Diren İzmir

Büyük felaketin üzerinden 20 gün geçti. Yaşadığımız şoktan anca sıyrılırken, yok pahasına on binlerce hayatın söndüğünü daha iyi anlıyoruz. Birçok yeni bilgi edindik depremden sonra. Örneğin yapı denetiminin ne kadar önemli olduğunu ama iyi uygulanmadığını öğrendik. Eğer yapı denetimi gereği gibi yapılsaydı, binalar yapılırken demirleri bağlayan ustalar dahil her aşaması en ince ayrıntısına kadar denetlenseydi, on binlerce insan belki bugün hayatta olacaktı.

DEPREM İZOLATÖRÜ

 Binaların yer hareketinden etkilenmesini önleyen deprem izolatörlerinin tanesinin sadece bin 200 dolar olduğunu ve Türkiye’de de üretildiğini öğrendik. İzolatörlerin bir binanın maliyetini en fazla yüzde 10 ya da yüzde 15 artırdığını öğrendik. İzolatörlerin deprem ülkesi Türkiye’de tüm yapılarda neden zorunlu tutulmadığını merak ettik. İnşaat teknolojilerinin çöl dahil her türlü zeminde sağlam binalar yapacak şekilde geliştiğini ama önce zemin etüdü yapılıp sonra buna göre binaların yapılması gerektiğini öğrendik. 

BÜYÜKŞEHİR NASIL HAZIRLANIYOR

Prof. Naci Görür, bilime inanan, aydınlık insanların kenti İzmir’in depreme dirençli bir kent olarak bütün Türkiye’ye öncülük yapması gerektiğini söyledi geçen hafta. Çok haklı. Artık fay tartışmaları, deprem ne zaman olacak tartışmalarını bırakıp depreme dirençli bir kent yaratmak zorundayız. “İzmir Afet Planı-Deprem Hazırlık ve Dirençlilik Çalışmaları” bilgilendirme toplantısında İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Fen İşleri’nden, İZSU’ya bütün birimleri olası deprem için yaptıkları hazırlıkları anlattılar geçen hafta. Yıkılabilecek viyadük ve köprüleri sağlamlaştırma çalışmaları, alternatif yollar, inşaat mühendisleri odası işbirliğiyle Bayraklı’da incelenen 31 bin yapı, Bornova’da incelenmeye başlanan 62 bin yapı ve İzmir’in tamamında 904 bin binaya yaygınlaştırılacak çalışmalarla ilgili bilgiler verildi. Kafamdaki pek çok soruya cevap ararken bu bilgilendirmelerden kendi payıma hayli yararlandım.

TÜRKİYE ÖRNEK OLSUN 

Ve en önemlisi bilim insanlarınca İzmir’in yaptırdığı mikro bölgeleme çalışmalarının bütün Türkiye’ye örnek gösterilmesi. İzmir’in zemininin fotoğrafını çeken bu çalışmalar tamamlandığında kentin yol haritası belli olacak. Nereye nasıl binalar yapılabilir ve benzeri birçok sorunun cevabı verilebilecek. Prof. Görür, “Deprem kentlerinde mikro bölgeleme verileri olmadan kentin geleceği, gelişmesi doğru ve bilimsel olarak yapamaz. Mikro bölgeleme bazlı yönetim olmadığı için dirençli kentler yaratamıyor, büyük bir deprem geldiğinde ise bugünkü acıları yaşıyoruz” diyor.İzmir depreme dirençli olma çalışmalarına başladı. Bu yolda daha hızlı ilerleyip geceleri rahat uyunabilen bir kent olarak Türkiye’ye örnek olabilir.