10 yılda neler oldu neler

2013’te Türkiye’ye girişinden bu yana hem bir fırsat hem bir tartışma konusu haline gelen Spotify’ın ilk yılında ilk yüzde Türkiye’den sadece 3 şarkı bulunuyordu. Bugün ise en çok dinlenen 100 şarkının 94’ü yerli şarkılardan oluşuyor. Top 10 listelerinde ise yalnızca tek bir yabancı isim yer alıyor.

Bu veri bizlere zaman içinde ücretli ya da ücretsiz bir platformun kullanıcılarının, devasa arşivi nasıl kullanmaya başladığını, hatta bir sistem üzerinden tüm müzik ve yayınları dinleyebilme imkânı bulmalarını sevdiğini gösteriyor.
Tabii bu durum sadece müziksevere yaramadı, yurtdışından yerli içeriklere ulaşmak isteyenlere de yaradı. Bugün 180’in üzerinde ülkede 551 milyon aktif kullanıcı sayısına ulaşan platformda Türk sanatçıların Türkiye dışındaki ülkelerde dinlenme oranı her yıl arttı ve yüzde 75’e yakın bir artış ivmesi yakaladı.

Zaman içinde en çok dinlenilen müzikler pop odağından çıkarak rock, indie, hiphop gibi alanlara da kaydı. Türk halk müziği, arabesk ve elektronika türleri de gözle görülür bir biçimde dinlenmeye hatta bu datalara girmeye başladı.
Bu listeler niye önemli derseniz, benim gibi istatistik sevenler için biçilmiş kaftan. Son 10 yılın en iyilerinde kafama yatmayan oldukça fazla isim olsa da son dönem dinlenmelerinin bu listeleri şekillendirmede payının büyük olduğunu düşünmeden edemiyorum.

10 yılda en çok dinlenilen sanatçılar listesinde 5 rap sanatçısının bulunması da bu yüzden önem taşıyor. Aralarında Sezen Aksu’nun üçüncü sırada bulunması ise Aksu kalesinin sağlamlığını hâlâ koruduğunun göstergesi.
En çok dinlenen şarkılar listesinde ise iki rap şarkısı bulunmakta. Bunun dışında alternatif ve pop şarkıları ile müzik grubu çalışmaları öne çıkıyor. Listenin tamamen pop şarkısı olmaması ise son yıllarda çıkan hit’lerin azlığı konusunda net bir bilgi veriyor. Konu en iyi kadın şarkıcı olduğunda ise sadece 1 rap sanatçısı bulunurken poptan ise 9 şarkıcı çıkmış durumda.
220 milyonu paralı üye olmak üzere 551 milyon kullanıcı sayısına oluşan platformun, Türkiye’deki müzik sektörüyle davası ise yakın zamanda bitecek gibi görünmüyor. Paralı üyeliklerden esas gelirini kazanan müzisyenler, üyelik ücretlerinin artmasını beklerken listelerin yanı sıra şarkı başına dinlenme rakamlarının artmasını isteyen sanatçıların feryatlarını da sosyal medya platformlarında duymak mümkün.

PROGRAM TÜRKİYE’DE DE BAŞLADI

Dijital dinleme platformu Spotify, dünyada yeni sanatçılara destek verdiği RADAR programını Türkiye’de de başlattı. RADAR, kariyerlerinin başlarındaki sanatçıları desteklemeyi hedefleyen, platform içinde ve dışında onlara daha fazla tanıtım desteği sağlayarak yeni kitlelere ulaşmalarına yardımcı olmayı amaçlayan küresel bir sanatçı programı.
Programın ilk isimleri ise Böyleyken Böyle, Ege Can Sal, Paptircem, Selin ve Sena Şahin oldu. Düzenlenen özel gecede hem seslerini duyduk hem de yer aldıkları listeyle kendileri gibi tanınmaya çalışan isimlere görünürlük kazandıracaklarını gördük.

Hileler de büyüdü

Bir yandan listeleri verirken geçen hafta Music Matters 2023’te dijital dinlenme hileleri de konuşuldu. Tıklama tarlaları, sahte tıklanmalar derken streaming hilelerinin 500 milyon dolarlık bir etkisi olduğunun altı çizildi.
İş burada da platformlara düşüyor. Birçok müzik videosundan silinen tıklanmalar, onlardan edinemeyen gelirler, sırf üst sıralarda görülmek için satın alınan dinlenmeler bu işin tadını kaçırıyor.

Şarkının ruhu korunmuş

Amerikan pop-rock ikilisi Daryl Hall & John Oates’un 80’li yıllara damgasını vurmuş “Out of Touch” parçası Avangart Tabldot imzasıyla remix olarak yeniden yayınlandı. Avangart Tabldot, bu yeni mikste şarkının ruhunu koruyarak eğlencenin kapılarını aralıyor.

Folk havası

Alternatif pop müziğin sevilen şarkıcı ve şarkı yazarlarından Ceylan Ertem ve bağlama/kopuz sanatçısı, besteci Coşkun Karademir’den maksi single geldi. Sözlerin Ceylan Ertem, bestelerin Coşkun Karademir ve Ertem’e ait olduğu ‘İki Yol’ ve ‘Esir’ enteresan iki çalışma. 90’lar pop gibi başlayıp folk havası taşıyor. “Esir” şimdilik favorim!

Nostaljik

Göksel’in yeni şarkısı “Başkası” geçtiğimiz hafta yayınlandı. Bir aşk hikayesini bizle paylaşan ve söz müziğine imza atan Göksel, aranjede ise Sabi Saltiel ile çalışmış. Nostaljik bir havaya sahip şarkı bir dönemin aşk hikayelerinin gözlerinizde canlanmasına da yardımcı oluyor.

Seriye başlıyor

Bir başka aşk şarkısı ise geçtiğimiz hafta Burcu Kısakürek’ten geldi. ‘Renkli Uçurtmalar’ adını taşıyan şarkının sözü ve müziği Kısakürek’e düzenlemesi ise Atıl Aksoy’a ait. Kısakürek bu şarkıyla bir seriye de başlıyor ve çıkaracağı şarkıları dinlemek için heyecanlandırıyor.

Önce ben keşfettim

Gökhan Türkmen’in yeni şarkısı “Kiraz Çiçekleri” geçtiğimiz hafta yayınlanan bir diğer ayrılık şarkısı. Sözleri Ozan Turgut’a bestesi Gökhan Türkmen’e ait şarkının düzenlemesi o kadar duru ki tekrar tekrar dinleyesi geliyor insanın. İkinci bir “Mahşer” çıkabilir buradan, önden safları sıklaştırmakta fayda var “önce ben keşfettim” demek adına.

Radara alın

Ceren Gündoğdu, gelecek yıl sunacağı ikinci albümünün ilk şarkısı “Aşinayım”ı yayınladı. Gündoğdu’nun en güzel şarkılarından biri olan “Aşinayım”ın söz ve müziği sanatçıya ait. Devamını merakla beklediğim bu albümün şarkılarını radarınıza alın.

Ne dinledim

∆ mbnd- “Seni Diledim”
∆ Kalben- “Oregon”
∆ Paptircem- “Beni Yanlış Bırak”
∆ İrem Derici- “Alıştım Zehrine”
∆ Kenan Doğulu, Arem Özgüç, Arman Aydın- “Rüya”
∆ Batu Akdeniz, Egemen Akkol- “TRAVMA”