YEP’den İzmir’e düşen lokma

Biri entegre petrokimya sanayi bölgesinin kurulması. Diğeri yüksek teknoloji ürünlerinin üretileceği büyük ölçekli endüstri sanayi ve teknoloji bölgeleri kurulması.
Petrokimya denince akla ilk gelen tabii ki, Aliağa’daki PETKİM yarımadası. Tekstilden, buzdolabına, otomobilden, mutfak eşyasına pek çok sektörde üretim yapılabilmesi için PETKİM gibi petrokimya kuruluşlarının ürünlerine ihtiyaç var. Ancak PETKİM’in kapasitesi Türkiye’nin ihtiyacının çok altında. Türkiye her yıl petrokimya ürünleri ithalatı için yurtdışına yaklaşık 11 milyar dolar ödüyor. Dışarı giden bu dövizler ekonominin nefes borusunu tıkayan en önemli kalemlerden biri olan 50 milyar dolarlık cari açığın yüzde 20’sine denk. Türkiye’nin en az 4 PETKİM’e daha ihtiyacı olduğu geçen yıl Sanayi ve Ticaret Bakanı tarafından açıklanmıştı.

YENİ PETKİM YOLDA
Neyse ki, bu konuda hemen başlamaya hazır somut projeler var ve kaynak hazır. PETKİM’i özelleştirmeden satın alan ve bir süre sonra faaliyete geçecek Star Rafinerisi’ni yapan Azerbaycan devlet şirketi SOCAR’ın projesi bu. SOCAR Başkanı geçtiğimiz aylarda Yeni Ekonomi Programı’nda tarif edilen entegre petrokimya tesisleri kurarak projelerini duyurmuştu. Hatta bütün hazırlıkların tamam olduğunu, bazı şartlar oluştuğunda 3 milyar dolara mal olacak projenin 2019 Nisan ayında başlayacağını söylemişti. Ancak, projenin bürokratik tıkanma gibi gecikmeye yol açacak nedenlerden etkilenmemesi için bölgeye özel bir statü tanınması istenmişti. YEP’te net şekilde ifade edildiğine göre, sanırım bu şartlar oluştu.
İzmir Aliağa’ya yeni bir PETKİM ve onunla bağlantılı çalışacak tesisler kurulması inşaat ve sonrasında binlerce işçiye, mühendise, idari personele iş imkanı demek. Halen PETKİM’de 4 bin 300 kişi çalışıyor. Yarattığı ürünler ve yan sanayilerle, ülke çapında yaklaşık 150 bin kişinin istihdamına katkıda bulunduğu hesap ediliyor. Sadece bu rakamlar bile YEP’ten İzmir’e düşen lokmanın büyüklüğünü gösteriyor.

ALİAĞA HATTI KANATLANDI
İnşaatında 14 bin kişinin çalıştığı Star Rafinerisi projesinin başlamasından sonra Çiğli, Menemen, Aliağa hattında art arda konut ve site inşaatları başlaması bütün bu projelerin sonucu. Yeni kurulacak entegre petrokimya tesisleri, İzmir’in Kuzey aksında yeni konut ve inşaat projelerini de beraberinde getirecek.
Bir diğer proje olan ileri teknoloji ürünlerinin üretileceği endüstri ve sanayi teknoloji bölgeleri kurulacak yerler arasında İzmir’in de yer alacağı zaten son dönemlerde sıklıkla dile getiriliyor. Bunlar da nitelikli iş gücünü İzmir’e çekecek projeler olacak ve şehrin kalitesini artıracak.
Ekonomik sıkıntılar fırsatları da beraberinde getirir. Galiba İzmir krizi fırsata çevirecek kentlerden biri olabilir.