopaj, tapu harcı ve KDV'den müstesna tutan, Kurumlar Vergisi Yasası'nın Geçici 28. maddesi, 31 Aralık 2003 tarihinde sona eriyor. Bu istisnanın, yaklaşık 20 yıldır, uzatılıyor olmasının, haklı olarak yarattığı, yeni süre uzatma beklentisinin, karşılanıp karşılanmayacağı belirsiz. İş dünyasında da, bu belirsizliğin yarattığı sıkıntı yaşanıyor.

FAİZ, REPO VE FON GELİRLERİ:

Gelir Vergisi Kanunu'nun, Geçici 55. maddesi, 31.12.2003 tarihinde sona eriyor. Buna göre, 1 Ocak 2004'den itibaren elde edilen banka mevduat faizi, döviz tevdiat hesabı faizi, A ve B tipi fon, repo gibi gelirler, belli bir sınırı aştığında, beyana tabi olacak.

Bu konu şu anda ‘‘ekonominin yumuşak karnı’’ olarak gözükmektedir. Vatandaş, beyanname olayına hazır değil. Bu gelirlerden, şu anda ‘‘stopaj + fon payı’’ yoluyla, ciddi vergi toplanıyor. Beyan dışı bırakma süresi uzatılmazsa, bankalardaki tasarrufların önemli kısmı çekilip, dövize ya da başka enstrümanlara kayabilir, vergi belirsizliği nedeniyle vadesi 2004'e sarkan hesaplar açılmaz. Sonuçta, ekonomi olumsuz etkilenir.

Hukuk devletinde, insanlar belirsizlik içinde yaşayamazlar, mal varlıklarını ve işlerini belirsizliklere göre yönetemezler. Hukuk devletinde, kişiler tabi olacakları kuralları önceden bilirler ve kendilerini buna göre ayarlarlar. Belirsizlik ortamı güvensizlik yaratır. Bu da, başta yabancılar olmak üzere tüm yatırımcıları ve vatandaşları olumsuz yönde etkiler.

Şurada bir ay kaldı, 2004 yılı vergi değişiklikleri ile ilgili yasa tasarılarının biran önce hazırlanıp yasalaştırılması, mükellefe saygının ve hukuk devletinin gereğidir...