Girmek bir tık çıkmak bir ömür

‘İlk üç ay bedava’, ‘Bir tıkla abone ol’, ‘Bu fırsat kaçmaz’, ‘... ya mesaj gönder aboneliğin hemen başlasın.’ Elektrikten telekoma, sudan doğalgaza, süreli yayınlardan kariyer sitelerine, müzik platformlarına onlarca sektörde binlerce şirket abonelik satıyor. Hem de o kadar kolay ki... İsterseniz telefondan kredi kartı bilgilerinizi paylaşıyorsunuz isterseniz internet üzerinden giriyorsunuz aboneliğiniz hemen başlıyor. Hizmet müthiş. Peki bu kuruluşlardan bazıları aynı hızı siz aboneliğinizi sona erdirmek istediğinizde gösteriyor mu? Ne mümkün... Bin dereden su getiriyorlar. Birden haberiniz olmayan taahhütler, ödenmediği iddia edilen faturalar, tamamlanmamış hesap kesim tarihleri, iade edilmediği iddia edilen cihazlar ortaya dökülüveriyor. Sizi bir tıkla, bir telefonla abone yapıveren bazı kuruluşlar ayrılmak istediğiniz de sonu gelmeyen çağrı merkezi aramalarıyla baş başa bırakıyor. Önce neden ayrılmak istediğinizi soruyorlar, sonra ayrılmamanız için cazip bir takım yeni imkanlar sunuyorlar. İkna olmadınız mı? İşte o zaman abanın altından sopa çıkıveriyor. Telefondaki ses kibarca ayrılma faturasını kesmeye başlıyor.

MAHKEMELİK OLUYORLAR

“Filanca tarihten falanca tarihe kadar aldığınız tüm indirimleri ceza olarak kabul etmiş olacaksınız. Ayrıca taahhütünüzde de belirtildiği üzere şu kadar aylık abonelik bedelini de ceza olarak tahsil etmek durumundayız” diyor ve ekliyor: “Kabul ediyor musunuz.”

Bazı tüketiciler abonelikten ayrılmanın bedeli için telefonda verdiği “kabul” beyanının aslında yeni bir taahhüt olduğundan habersiz faturayı üstleniyor, bazıları ise itiraz edip düşünmek için süre istiyor. Kabul edenin aboneliği yeni bir fatura ile son buluyor etmeyenin aboneliği devam ediyor. Oysa Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun o kadar net ki... İlgili maddeleri özetle yazıyorum. Eminim bazı şirketlerin aboneliklerini sona erdirirken bu maddelere ihtiyaç duyacaksınız. Kolay gelsin!

İŞTE O MADDELER

- Tüketiciden; kendisine sunulan mal veya hizmet kapsamında haklı olarak yapılmasını beklediği ve sözleşmeyi düzenleyenin yasal yükümlülükleri arasında yer alan edimler ile sözleşmeyi düzenleyenin kendi menfaati doğrultusunda yapmış olduğu masraflar için ek bir bedel talep edilemez.

- Her türlü ücret ve masrafa ilişkin bilgilerin, sözleşmenin eki olarak kâğıt üzerinde yazılı şekilde tüketiciye verilmesi zorunludur. Uzaktan iletişim aracıyla kurulan sözleşmelerde ise, bu bilgiler kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun şekilde verilir. Bu bilgilerin tüketiciye verildiğinin ispatı sözleşmeyi düzenleyene aittir.

- Bir sözleşme şartı önceden hazırlanmış ve standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir.

- Sözleşme şartlarının yazılı olması hâlinde, tüketicinin anlayabileceği açık ve anlaşılır bir dilin kullanılmış olması gerekir. Sözleşmede yer alan bir hükmün açık ve anlaşılır olmaması veya birden çok anlama gelmesi hâlinde; bu hüküm, tüketicinin lehine yorumlanır.

- Tüketici, mesafeli sözleşmeyi ya da buna karşılık gelen herhangi bir teklifi kabul etmeden önce ayrıntıları yönetmelikte belirlenen hususlarda ve siparişi onaylandığı takdirde ödeme yükümlülüğü altına gireceği konusunda açık ve anlaşılır şekilde satıcı veya sağlayıcı tarafından bilgilendirilir. Tüketicinin bilgilendirildiğine ilişkin ispat yükü satıcı veya sağlayıcıya aittir.

- Abonelik sözleşmesi, tüketicinin, belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini sağlayan sözleşmelerdir.

- Yazılı veya mesafeli olarak kurulan bu sözleşmelerin bir nüshasının kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunludur.

- Belirli süreli abonelik sözleşmelerine sözleşmenin belirlenen süre kadar uzayacağına ilişkin hükümler konulamaz; ancak abonelik sözleşmesinin kurulmasından sonra, sözleşmenin sona ereceği tarihe kadar tüketicinin talepte bulunması veya onay vermesi hâlinde abonelik sözleşmesi uzatılabilir.

- Tüketici, belirsiz süreli veya süresi bir yıldan daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleşmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin istediği zaman feshetme hakkına sahiptir. Süresi bir yıldan az olan belirli süreli abonelik sözleşmesinde satıcı veya sağlayıcı tarafından sözleşme koşullarında değişiklik yapılması hâlinde de tüketici sözleşmeyi feshedebilir. Fesih bildiriminin kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı, abonelik sözleşmesinin feshi için sözleşmenin tesis edilmesini sağlayan yöntemden daha ağır koşullar içeren bir yöntem belirleyemez.

- Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin aboneliğe son verme isteğini yönetmelikle belirlenen süreler içinde yerine getirmekle yükümlüdür. Aboneliğin belirlenen süreler içinde sona erdirilmediği durumlarda, bu sürelerin bitiminden itibaren mal veya hizmetten yararlanılmış olsa dahi, tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemez. Satıcı veya sağlayıcı, fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren on beş gün içinde tüketici tarafından ödenmiş olan ücretin geri kalan kısmını kesinti yapmaksızın iade etmekle yükümlüdür.

- Satıcı veya sağlayıcı, abonelik sözleşmesinin feshedilmesi ile ilgili bildirim ve taleplere ilişkin işlemleri yerine getirmek üzere gerekli tedbirleri almak ve gerektiğinde uygun bir sistem kurup bu sistemi kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlüdür.

- Sözleşmenin zorunlu içeriği, tüketici ile satıcı ve sağlayıcının hak ve yükümlülükleri ile diğer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.