Erken süt dişi kayıpları ve yer tutucuların görevi

Süt dişlenme, her bir çenede 10 adet olmak üzere toplam 20 dişten meydana gelmektedir. İlk süt dişi ağız boşluğuna yaşamın 6. ayında sürer ve diğer süt dişlerinin de sırayla sürmesiyle 2.5 yaşta süt dişlenme tamamlanır. Bu dişler, daimi dişlerin ağız boşluğuna sürmeye başladığı 6 yaş ile daimi dişlenmenin tamamlandığı 12 yaş arasında da fonksiyonlarına devam ederler ve zamanı geldiğinde sırasıyla dökülürler. Ancak bazı durumlarda erken kayıplar olur. ‘Neden bu erken kayıplar olur ve bu durumda neler yapılmalıdır?’ Konuyla ilgili merak edilenleri Diş Hekimi Ortodondi Uzmanı Saliha Olkun Alkan’a sorduk.



ERKEN KAYBIN NEDENLERİ

“Erken süt diş kaybı, süt dişinin zamanından daha önce kaybedilmesi olarak tanımlanır. Çocuklarda süt dişleri; çürüme, enfeksiyon, ağız hijyeninin kötü olması, dişe gelen travmalar, bazı genetik veya doğumsal hastalıklar, ekonomik problemler gibi nedenlerle erken kaybedilebilir.

YOL AÇACAĞI PROBLEMLER

Süt dişleri, daimi dişlerle eşit derecede öneme sahiptir. Yiyeceğin çiğnenmesinde, konuşmada, estetikte ve daimi dişlerin dental arkta uygun pozisyonda sürmesinde bir rehber görevi görerek önemli rol oynarlar. Süt dişlerinin erken kaybı çenede yer darlığına ve dolayısıyla daimi dişlenmede kapanış bozukluklarına, diş çapraşıklıklarına, altından süren daimi dişin hiç süremeyip gömülü kalmasına neden olabilir. Böylece çiğneme fonksiyonu ve diksiyonun bozulmasına, diş boşluğunun dil ile ittirilmesi gibi kötü alışkanlıklar kazanılmasına, komşu dişlerin devrilmesi sonucunda dokularda sorunlara, çene gelişim problemlerine neden olur.

MEVCUT BOŞLUĞU KORUR

Süt dişlerinin en önemli görevi, sürekli dişler için yer tutucu vazifesi görmesidir. Bu yüzden süt dişleri düşme zamanı gelene kadar tedavilerle olabildiğince ağızda tutulmalıdır. Yer tutucular erken kaybedilen süt dişinin, daimi dişler çıkana kadar mevcut olan boşluğunu koruyan sabit veya hareketli olarak yapılabilen aygıtlardır. Eğer süt dişlerinde erken kaybedilen bir durum söz konusu ise yer tutucu kullanılmalıdır. Sabit yer tutucuları sadece hekim takıp çıkarabilir, hareketli yer tutucular ise takılıp çıkarılabilen apareylerdir.

YER TUTUCU KULLANIMI

Yer tutucular takıldıktan sonra dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bunlara dikkat edilmediği takdirde yer tutucu kullanımında sorun yaşanabilir. Yer tutucular, el ya da dil ile ittirilip yerinden oynatılmamalıdır, takılan dişlere zarar vermemesi için diş çevresi iyice temizlenmelidir, hareketli yer tutucular yemek yerken çıkarılmalı, onun dışında sürekli takılmalıdır. Kırılma, yerinden oynama gibi durumlarda beklemeden hekime haber verilmelidir. Dişler ve yer tutucular düzenli olarak fırçalanmalıdır, 6 ayda bir hekim tarafından kontrolü yapılmalıdır.”