Beş kadından birinin sorunu: Miyom

Miyom nedir?

Miyomlar, rahmin düz kas hücrelerinden köken alan iyi huylu kitlelerdir ve yaklaşık olarak beş kadından bir tanesinde görülürler. Miyomlar, hormonlara bağımlıdır. Ergenlikten önce görülmezler, gebelikte büyüyebilirler, hormon tedavisi alan kişilerde büyüyebilirler ve menopoz döneminden sonra estrojen hormonunun azalmasına bağlı olarak miyomlarda küçülme gerçekleşir.

KANAMALAR OLABİLİYOR

Beş kadından birinde görülmekte dediniz. Nasıl teşhis konuluyor?

Miyomlarda yaklaşık olarak yarısı herhangi bir bulgu vermiyor. Miyomun sayısı, yerleşim yeri miyomun yarattığı şikayetlerde önemli. Miyomlardaki ana şikayet, anormal rahim içi kanamalar. Bunlar adet kanamalarının süresinin uzaması, adet kanamalarının fazla olması, adetler arasında lekelenmeler tarzı kanamalar olabiliyor. Bazen şiddetli kanamalar kadınlarda demir eksikliği anemisine yol açabilir. Bunların yanında miyomlar ağrıya sebep olabiliyor. Özellikle büyük miyomlar etraftaki dokulara baskı yaparak ağrıya sebep olabilir. Eğer mesaneye doğru büyüyen bir büyük miyom varsa, idrar yolu ile ilgili şikayetlere neden olur. Sık idrara çıkma, idrar yaptığında kişinin rahatlayamaması hatta büyük miyomlarda idrar tutamama gibi şikayetler olabilir. Bunların yanında miyomlar, doğurganlık çağındaki kadınlarda bebek sahibi olmaya engel olabilirler. Yine burada miyomun sayısı, yerleşim yeri ve boyutları oldukça önem kazanıyor.

FARKLI TEKNİKLER VAR

Erken teşhisin burada da ne gibi bir önemi var?

Miyomları boyutları küçükken tespit edersek tedavi çok daha kolay olur ve rahim daha fazla hasar görmeden tedavi sağlanır. Miyomların teşhisinde, öncelikle jinekolojik muayenede rahimin normalden büyük olduğunu görüyoruz. Bunun dışında ultrasonografi bizim için çok faydalı. Ultrasonografide miyomların yerleşim yeri, boyutu ve sayısını tespit ediyoruz. MR bize ameliyat öncesi miyomlara nasıl bir cerrahi plan yapılacağını saptamada yardımcı oluyor. MR’da miyomların yeri, boyutu ve sayısı çok daha net olarak görülüyor.

CERRAHİ TEDAVİ ÖNEMLİ

Miyom tedavisi nasıl gerçekleşiyor?

Miyomlarda, maalesef tıbbi tedavinin bir yeri yok. Çünkü tıbbi tedavide kullanmış olduğumuz GnRh analogları, miyomu küçültmede faydalı oluyor. Ancak geçici bir küçülme sağlanıyor. Biz bunları daha çok ameliyat öncesi miyomun küçülmesi nedeniyle daha kolay ameliyat yapma şansı verdiği için kullanıyoruz. Ama onun dışında ana tedavi, cerrahi tedavidir. Burada da yine hastanın yaşı, doğurganlık durumu, miyomların büyüklüğü bizim hangi yöntemle miyomu tedavi edeceğimize karar vermemize yardımcı oluyor. Genellikle ‘Miyomektomi’ dediğimiz miyomların alınması işlemini yapıyoruz ve biz bunu genellikle laparoskopik olarak yapmayı tercih ediyoruz. Laparoskopik olarak yapmayı tercih etmemizin sebebi; estetik olarak az iz kalıyor, hastanın hastanede kalma süresi daha kısa, enfeksiyon oranı daha az ve kişinin iyileşip normal hayatına dönmesi daha kolay oluyor.

