DİŞTE ÇIĞIR AÇAN UYGULAMA İMPLANT

Yüz güzelliğinin en önemli tamamlayıcısı, kuşkusuz sağlıklı dişler ve diş etleridir. Her ne kadar ağız sağlığımıza gereken özeni gösterdiğimizi düşünsek de, çeşitli nedenlerle karşılaşabileceğimiz diş eti hastalıkları, diyabet, sigara, kötü beslenme, kemoterapi veya herhangi bir kaza sebebiyle, her yaşta diş kaybı yaşayabiliriz.
Erken diş kaybı ne yazık ki sadece estetik sorunlara yol açmakla kalmaz; kemik erimesi, dudak çökmesi gibi sonuçlarla da kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilir.
“İmplant” kelimesi, “doku içine konan, yerleştirilen” anlamına gelir. Eksik diş veya dişler yerine yapay diş kökü yerleştirilmesi anlamına gelen diş implantlarının literatürde 5 yıllık başarı oranı yüzde 98 olarak bilinmektedir. Ancak kemik erimesi, enfeksiyon ve hatta implant kaybına kadar giden ciddi sorunlarla karşılaşmamak için uygulamanın tecrübeli bir diş hekimi tarafından yapılması gerekir.
İşte bu hafta, herhangi bir sebeple kaybedilen diş veya dişlerin yerine uygulanarak bu ekslikliğin yaratabileceği olumsuzlukları ortadan kaldıran, çiğneme fonksiyonu açısından doğal dişlerimize en yakın uygulama olan diş implantları ile ilgili merak ettiğiniz her şeyi konunun uzmanı Doç. Dr. M. Ercüment Önder ile konuştuk.

Hocam diş implantı nedir? Hangi materyalden üretilir?

Diş implantı, enfeksiyon, travma veya doğumsal nedenlerle meydana gelen diş veya dişlerin eksikliklerinde kullanılan, fonksiyonel ve estetik olarak diş yapısını taklit eden yapılara verilen isimdir. İlk olarak 1965 yılında İsveçli bilim insanı Branemark tarafından gönüllü bir hastaya yerleştirilmiştir. Büyük çoğunlukla çene kemiğinin içine yerleştirilebildiği gibi çok nadir olarak mukoza yani dişeti dokusunun altına da yerleştirilebilir. Dişeti altı implantları çeşitli dezavantajları nedeniyle son zaman pek kullanılmamaktır. Genellikle kemik içerisine yerleştirilen tipleri kullanılmaktadır. İlk kullanıldığı dönemlerde saf titanyum malzeme tercih edilirken son zamanlarda medikal saflıkta titanyum alaşımları kullanılmaktadır. Titanyum, vücudun yabancı cisim reaksiyonu vermediği nadir maddelerden biridir.

Peki hangi durumlarda implant yapılır?

Tek diş eksikliklerinde, kısmi dişsizliklerde ve tam dişşizlikte yaygın olarak kullanılan implantlar, çene ve yüzü ilgilendiren kanser cerrahisi sonrası bölgenin tekrar şekillendirilmesi amacı ile trafik kazaları veya ateşli silah yaralanmalarına bağlı büyük yaraların tamirinde de kullanılabilmektedirler. Tek diş eksiklikleri en uygun ve başarı oranı en yüksek tedavi grubunu oluşturur. Tam dişşizlik olgularında ise eğer yeterli kemik desteği varsa tüm çenelerin sabit olarak dişli hale gelmesi bile sağlanabilir. Bunun dışında tam damak hastalarına 2 veya 4 adet yerleştirilerek tam damaklarının hayal bile edemeyecekleri kadar konforlu hale gelmesi sağlanabilir.

Eğer kişinin kemik yapısı yeterli değilse ne yapılır?

