Ege’de ballı fırsatlar

Arıcılıkta dünya liderlerinden biri olan Türkiye’nin önemli bir değeri de böylece yeniden keşfedilmeye başlandı. Türkiye bu ürünlerin en yararlılarından olan çam balı üretiminde dünyanın en büyüğü. Ege ise çam balı üretiminde Marmaris ve Fethiye başta olmak üzere Muğla yöresiyle Türkiye’nin en büyüğü.
Koronavirüsün gölgesinde kaldı ama geçen ay “Dünya Arı Günü” üçüncü kez kutlandı. ‘Arı terapi’ denilen arı ürünleriyle alternatif tedavi yöntemlerinin önemi anlaşıldığından üç yıl önce Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 115 ülkenin oybirliğiyle 20 Mayıs tarihini ‘Dünya Arı Günü’ olarak kabul etti.

MATEMATİK BİLEN ARILAR
Arılar matematik kavramları anlayabilecek kadar zeki ve insanlar gibi birbirleriyle iletişim yetenekleri çok güçlü bir canlı türü. Öncelikle yaz aylarında nüfusları 80 ile 100 bine kadar çıkan her bir arı kovanının ayrı bir devlet gibi olduğunu söyleyeyim. Kraliçe arının yönetimindeki bu devlette kapıda bekleyip yabancı arıları içeri sokmayan muhafızlar, daha üç günlük iken kovan içi temizliğe başlayan yavrular, yeni doğanların bakımını yapanlar, çiçeklerden polen ve nektar toplayıp koloniye taşıyan tarlacılar, su taşıyıcılar, nektarı bala çeviren, balı peteklere seren işçi arılar gibi ciddi bir iş bölümü mevcut.
Arıların dünyasında çalışmayana ekmek yok. Mesela besin toplamak için çiçeklere gitmeyen erkek arılar kraliçenin yumurtlamasına yardımcı olduktan sonra yan gelip yatıp bal yemesinler diye işleri bitince ya öldürülüyor ya da koloniden atılıyor. Kraliçe arı yaşlanıp koloninin varlığını sürdürebilmesi için yeterince yumurtalayamıyorsa onun da sonu geliyor. Koloni hemen kendine yeni bir kraliçe yetiştirip başa geçiriyor.
En az balmumu kullanımı ile en çok bal konulabilen altıgen şeklindeki petekleri milim hatasız yapan arılar kovanlarına klima sistemi bile kuruyor. Sıcak havalarda arıların bir bölümü kovanın giriş deliklerinin önünde kümelenip kanat çırparak içeriye taze hava gönderiyor. Kovan içindeki bir grup ise birbirlerinin bacaklarına tutunarak yukarıdan aşağı salkım oluşturarak hep birlikte kanat çırparak içerideki sıcak havayı dışarı gönderip kovanda hava akımı ve serinleme sağlanıyor.

DÜNYA MARKALARI ÇIKAR
Arı dansı yaparak birbirlerine besin kaynaklarını yerini tarif etme gibi çok sayıda şaşırtıcı özellikler var arıların dünyasında. Bir çay kaşığı bal için dünyanın çevresini altı kez dolaşacak kadar uzun uçan arılar için ünlü bilim adamı Einstein, “Arılar yok olursa dünya dört yılda aç kalır” diye boşuna söylememiş. Çiçekten çiçeğe dolaşarak bitkilerin tozlaşmasını ve çoğalmasını sağlayan arılar olmazsa buğday da olmaz, mısır da... İnsanlar da aç kalır, hayvanlar da...
Türkiye on binden fazla endemik türüyle Avrupa’nın en zengin bitki örtüsüne sahip bir ülke. Çam balında rakipsiz olan Ege ise arı ürünlerinde dünya çapında markalar yaratabilecek potansiyele sahip. Nasıl zeytinyağı denince İtalya, şarap denince önce Fransız markaları akla geliyorsa, salgınla ortaya çıkan fırsatı değerlendirip arıterapi ürünleriyle dünya çapında Ege markaları yaratmanın tam zamanı.