Stresli yaşamın mirası uykusuzluk
Sevgili Hürriyet Okurları... Stresli yaşamların bizlere mirası uykusuzluk, uykuya dalma, sürdürme ve sonlandırmaya ilişkin sorunlar, dinlendirici olamayan uyku; uykusuzluk (insomnia) olarak kabul edilir.
Uykusuzluk konusunu bu hafta Dr. Sevil Özkan ile konuştum. İşte verdiği bilgiler ve tavsiyeler.
Toplumumuzda uyku bozuklukları yüzde 15 ila yüzde 35 oranında görülüyor. Bu vakaların yüzde 10-20’si ağır ve kalıcı uyku bozukluğundan yakınıyor. Yapılan çalışmalar gösteriyor ki insanların yüzde 50’si yaşamlarının bir döneminde uykusuzluk çekiyor. Araştırmalar, kadınların erkeklere göre daha fazla bu sorunla karşılaştıklarını gösteriyor. Gençler daha çok uykuya dalma güçlüğü çekiyor. Yaşlılarda da uykuyu sürdürme sorunları ön planda görülüyor. ‘Uykusuzluk neden oluyor? ’a gelince, bedensel-zihinsel hastalıklar, ilaçlar, uyarılmaya yol açan tüm faktörler, gerginlik, kaygı gibi sorunlar uykusuzluğa neden olabiliyor. Uykusuzluk, günlük yaşam ve sağlık sorunlarına yol açabiliyor, giderek yaşam kalitesini düşürüyor. Depresyon, anksiyete, gündüzleri yorgunluk hissi, duygu alanında değişimler (huzursuzluk, hırçınlık), verimlilikte azalma, bağışıklık sistemi zayıflığı, düşünsel işvelerde bozulmaya neden olabiliyor. ‘Uykuya ne kadar gereksinimimiz var?’ sorusunun cevabı, kişiden kişiye değişmekle birlikte ortalama 7-8 saat diyebiliriz. Uyku bozukluğunun tanısının konulabilmesi için mutlaka hekime başvurulur. Tanısının konulabilmesi için yakınmanın tanımlanması, nasıl ortaya çıktığını ve ilişkili faktörlerin araştırılmasına yönelik ayrıntılı bir görüşme, psikolojik değerlendirme, fizik muayene, laboratuvar testleri uygulanıyor.
ÖNERİLER NELER
Uykusuzluk tedavisinde batı tıbbına yandaş tamamlayıcı tıp önerilerine gelince... İlk etapta uyku hijyenine önem verilmesi önerilir.
*Çok aç ya da tok olmamak.
*Kafeinli, alkollü içeceklerden ve tütün kullanımından kaçınmak.
*Düzenli egzersiz yapmak.
*Uyku gelmeden yatağa girmemek.
*Yatak odasını sadece uyku amaçlı kullanmak.
*Sabah belli saatlerde uyanmak.
*Gündüzleri uyumamak.
*Yatak odasını ses, ışık ve ısı yönünden izole etmek.
Uykusuzlukta batı tıbbına yandaş tedavide en sık önerilen yöntemler ise akupunktur, manyetoterapi, homeopati, fitoterapi, masaj, relaksasyon terapileri, tuz odası (mağarası), hipnoz, müzik terapileridir. Beslenme desteklerinden en sık önerilenler ise valerian (kedi otu), melatonin ve pasifloradır.
