Sosyal medyada paylaşılan çocuk fotoğraflarında pedofili tehlikesi... 'Siz silseniz bile platformun sahibi silmiyor'

Mark Zuckerberg’ün geçtiğimiz günlerde Instagram’da paylaştığı aile fotoğrafında çocuklarının yüzünü emoji ile gizlemesi tartışma başlattı: Mark bile sahibi olduğu platforma güvenmiyorsa çocuklar için ciddi bir risk mi var? Sorunun cevabı maalesef evet… Sosyal medyada paylaşılan çocuk fotoğrafları dark web’deki pedofili ağlarına düşebiliyor! Peki ama bu nasıl oluyor ve kullanıcılar ne yapmalı? İşte tüm detaylar…

Haberin Devamı

Teknoloji şirketi Meta’nın CEO'su Mark Zuckerberg, geçtiğimiz günlerde Instagram hesabından ailesi ile bir karesini yayınladı. Fotoğrafta oldukça dikkat çeken bir detay vardı; Zuckerberg kızlarının yüzlerini emoji ile kapatmıştı.

 
 
 
Bu gönderiyi Instagram'da gör

Mark Zuckerberg (@zuck)'in paylaştığı bir gönderi

Patronu olduğu Meta şirketine ait olan Instagram’da yayınladığı fotoğrafta çocuklarının yüzlerinin görünmesini istemeyen Zuckerberg, önemli bir tartışmanın fitilini ateşledi. Bu hareket, Zuckerberg'ün sahibi olduğu sosyal medya platformuna güvenmediği ve ortada ciddi bir sorun olduğu şeklinde yorumlandı.

Mark Zuckerberg’e, “Kızlarının yüzünü neden kapattın? Sakıncalı bir şey mi var Instagram'da?”, “Çocuklarının yüzlerini gizlemek, kendi platformunda mahremiyet hakkında ne düşündüğünü tam olarak bilmemizi sağladı” gibi binlerce yorum geldi.

Haberin Devamı

Zuckerberg'ün henüz bebek olan üçüncü kızının yüzünü neden kapatmadığı da tartışma konusu oldu. Bazı kullanıcılar bunun bebeğin yüzünün bir yıl içinde değişecek olmasından kaynaklandığını belirtti.

Öte yandan yıllar önce Zuckerberg’ün laptop kamerasını ve mikrofon girişini bantladığı da ortaya çıkmıştı.

ÇOCUK FOTOĞRAFI AVCILARI

İddialara göre, sosyal medyada paylaşılan çocuk fotoğrafları, bazı özel programlar ile otomatik olarak indiriliyor ve daha sonra dark web'de pedofillerin oluşturduğu ağlarda uygunsuz amaçlar için kullanılabiliyor. Yine iddialara göre, çocuklar bu pedofili ağlarında listeleniyor ve hatta puanlanıyor… Kulağa korkunç ve daha da ötesi iğrenç geliyor değil mi?

Mark Zuckerberg’ün paylaştığı fotoğraflarda çocuklarının yüzlerini gizlemesi de tüm bu iddiaları güçlendiren bir hamle olarak görülüyor.

-- Sosyal medya çocuk fotoğrafları paylaşmak için gerçekten güvensiz bir yer mi?
-- Ebeveynler çocuklarının fotoğraflarını asla paylaşmamalı mı?
-- Paylaşırlarsa onları bekleyen tehlikeler neler ve en önemlisi pedofili ağları gerçek mi?

Tüm bu soruları ve daha fazlasını Siber Güvenlik Uzmanı Alev Akkoyunlu’ya sorduk.

İSTİHBARAT BİLGİLERİ, UYUŞTURUCU, SİLAH TİCARETİ VE PEDOFİLİ SİTELERİ...

1- Öncelikle bilmeyenler için deep web ve dark web nedir açıklayabilir misiniz?

Haberin Devamı

Geleneksel olarak internet kullanımında çoğumuzun kullandığı arama motorlarıyla göremeyeceği şifrelenmiş bilgilerin bulunduğu ortama deep web diyebiliriz. Deep web’e dahil illegal olarak bulunan bilgilerin ve kanun dışı ticaretin yapıldığı bir bölümü de dark web olarak tanımlayabiliriz.

2- Dark web’de gerçekten pedofili siteleri var mı? Burada sistem nasıl işliyor?

Dark web altında birçok illegal site bulunuyor. Kişisel bilgiler, çalıntı kredi kartı bilgileri, gizli uluslararası istihbarat bilgileri, uyuşturucu, silah ticareti ve pedofili siteleri maalesef bunlara verebileceğimiz örnekler.

Dark web’i sadece pedofili olarak tanımlamak çok doğru değil. Hapishaneleri düşünelim. Hapishanelerde katil, hırsız, tecavüzcü gibi suçlular olabiliyor. Hapishanede yatanların hepsi aynı suçu işlemediği gibi burada işlenen suçların hepsi aynı olmayabiliyor.

Siber Güvenlik Uzmanı Alev Akkoyunlu

'KULLANICI SÖZLEŞMELERİ OKUNMADAN GEÇİLEN BİR DETAY'

3- Sosyal medyada paylaşılan çocukların fotoğrafları sisteme nasıl kaydoluyor ve dark web’deki sitelere nasıl düşüyor?