İmplant uygulamalarında ilk olarak bakılan durum yeterli kemik olup olmadığıdır. İdeali, bireyin doğal kemiğine implant uygulamaktır. Ancak yeterli kemik olmadığı durumlar da olabilir. Bunlar genellikle üst çene sinüs bölgesine yakın kısımlar ve alt çenede erken çekilmiş küçük azı bölgeleri ve arka bölgelerdir. Bu gibi durumlarda çeşitli tekniklerle kemik eklemeleri yapılır. Kemik eklemesi yapılan durumlarda ilk tercih yine bireyin kendisinden başka bir bölgeden alınan kemiğin eklenmesidir. Bu durum mümkün olmaz ise piyasada satılan “kemik grefti” adı verilen halka anlatılırken ”kemik tozu” olarak isimlendiren malzemelerin yerleştirmesi mümkün olabilir. Ancak bilinmelidir ki bu tür yapay durumlarla yapılan implantlarda başarı oranlarında hafif düşme, implantın ömründe kısalma söz konusu olabilir.

Diş implantı yapımı ve protez uzun bir süreç midir?

İmplantı cerrahi olarak yerleştirilmesi süre çok uzun süre almaz. Ancak burada asıl beklenen “osteointegrasyon” süresidir. Bu süreç, implatla kemiğin birleştiği süreçtir. Klasik bilgilerde bu süre alt çene için 3 ay, üst çene için 4 aydır. Bu süreler değişkenlik gösterebilir. Bu durumu etkileyen faktörler yapılan kemiğin kalitesi, bireyin yaşı, iyileşme kapasitesi, sigara kullanıp kullanmadığı, bölgenin kanlanma durumudur. Ancak kişisel olarak ben klasik süreleri beklemekteyim. Yukarıda bahsedilen sürelerden sonra implantların üzerine gerekli protezlerin yapılması yaklaşık 10-15 gün almaktadır. Kemik grefti yapılmış vakalarda bu süreler daha da uzamaktadır.

Bir çeneye en fazla kaç implant yerleştirilebilir?

Tam dişsiz çenelerde bir çeneye 8 adet yerleştirmek o hastanın ful dişlendirilmesi için yeterlidir. Bu rakam vaka türüne göre değişkenlik gösterebilir.

İmplant doğal dişin yerini tutar mı? Dolgu veya kanal tedavi yerine tercih edilir mi?

İmplantlar doğal dişin yerini tam olarak tutmasa da, diş eksikliği durumlarında dişi en iyi taklit eden yapılardır. Eğer dişiniz kanal tedavisi veya bir dolgu ile kurtarılabilecekse asla implant tercih edilmez. İlk olarak doğal dişin ağızda kalması için mücadele edilmelidir.

Hocam, implant tedavisinin başarılı olma kriterleri nelerdir?

Aslında bu sorunun iki yönlü cevabı vardır. Cerrahi yani operasyonel yönden bakıldığında, uygulanan implantın osreointegrasyonu yani tutunma sürecini tamamlanmış ise başarılı olmuştur. Protez açısından bakıldığında ise, implant tutunduktan sonra üzerine yapılan protezin size ne kadar hizmet ettiğ konusudur ki burada başarı oldukca tartışmalı bir konudur. Kimi araştırmacılara göre protez 5 yıl hizmet ettiyse başarılı olmuştur. Kimine göre 9-10 yıl hizmet etmiş ise başarılıdır.

Sigara kullanımının implant üzerinde nasıl bir etkisi vardır?

Direkt negatif yani kötü etkisi vardır. Kemik iyileşmesi üzerine sigaranın kötü etkisinin olduğu bilimsel olarak ispatlanmış bir olgudur. İmplant sonrasıda aslında istenin şey saglıklı bir kemik iyileşmesidir.

Okuyucularımızdan çok gelen bir soru; piyasada çok sayıda ve çok farklı fiyatlarda implantlar var. En pahalı implant en iyi implant mıdır?

