Kuruyoruz zaman kalmadı

Öncelikle çölleşmeye adım adım giden Türkiye’de İzmir’in kuraklık krizinden ilk etkilenecek bölgelerden biri olduğunu belirteyim. Hatta, 2011 yılında dünyanın en önde gelen bilim insanları arasında 14’üncü sırada gösterilen Ord. Prof. Niyazi Serdar Sarıçiftçi, “Yakın gelecekte Türkiye ve çevresindeki ülkelerde kuraklık krizi başlayacak. İzmir 5 yılda deniz suyunu arındırıp su ihtiyacını karşılayacak projeler yapmalı” uyarısında bulunuyor. Dünyada ilk plastik organik güneş pilinin patentini alan Prof. Sarıçiftçi geçen hafta Avusturya’dan internet üzerinden Yaşar Üniversitesi’nde bir konferans verdi. Prof. Dr. Niyazi Serdar Sarıçiftçi’nin, “en demokratik enerji kaynağı” dediği güneşten daha fazla yararlanma, yapay petrol ve doğalgaz yapımıyla ilgili açıklamalarını ayrı bir yazıda ele alacağım.

DAMLAMA SULAMA YÜZDE 20’DE
İzmir’deki toplantıda susuzluk krizi ve çözümler üzerine birçok görüş paylaşıldı. Ancak ben öncelikle suyun yüzde 77’sini kullanan tarım kesimini ele alacağım. Vahşi sulamanın çok yaygın olduğu ülkemizde tarımda bilinçli su kullanımı pek çok derde derman olabilir. Verilen bilgilere göre damlama sulamada su kaybı sıfıra yakın oluyor. Ama Türkiye’de ekili arazilerin sadece yüzde 20’sinde damlama sulama var. Çoğunlukla kanaletler ve eski usul arklarla sulama yapıyor.
Tarımda en önemli mesajlarından biri de her bölgenin kendi coğrafi koşullarına uygun yerli tohum ve hayvanlarla üretim yapılması üzerine idi. Labarotuvar ortamında yetiştirilen tohumlar yabancı topraklara ekildiğinde rüzgar, su, böcek gibi alışık olmadıkları etkilerin altına girince bozulmaya başlıyor. O zaman da ilaçla sorun aşılmaya çalışılıyor. Aynı durum yabancı hayvanlar için de geçerli. Yerli ırktan olmayan hayvanların bölgeye uyum sağlayabilmesi için çok ciddi ilaç ve veterinerlik masrafları gerekiyor. O nedenle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin karakılçık buğdayı gibi ata tohumları, maltız keçisi gibi yerli hayvanlarımızla süt üretimi projeleri bütün Türkiye’ye öneriliyor. Çiftçinin fazla su istemeyen yerli tohum ve hayvan ırklarına dönüşüm yapabilmesi için alım garantisi gibi teşvikler gerekiyor.

EĞİMLİ ARAZİ BİR UMUT
Bir başka önemli konu tarımda düz arazilere, ovalara ağırlık verilmiş olması. Halbuki Ege başta olmak üzere Anadolu coğrafyasında eğimli araziler çoğunlukta. Eğimli arazilerin doğru kullanımı kuraklığa ve tarımın geleceğine çare olabilecek. Her bölgenin koşullarına uygun az su tüketen bitki ve hayvanlar, bitkilerin ihtiyacı kadar su gibi bilimsel çalışmalara dayalı tarımsal planlamalar bir an önce hayata geçirilmek zorunda. Eski usul devam ederse tarımın keşfedildiği Anadolu topraklarında tarım yakında kuruyacak. Kaybedecek zaman kalmadı.