KARNI AÇMADAN KAMERALI SİSTEM

Miyomların cerrahi tedavisinden biraz derine inebilir miyiz? Neler yapılıyor?

Miyomların cerrahi tedavisinde, öncelikle miyomun yerleştiği yer önemli bizim için. ‘Submüköz Miyomlar’ dediğimiz rahimin iç dokusuna doğru büyüyen miyomlarda, kişinin biraz daha fazla şikayeti oluyor. Miyom rahmin iç dokusundaysa, ‘histereskopi’ dediğimiz bir yöntemle tedavi ediyoruz. Burada kişinin karnı açılmadan, rahim içerisindeki boşluğa bir optik kamera ile giriyoruz. Onun içerisinden ilerlettiğimiz birtakım aletlerle, hastanın hiç karnını açmadan miyomun tamamını çıkarabiliyoruz. Eğer saplı bir miyomsa, bunlar genelde çok büyük boyutlara ulaşabiliyorlar laparaskopik olarak tedavileri mümkün. Yine intramural miyomlarda da laparoskopik cerrahiyle hastanın göbeğindeki bir cm’lik kesiyle içeri bir teleskop yerleştiriyoruz. Karın yan duvarlarından da ya 0,5 cm’lik kesilerle miyomu vücuttan ayıracak ve daha sonra da ‘morselasyon’ dediğimiz yöntemle miyomu dışarı çıkarıyoruz; miyomun çıkarılma bölgesi laparoskopik yolla kapatılıyor. Miyomlarda eğer kişinin yaşı ileriyse, doğurganlık isteği yoksa, miyomlar büyükse ‘Laparoskopik Histerektomi’ dediğimiz laparoskopik yollu rahim alma ameliyatı yapıyoruz. Bu da yine açık ameliyatlara göre çok daha erken iyileşme, daha kısa süreli hastanede kalma, kişinin normal hayatına çok daha erken dönmesini sağlıyor. Onun için çok büyük avantaj kadınlar için.

ERKEN DOĞUM İHTİMALİ VAR

Bir kadın gebe ve sonrasında miyom olduğunu öğreniyor... Bu durumda nasıl bir süreç var?

Miyomla beraber gebe kalınması bazı sıkıntılara sebep olabilir. Erken doğum ihtimali veya gebeliğin daha erken dönemde sonlanması gibi. Miyomlar hormon bağımlı olduğu için gebelikte de büyüyebiliyorlar ve kendisini besleyen damarlar bu büyümeye yeterli olamadığı için ‘dejenerasyon’ dediğimiz miyom içerisinde bozulma oluyor. Bunlar çok ciddi ağrılara sebep olabiliyor. Erken doğuma sebep olabiliyor. Böyle bir durum varsa ağrı kesicilerle ve istirahatle biraz hastamızı rahatlatmaya çalışıyoruz. Miyomun büyüklüğü, doğum eyleminde de önemli. Çünkü doğum sırasındaki kasılmalara miyom engel olabiliyor veya miyom rahim kanalında darlığa da sebep olabiliyor. Miyomla beraber doğum yapan kişilerde, doğum sonrası rahimin yeterince kasılamaması nedeniyle ciddi kanamalar da görüyoruz.

YIRTILMA RİSKİ ÇOK ÇOK AZ

Sezaryen sırasında, miyom alınmalı mı?

Bu daha çok rahimin alt kesimindeyse miyom ve büyüklüğü çok ciddi bir kanamaya yol açmayacaksa bunu tercih ediyoruz. Miyom ameliyatı sonrası gebe kalınmasını genellikle hastalar merak ediyorlar. Miyom ameliyatlarından sonra dört-altı ay içerisinde rahimin iyileşmesine bir zaman tanımak için gebe kalınmasını istemiyoruz. Miyom ameliyatı olan kişide, gebelikte rahimin yırtılma riski çok çok az. Yine de miyom ameliyatının, miyomun büyüklüğü ve yapılan ameliyata bağlı olarak genellikle doğum şeklinin sezaryen olmasını tercih ediyoruz.
Sağlıklı günler dileklerimizle...