Eşcinselik ne zaman ve nasıl anlatılmalı

BİLİMSEL AÇIKLAMALAR YAPMAK HATA

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Türkay Demir, maalesef bu konuyla ilgili bir bilimsel araştırma olmadığını söylüyor: “Ama benim bu ve benzeri sorularla ilgili ortak bir cevabım var. Bir kere çocuk soru soruyorsa cevap vereceksiniz. Soru sormayan bir çocuğa, ‘artık zamanıdır’ diye bir şeyler anlatıp kafasını karıştırmanın gereği yok. Eşcinselliğe gelene kadar anlatılacak milyonlarca şey var.
Çocuk soruyorsa bunun bilgi ihtiyacından doğan bir soru olduğunu düşünmüyorum. Çocuklar bilgi istedikleri için soru sormaz, duygusal bir ihtiyaçları vardır. Diyelim ki, televizyonda kadına da erkeğe de benzetemediği birini gördü. ‘Anne bu adam niye böyle’ diye sordu. Bu demektir ki, gördüğü şeyi anlamlandırmakta zorlanıyor. Ve sizden duygusal destek istiyor. Onun duygusal ihtiyacına iyi gelecek bir açıklama yapabilirsiniz. Ebeveynlerin genellikle bilimsel açıklamalar yapması hata. Bunun yerine sorusuna soruyla karşılık vererek ruh dünyasını açmasını sağlayabilirsiniz. ‘Sence neden böyle’ iyi bir soru olabilir mesela. Bu tip sorularla da çocuğun herhangi bir fantezisi ya da endişesi varsa anlarsınız. Ama cevap verirsek, cevap alamayız. Diyelim ki sorular devam ediyor ve bilgi cevabı vermek zorunda kaldınız... Yine de öncesinde çocuğunuzun düşüncesini araştırmalısınız. Araştırma sonrasında basit ve sade bir açıklama yapabilirsiniz. Açıklamaya ‘Şu an düşünüyorum da’ diye başlamak uygun olacaktır. ‘Şu an düşünüyorum da bazı kadınlar kendilerini erkek gibi hissedebilir, bazı erkekler de kendilerini kadın gibi hissedebilir. Ve bazen kadınlar kadınlarla, erkekler erkeklerle birlikte olabilir. Ve bu bir grup insan için hiç doğru değildir.’
Diyelim ki çocuk sorularında ısrar ediyor... Bu sorunun arkasındaki duygusal ihtiyaç araştırılmalı. Çok ısrar eden çocuk kendini gördüğü kadın ya da erkek gibi hissediyor olabilir. Ama bu durumda da sorusu bilgi ihtiyacından değil duygu ihtiyacından kaynaklanır.

EN UYGUN ZAMAN ERGENLİK

Çocuk ve ergen psikiyatrı Gökçe Küçükyazıcı’ya göre cinsellikle ilgili bilgi vermek için en doğru zaman çocuğun ergenliğe ilk girdiği zaman dilimi. “Gençler bu zaman diliminde cinsel konularda merak duydukları için siz bahsetmeden önce de bu alanda doğru ya da yanlış, az çok fikir sahibi olabilir. Eşcinsellikle ilgili bilgi de bu dönemde verilebilir. Çocuğu bilgilendirirken fazla ayrıntıya girmeye gerek yok, sorduğu sorulara anlaşılır bir dille yanıt vermek yeterli. Çocuğun bu tip konularda ebeveynleriyle rahat konuşabilmesi doğru bilgi edinebilmesi için çok önemli. Ergenlik dönemindeki gençlerin bazıları cinsel eğilimleriyle ilişkili karmaşa yaşayabilir, bu onların eşcinsel olduğu anlamına gelmez.”

PORNOGRAFİK DETAYLARA GEREK YOK

Yine çocuk ve ergen psikiyatrı Dr. Neslim G. Doksat ise “Eşcinselliği anlatabilmek için, öncelikli olarak cinsel gelişimi ve heteroseksüel cinselliği anlatmak gereklidir” diyor: “Bir çocuk üç yaşından itibaren her iki cinsiyetin anatomik ayrımını sorar, merak eder, anatomik farklılıklar anlatılırsa bunu öğrenir. Heteroseksüel cinsel hayata dair bilgiler, sekiz yaşından itibaren çocuğa yaşına göre anlayacağı bir ifadeyle anlatılabilir.
Bir çocuk genellikle sekiz yaşından itibaren ‘Ben nasıl dünyaya geldim?’, ‘Evlilik nedir?’ gibi sorular sorduğunda, yetişkin hayata gelince birbirini çok seven bir erkek ve kadının evlendiğini ve bu sevginin bir ürünü olarak çocuğun dünyaya geldiğini anlatmak uygun. Dokuz yaşından itibarense, basit anatomik özellikleri vurgulayarak, pornografik detaylara girmeden heteroseksüel cinselliği anlatmak mümkün.
Söz konusu cinsel bilgileri verirken, çocuktan özel bir soru gelmedikçe, eşcinsellik kavramını açıklamaya gerek yok. Ancak günümüzde televizyon ve internet gibi kaynaklardan eşcinsel hayata yönelik sahneleri gören sekiz-dokuz yaşında bir çocuk bu konuda ebeveynine sorular yöneltebiliyor. Dokuz yaşında böyle bir sual yönelten çocuğa, bazı insanların cinselliği farklı şekilde yaşadıkları ifade edilebilir. Ancak böyle bir konudaki esas bilgilendirme ön ergenlik dönemi olan 12-13 yaşlarında uygun. Bu yaşlardaki bir çocuğa, eşcinselliğin farklı bir yönelim türü olduğu, bazı canlıların erkek-erkeğe veya kadın-kadına cinsellik yaşayabildiği, o canlıların eşcinsel bir yönelimle dünyaya geldikleri, toplumda da cinselliği bu şekilde yaşayan insanların var olduğuna dair bilgilendirme, pornografik detaylara girmeyecek şekilde yapılabilir.