Bir damla kan hayatınızı nasıl değiştirir?

Ne demek gıda intoleransı? Basit bir dille vücudumuzun bazı gıdaları gerektiği gibi kullanamaması, yediklerimizin içinde bulunan bazı maddelerin bize faydadan çok zarar vermesi olarak tanımlayabiliriz.

Uzmanlar gıda intoleransının obezite, huzursuz bağırsak sendromu, ödem, şişkinlik, migren, cilt ve deri hastalıkları gibi birçok rahatsızlığı tetikleyebileceğini belirtiyor. Glüten, laktoz gibi maddeler, gıda toleransı denildiğinde ilk akla gelenler. (Glüteni evvelki hafta konuşmuştuk bu köşede, laktozu da vakti gelince konuşuruz elbet.) Ancak zaman zaman bazı kişilerde hiç akla gelmeyen bazı gıdalara intolerans gelişmiş olabiliyor.

Daha da ilginci, bazı intoleranslar dönemsel. Yani arada sırada doğduğumuzdan beri yediğimiz/içtiğimiz ve hiç zararını görmediğimiz bir gıdanın bir anda midemizi rahatsız etmeye başladığını, cildimizde kaşıntılar oluşturduğunu filan fark ettiğimizde şaşırıyoruz ya, işte o dönemsel bir gıda intoleransı olabilir. Birkaç gün, hafta ya da ay içinde geçebilir o intolerans ve siz yeniden eski mutlu hayatınıza dönebilirsiniz.

Ne zamandır 'haftanın şarkısı' yapmıyorduk. Özleyenler olmuş...

Velhasıl sinsi bir durum… İnsanı çok fena arkadan vurabiliyor. Peki, arkamızı nasıl sağlama alacağız?

Çok basit testler var gıda intoleransını tespit etmek için. Parmağınızın ucundan irice bir damla kanı, özel bir kâğıda damlatıp laboratuvara gönderiyorsunuz, onlar da birkaç gün içinde size "Şuna, buna, ona intoleransınız var hanımefendi" diye haber veriyor.

Bu testler son dönemde çok popüler oldu. Hatta arada "Ünlüler hep bu testi yaptırıyor" diye haberleri filan da çıkıyor. Amerikalı bir markanın test ürünü Türkiye'de piyasayı öyle bir domine etti ki sanki testin jenerik adı da oymuş gibi oldu. Lakin tek ürün bu değil. 2-3 sene önce de başka bir markadan bahsedildiğini hatırlıyorum ben. Neyse fazla uzatmayayım. Zaten Google'da basit bir "gıda intolerans testi" araması yaptığınızda seçenekleriniz karşınıza çıkacaktır.

Peki ne çıkıyor bu testlerde? Sonuçlar çok ama çok acayip. Misal bir arkadaşımın annesi her derde deva deyip zencefili hayatının merkezine yerleştirmişti bir aralar. Yemeklere katmalar, kaynatıp çayını içmeler… Fakat şifa diye zencefil tükettikçe rahatsızlıkları daha da arttı. Sonunda dayanamayıp bu testlerden birini yaptırınca gördü ki meğer zencefil yasaklı gıdalarından biriymiş.

Bir başka arkadaşımın da soya, kahve, muz ve soğana intoleransı çıktı ki kendisi günde illa bir-iki fincan kahve içer, muza bayılır, soğansız yemeğe yemek demezdi. Söz konusu arkadaşım, yıllarca yaptığı diyetlerden ve spordan da bir türlü dilediği sonucu alamamıştı. Kesin bundan diyemiyoruz ama belki de her şeyin sorumlusu kahveymiş aslında yahut soğan. Bunları tüketmeyi bundan bir-iki hafta önce bıraktı, neler olacağını göreceğiz yakında. (Size de aktarırım, söz!)

Bu son örneği şu yüzden anlattım: Çoğumuzun sağlıklı besin diye bildiği bazı genel geçer şeyler var; yaz sofralarının gülü, zayıflama diyetlerinin gözdesi domates mesela... Diyetisyenimiz "Kahvaltıda sınırsız domates yiyebilirsin" der, annemiz kan yapar diye her yemeğe bol bol koyar, biz de kahvaltıda menemeni ekmeksiz ekmeksiz götürürüz. Ve tüm bunları gönül rahatlığıyla, sağlıklı beslendiğimize inanarak yaparız. Hâlbuki belki de domatese intoleransımız vardır ve bu intolerans bizde "bir türlü gitmeyen 5 kilo" olarak ortaya çıkmaktadır. Sonra düşünüp dururuz, "Ben ne yedim de şiştim yine" diye...

Sözün kısası bir türlü yenemediğiniz, atlatamadığınız bazı rahatsızlıklarınız varsa, gıda intoleransını bir gözden geçirin. Sonunda bambaşka bir hayatınız olabilir.