Son model bir “Zorba”.. Obradoviç

Roman, Osmanlı döneminde geçer. Sırp kökenli, 22 yaşında Avusturya ordusundaki genç bir teğmenin, Mihaylo Latas’ın sonunda Ömer Lütfü Paşa olup Türk ordusunun başkomutanlığına yükselmesini anlatır..

Dillere destan bir Kırım Savaşı komutanlığı vardır..

Friedrich Engels: “Sayıca ve silahça Rus ordusu Türk ordusundan kat kat üstün... Türklerin ise başlıca üstünlüğü komutanları Ömer Paşa’dır. Muharebenin sonucunu Ömer Paşa’nın bireysel yetenekleri, sabır, dayanıklılık ve uzgörüsü belirleyecektir.”

O, ÜNİFORMASIZ ÖMER LÜTFÜ PAŞA

ENGELS, cephede imkansızı taktiksel dehasıyla başaran bir komutanı böyle betimliyor..

Ömer Paşa’nın bu özelliklerinin yanına astığı astık, kestiği kestik tarafını da eklersek aklıma son model bir Balkan kahramanı geliyor..

Zeljko Obradoviç..

Sahiden de İvo Andric yaşasaydı bu derinlikli kahramanı yazmak için gece gündüz en güzel cümleleri kurmak için kafa yorardı..

Parkede oynattığı basketbol kadar onun bench’teki çılgın performansı da tribündeki seyirciler için şahane bir gösteri. Salonda sanki cephede kahramanca savaşan Ömer Lütfü Paşa’nın üniformasız halini görüyoruz, Obradoviç’in ateş saçan gözlerinde..

OBRADOVİÇ ÜNİVERSİTESİ’YLE 3 YIL DAHA

BAKIN, İbrahim Kutluay onun hırs ve öfke dolu konsantrasyonu için ne diyor:

“Sahada oynayan oyuncu bir hata yaptığı zaman öfkesini yanında oturan onun yedeğinden çıkarır. Bundandır ki yedek oyuncular oynamak için can atar.”

Seversiniz, sevmezsiniz Aziz Yıldırım’ı.. Obradoviç gibi bir dünya markasını Türkiye’ye getirmek Yıldırım’ın en büyük projelerindendir..

Bu ülkenin en büyük başarı öykülerinden birini (Basketbol’un Şampiyonlar Ligi THY Euroleague Kupası) yazması için artık önünde 3 yıl daha var..�Yıldırım, dev projenin süresini uzattı.. Bu bana göre Fenerbahçe Üniversitesi açılmadan önce varolan Obradoviç Üniversitesi’nin süresine 3 yıl daha eklemektir..

Teşekkürler Aziz Yıldırım.. Türkiye 3 yıl daha bir şövalyeden dersler alacak..

ROTASI ZORBA’NIN ÜLKESİ

OBRADOVİÇ belki de bu 3 yılı tamamladıktan sonra salonlara veda edecek.. İşte onun veda sonrası planı hararetle gelmek istediğim yer... Şundan:

“Hayalim, emekli olunca Yunanistan’a yerleşmek. Orada Cafe işletmek istiyorum” diyordu bir röportajında.. Bu hayal hemen beni Kazancakis’in **Zorba’sına götürüyor.. Hani Girit’e yerleşip, linyit yatağı işletmeye karar veren ‘patronun’ yanına aldığı Zorba var ya.. Ona.. Gerçi Obra için keyifle okuduğum Sokrates dergisi bir röportajda ‘Patron’ başlığı atmıştı.. Bana göre Zeljko bu ‘patrondan’ öte kitaptaki bilge adam Zorba’nın karşılığı..

HA ZORBA’NIN DANSI HA OBRA’NIN

ZORBA, gerçek bir kişilik. Makedon asıllı ve Girit’e yerleşmiş felsefi derinliği olan biri.. Yaşadığı yenilgilerden fışkıran bir tecrübeyle yaşamın sorgulanmasını patronuna haykırıyor.. Çalışkan, linyit ocağında çalışan işçileri sömürüyor ama bunu mertçe yapıyor.. Çok okuyan patronuna ‘kağıt faresi’ diyor ve ona hayat dersleri veriyor:

“Her insanın kendi deliliği vardır; bana da öyle geliyor ki, en büyük delilik, bir deliliğe sahip olmamaktır”..

Kitabın önsözünde Kazancakis kendisini etkileyen tarihin önemli isimleri olarak Homeros, Buda, Nietzsche, Bergson’la birlikte Zorba’yı da gösteriyor..

Obra’da, Zorba’daki akıl dolu deliliği de görüyorum, ezber bozan tecrübeyi de, mistik duruşu da, işçilerini sömüren mertliği de.. Ama en çok da onun duygularını söze dökmekte zorlandığı anlarda tek başına dans edişini.. Haksızlığa, üzüntüye ve sevince karşı santuruyla, dansıyla karşılık veren Zorba’yı düşündükçe bench’teki Obra’yı yakalıyorum hafızamda.. Neler yapmıyor ki bu çılgın.. Onunki şahane bir dans resitali..

3 yıl daha bu dansla başbaşa kalmak bize iyi gelecek..