Rüzgar ve burnuna soktuğu düğme

Korktuğum başıma geldi derler ya aynen öyle. Rüzgar yaklaşık bir aydır burnuyla fazla meşgul. Önce ağzını silsin diye eline verdiğim ıslak mendilin ucunu kıvırıp sokmaya başladı, sonra yemek sırasında eline geçirdiği küçük yemek parçalarını. Havuç, bezelye, patates, ekmek hatta zeytin bile sokmayı denedi. Hepsini yarı yolda yakalayıp elinden aldım. Ve ananesini, dedesini, dayısını kısacası onunla vakit geçiren herkesi uyardım: “Rüzgar bu ara burnuyla fazla ilgili, aportta olun!” Bununla yetinmeyip Anadolu Sağlık Merkezi’ni arayıp, çocuk doktorlarına iki yaş civarı çocukların burnuna bir şeyler sokmaya çalışması normal mi, sokarsa ne yapmak gerekiyor diye sordum. Sağolsunlar konuyla ilgili kısa yazılar hazırlayacaklarını söyleyip telefonu kapattılar. Ama yazı gelmeden başıma neler geldi.
Rüzgar’la giyinme odasındayız... Valiz hazırlıyorum, o da oynuyor. Bir günlüğüne de olsa onu bırakıp gideceğimi hissediyor tavır yapıyor. Ben de ütüsüz giysiler giymeye razı valizi kapatıyorum, aşağı iniyoruz. “Hadi oğlum lego” oynayalım diyorum omuz silkiyor, “kitap okuyayım” diyorum istemiyor. Eli burun deliğinde, bir türlü çıkmak bilmiyor. Tepki vermeyeyim daha çok yapar diyorum ama o karıştırdıkça karıştırıyor. Bir taraftan da hınkırıyor. Bir şey var çıkarmak istiyor gibi yapıyor. Elime mendil alıp yanına gidiyorum. Hık yap oğlum diyorum. Yapıyor. Hiç de küçümsenmeyecek bir boyutta pislik çıkıyor. Rahatlamış olmalı diye düşünüyorum ama o burun deliğini karıştırmaya devam ediyor. Sonra şeytan beni dürtüyor o ayaktayken ayaklarının dibine çöküyorum. Burun deliğini domuzcuk gibi havaya kaldırıyorum, bir de ne göreyim? Beyaz bir gömlek düğmesi bana bakıyor!
Önce “cımbız” diye bağırdığımı hatırlıyorum sonra cımbızın gelmesini bile beklemeden iki tırnağımla kıstırıp çıkardığımı. Ama gerçekten kafamdan aşağı kaynar sular dökültü. Bir de çıkardığım düğmenin arkasından ağlamaz mı? Geri verecekmişim ve o tekrar sokacakmış. Sizce tüm bunları çağırdım mı ben? Korktuğum için mi başıma geldi?
Neyse iki gün sonra uzmanların konu ile ilgili yorumlar da geldi.

KEŞİF DUYGUSUYLA YAPIYOR

Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Ebru Gözer anlatıyor: “Buruna el veya yabancı cisim sokma isteği şunlardan kaynaklanır; Tüm çocuklar iki yaş civarı burun deliği, kulak deliği, genital bölgeleri gibi vücudun kapalı, görünür olmayan kısımlarını keşfeder. Burun da bunlardan. Aynı keşif duygusu ve oyun amacıyla, bulduğu cisimleri de burnuna sokmaya çalışır. Çocuk dillendirmezse durum fark edilmeyebilir. Genellike yeni başlayan burun tıkanıklığının, üst solunum yolu enfeksiyonuyla ilişkili olduğu düşünülür. Burun tıkanıklığıyla birlikte tek taraflı iltihaplı akıntı varsa o delikte bir yabancı cisim olabileceği akla gelmeli. Burnuna bir şey soktuğunu anlarsanız telaşlanmayın. Yabancı nesne burun deliğinden ileri girmişse yuvarlak uçlu bir pensle çıkarabilirsiniz. Ancak önerimiz doktorun çıkarması.
Özellikle alerjik nezlesi olan çocuklarda burun kaşıntısı sık olur. Avuç içiyle aşağıdan yukarı burun silmeyi, burnunu bir yerlere sürtmeyi sık yaptığı gibi, parmağıyla da burnunu karıştırabilir. Parazit enfeksiyonlarında da burun kaşıma ve karıştırma sık olabilir. Bu olasılıkları da göz ardı etmeyin.”

DİKKATİNİ DAĞITIN

Söz, Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Zafer Atasoy’da: Sık karşılaşılan bu eylem merak etmek ve keşfetmek, oyun oynamaktır. Altında ruhsal bir neden aramamak gerekir. Özellikle yabancı cismin çıkarılması sırasında yaşanan gelişmeler benzer bir denemeden kaçınması için çoğu zaman yeterli. Bu sırada kendisinin ve ailesinin, özellikle annesinin yaşadığı gerginlik ve sıkıntı da... Sıklıkla tekrarlamayan, alışkanlık oluşturmayan bu tür girişimler kimi çocukta tekrarlayan eylemlere dönebilir. Vazgeçirmek için öncelikle dikkatini başka bir noktaya çekmeyi deneyebilirsiniz. Ellerini kullanabileceği lego yapmak, resim çizmek ve oyun hamurlarıyla oynamak gibi aktiviteler dikkatini dağıtır. Diğer yandan burun, kulak gibi vücut deliklerine sokulabilecek boyutlarda nesnelere ulaşmasını engellemek ve izin vermemek önlem olarak akılda tutulmalı.