İzmir’den İngiliz elçi geçti

Büyükelçi, Birleşik Krallık Avrupa Birliği’nden ayrıldığında Türkiye-İngiltere ilişkilerinin nasıl olacağını anlatıyordu. Malum, 3 ay sonra 29 Mart 2019’da İngiltere’nin AB ile evliliği bitiyor. Ancak takvim yaklaşırken, tarihin akışını değiştirecek ayrılık anlaşması İngiltere’yi karıştırdı. Geçen salı Avam Kamarası’nda yapılacak oylama son anda ertelendi.
İşte tam da o gün, İzmir’de bulunan Büyükelçi, iş dünyasına artık önlerinde üç senaryo olduğunu anlatıyordu. Birincisi, Başbakan May’in AB’den yeni tavizler koparıp başka bir anlaşmayla gelmesi. Oylamada yeni anlaşma kabul edilirse AB ile Gümrük Birliği 2 yıl daha sürecek ve 2020 sonunda kesin ayrılık olacak. Bu senaryoda, Türkiye ile İngiltere’nin ticari ilişkileri Gümrük Birliği üzerinden olduğu için 2 yıl daha mevcut durum sürecek. Daha sonra ikili anlaşmalar gibi formüllerle yeni ticari ilişkiler gelişecek.

EN KÖTÜ SENARYO
İkinci senaryo, İngiltere’nin hiçbir anlaşma yapmadan AB’den ayrılması. Büyükelçi’ye göre bu durumda işler karışacak. İngiliz ekonomisi kısa vadede çok olumsuz etkilenecek. Türkiye ise Gümrük Birliği üyesi olduğu için AB kurallarına göre hareket etmek zorunda kalacak. Bu da Türkiye’nin ihracatta ikinci büyük pazarı İngiltere ile ticari ilişkilerinde sıkıntı yaratacak.
Son senaryo ise İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararından vazgeçmesi. AB, bu konuda kapıyı açık bırakıyor ve hiçbir cezai şart getirmeden Birleşik Krallığı AB’ye geri alabileceğinin mesajını veriyor. Tabii ki, en iyi senaryo bu görülüyor.
Görüldüğü gibi üç senaryo da Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. İzmir, Manisa, Aydın gibi Ege’nin dört bir yanından İngiltere’ye janttan vites kolu dişlisi ve tekstile milyonlarca dolarlık ihracat yapılıyor. Ayrıca İngiliz pazarında Türk malı otomobil ve ticari araç satışları ilk sıralarda. Bunlar üretilirken, İzmir ve Manisa’daki yan sanayi ciddi iş yaratıyor. İngiltere pazarı daralırsa otomotiv yan sanayi olumsuz etkilenir. Türkiye-İngiltere arası ticaret hacmi bu yıl 23 milyar dolara ulaştı. Ayrıca Fethiye, Bodrum, Didim gibi İngiliz turistlerin gözdesi yerler var. Turizmciler krizden sonra Türkiye’ye ilk önce İngiliz turistlerin döndüğünü söylüyor. Brexit, İngiliz ekonomisini olumsuz etkilerse Türkiye’ye gelen İngiliz turist sayısı da azalır.

BERABER AFRİKA’YA GİDELİM
Bazı kötü senaryolara rağmen Sir Chilcott çok karamsar değil. Büyükelçi şunları söylüyor: “İngiliz ekonomisinin altyapısı sağlam. Kurumlar güçlü, yargı sistemi bağımsız, eğitim düzeyi yüksek. Sorunların üstesinden geliriz. İzmir ise potansiyeli çok yüksek bir şehir. İngiltere AB’den ayrılınca ikili anlaşmalarla Türkiye gibi nüfusu genç, büyüme potansiyeli yüksek ülkelere yatırımı destekleyecek. Ayrıca, İngiliz ve Türk şirketlerin işbirliği sadece Türkiye değil, Afrika ülkelerinde de olabilir. Türkiye yatırımları için ayrılmış 3 milyar sterlinlik fon var. Sağlık, savunma gibi sektörlerde kullanılabilir.”
Görüldüğü gibi risk ve fırsatlar bir arada. Yeter ki, iyi takip edilsin.