Haberin Devamı

Sosyal medya hesaplarımızı oluştururken özellikle uygulamaların kullanıcı sözleşmelerinde bize ait içeriklerin nasıl kaydedildiği bilgileri bulunuyor. Maalesef kullanıcı sözleşmeleri çoğu kullanıcı tarafından okunmadan geçilen bir detay. Ayrıca sosyal medyada hesap açmak için minimum 13 yaş sınırı bulunmasına rağmen çocuklar genelde yaşını büyüterek bu uygulamaları kullanabiliyor. Sosyal medya hesabı üzerinden herkese açık paylaşılan bir görüntünün 3'üncü kişiler tarafından kaydedilmesi mümkün olabiliyor. Bu tarz içerikleri ucunda para kazanmak için toplayıp dark web üzerinden bir siteye koymak maalesef imkânsız değil.

Sosyal medyada paylaşılan çocuk fotoğraflarında pedofili tehlikesi... Siz silseniz bile platformun sahibi silmiyorGrafikler: Harun Elibol

İÇERİK SİLİNSE BİLE FİRMANIN SAKLAMA İHTİMALİ VAR

Haberin Devamı

4- Mark Zuckerberg bile çocuklarının yüzünü paylaşmak istemiyorsa burada bizleri nasıl bir tehlike bekliyor?

Ben de bir anneyim ve hem profesyonel hem kişisel olarak yıllardır bu konuda kullanıcıları uyarmaya çalışıyorum. İnternet ortamında paylaşılmış bir fotoğrafı veya videoyu siz silseniz bile içeriği tutan firmanın saklama ihtimali her zaman var. Mutlaka çocuklarımızı bu konuda uyararak paylaşımlarında mümkün olduğu kadar dikkatli olmalarını öncelikle bilinçlendirmemiz şart.

Profesyonel aile koruma uygulamaları ile çocuklarımızı dijital dünyada güvenli içerik kullanımına yönlendirerek önlemler almalıyız. Tüm sosyal medya uygulamalarında ve dijital platformlarda çocuk profilleri oluşturmak ve içeriklerin filtrelenmesi de alınacak önlemler arasında.

Haberin Devamı

Dediğim gibi bir içeriği silseniz bile o platformun sahibi silmiyor, başka bir alanda yedekliyor olabilir. Bazen internet ortamında paylaşılmış bir resim istenmeyen kötü niyetli kişilerin ellerine geçip çocuklarımızı suiistimal etmek için kullanılabiliyor. Daha da ötesi, şantaj ve tehdit gibi fayda sağlamak isteyen birçok olaya şahit olabiliyoruz.

Sosyal medyada paylaşılan çocuk fotoğraflarında pedofili tehlikesi... Siz silseniz bile platformun sahibi silmiyor

5- Sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar hesabımız gizli olsa da tehlike arz ediyor mu?

Herkese açık bir profilinizin olmaması birçok açıdan önemlidir ve bu sayede fotoğraflarınızın ya da paylaşımlarınızın sizin onayladığınız kişilerin dışındakilerce görülmesini ilk etapta engelleyebilirsiniz. Ancak sizi takip eden birinin hesabı hack'lenebilir, sizin profiliniz kapalı olsa da hikâyenizde etiketlediğiniz biri, o hikâyeyi kendi hesabında paylaşabilir ya da sizin hesabınız da hack'lenebilir. Fotoğraflarınıza erişmeye çalışan biri, bir yakınınızı taklit ederek hesabınızı takip etme isteği gönderebilir. Tüm bu senaryolar olasıdır.

İZ SÜRMEK MÜMKÜN DEĞİL!

6- Dark web’de hukuksal süreçler işliyor mu? Fotoğrafları kaydedenleri, yayınlayanları tespit etmek mümkün mü?

Maalesef bu konu çok mümkün değil.  Buraya erişimler çok kolay değil çünkü bu platformlarda içerikler şifreleniyor. Üstelik içerikler konusunda alışveriş, Bitcoin tarzı kripto paralarla yapıldığı için iz sürüp takip etmek çok zor. Gizli servisler de bu alanlara girip bazı suçluları yakalamaya çalışıyor ancak bu oranlar ne yazık ki çok düşük.

7- Çocuklarımızın fotoğraflarını telefonumuzla çekiyoruz. Galerimizdeki fotoğraflar için de aynı riskler söz konusu mu?

Tüm platformlarda benzer sızma riski olduğunu söyleyebilirim. Yıllar önce Jennifer Lawrence’ın iCloud hesabındaki fotoğraflarının sızdırılmasını ve bir anda tüm dünyaya yayılarak bir faciaya dönüşmesini belki hatırlarsınız. İster fiziksel ister bulut tabanlı saklama alanlarını kullanalım bireysel olarak güvenlik önlemlerimizi almamız şart. Yoksa dijital ortamdaki her bilgimiz, başkalarının eline kolaylıkla geçebilir.

Resimler ve videolar çekerken ketum olmamız, çocuklarımıza da bunu aşılamamız şart. Yapay zekâ ile deepfake gibi yöntemlerin her zaman kullanılabileceğini ve siz bir videoda yer almasanız da bir fotoğrafınızdan hareketle o videodaymışçasına içerikler üretilebileceğini unutmayın. Birçok insan bu bilinçte olamayacağı için yapay zekâ ve deepfake yöntemiyle oluşturulmuş bazı videolar, birçok vatandaşı mağdur edebilir ve kendilerini anlatmakta zorluk yaşayabilirler.

Siber Güvenlik Uzmanı Alev Akkoyunlu
Yazarın Tüm Yazıları