Şu anda Türkiye pazarında, Sanayi Bakanlığı’nın ithalat izni verdiği, dünyada kabul görmüş CE, FDA gibi izinleri almış yaklaşık 100 marka çok değişik fiyat aralığında satış yapıyor. Ben bu konuda hastalarıma devamlılığı sağlanabilecek, yani bundan 10 yıl sonra da piyasada bulunma ihtimali yüksek olan, uzun yıllardır mevcut ürünleri önermekteyim. Bu tür ürünlerin de fiyatları, benzerlerine göre bir miktar daha pahalı olmaktadır.

İmplantların bir ömrü var mıdır?

Normal şartlar altında implantların bir ömürleri yoktur. İmplantın çevresindeki kemik ilk yıl yaklaşık 1mm kadar erime gösterir. Sonraki yıllarda ise beklenen erime miktarı 0,1mm’dir. Bu bahsedilen miktarlar optimal yani her türlü değişkenin yolunda gittiği durumlardadır. İmplantların yerleştirilme açıları, üzerilerine yapılan protez dişlerin durumu, implantlara çiğneme sırasında gelen yükler gibi durumlar implantların ömürlerini belirleyen faktörlerdir.

Hocam son soru, diş implantının bakımı nasıl yapılır?

İmplantların bakımının aslında normal diş bakımında pek farkı yoktur. Günde mümkünse 3 kere fırçalama, implantların boyun bölgesinin çok özenli temizliği, ince ara yüz fırçaları denilen özel tasarım ince fırçalarla ara yüz ve implant boyun bölgesi temizliği önemlidir. Sonuç olarak, bakımı iyi yapıldığı vs iyi ve tecrübeli bir elde yapılan implant gerçekten sağlıklı ve doğal dişe en yakın çözümdür.

OKUYUCUDAN DOKTORA

İmplant yerleştirildikten sonra dişsiz gezmekten korkuyorum. Diş çekilip hemen yerine yenisi yerleştirilebilir mi?
Baha B.

Dişiniz çekilir çekilmez implantınız yerleştirilebilir. Ancak üzerine diş yapısının yapılması için bir süre geçmesi gereklidir. Bu süre alt çenede 3 ay, üst çenede ise 4 aydır. Ancak bu uzun dönemler için hekiminiz size geçici çözümler bulacaktır.

Düzenli olarak MR çektirmem gerekiyor. İmplantlarımla MR çektirebilir miyim?
Hatice P.

İmplantlar titanyum alaşımlar oldukları için MR çekimlerinde hiçbir problem yaratmazlar. Isınma veya görüntüde bozulma problemleri olmaz.

KISACA ERCÜMENT ÖNDER

1970 yılında Manisa’nın Salihli ilçesinde doğdu. İlk, orta ve lise tahsilini Aydın’da tamamladı. Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden 1993’te mezun olan Önder, 2001’de Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sağlık Merkezi’nde çalışmaya başladı. 2010 yılında Sağlık Bakanlığından “Ağız, Diş Çene Cerrahisi Uzmanı” ünvanın alan Önder, halen Balkan Çene Yüz Cerrahisi Derneği’nin Genel Sekreterliği görevini sürdürüyor.

SİZ SORUN, UZMANLAR YANITLASIN

Önümüzdeki hafta konumuz vücut kütle endeksinin 40’ın üzerinde olması anlamına gelen, yani halk arasında çeşitli hastalıklar oluşturacak düzeyde aşırı şişmanlık olarak bilinen ‘Morbid Obezite’nin cerrahi tedavisi... Diyet, egzersiz ve tüm desteğe rağmen giderilmesi zor hatta neredeyse imkansız bir şişmanlık olan Morbid Obezite’nin cerrahi tedavisinde kullanılan yöntemler nelerdir, mide by-pass’ı nedir, laparoskopik şişmanlık cerrahisi nasıl etkili olur gibi soruları, laparoskopik cerrahi yöntemini 20 yıldır başarıyla uygulayan Genel Cerrah Prof. Dr. Ahmet Türkçapar’a soracağız. Sizler de merak ettiklerinizi jineklinik@senolkalyoncu.com adresinden bana ulaştırabilirsiniz.