Çin’de ‘Türk Dondurması’ rüzgârı

Türkiye Çin’e yaklaşık 4 milyar dolarlık mal satıyor, buna karşılık 30 milyar dolarlık ithalat gerçekleştiriyor. Çin’in ülkemize yapmış olduğu toplam yatırım miktarı 4 milyar doların üzerinde. Son dönemde artmakta olan yatırımların sektörel dağılımı; enerji, altyapı, lojistik, finans, madencilik ve telekomünikasyon alanlarında. 2018 yılı “Çin’de Türkiye Turizm Yılı” olarak kutlanmış, bu vesileyle çeşitli etkinlikler düzenlenmiş. 2018 yılında Çin’den ülkemize gelen turist sayısı yüzde 60 artışla 394 bine ulaşmış, 2019 yılında 565 bini aşmıştı.

Uzak mesafeye rağmen iki ülke halkının birbirine sevgisine şüphe yok. Çin’de Türkiye’ye ilgi artık şarkılara da yansıyor.  Öyle ki, Çin’de 6 yıl önce bir albümde yer alan ‘Türk Dondurması’ isimli Hip Hop tarzındaki şarkı yeniden hit olma yolunda ilerliyor. Çin’de çok ilgi gören ‘Maraş Dondurması’nı anlatan Joy Chou’nun seslendirdiği şarkının klibinde (NBA) takımlarından Brooklyn Nets forması giyen Tayvan asıllı Amerikalı profesyonel basketbolcu Jeremy Lin de misafir olarak yer alıyor.

Bu şarkıyı ve Çin-Türkiye ilişkilerindeki son durumu Yeditepe Üniveristesi Konfüçyüs Enstitüsü Müdür Yardımcısı Dr. Weili Li ile konuştum. Weili Li,  Türkiye’nin Çin’de Türk döneri, romantik doğal güzelliği dışında artık dondurmasıyla da meşhur olduğunu söyledi ve ekledi:

- İnanıyorum ki daha çok Türk  ürünleri dünyanın gözdesi olacak.  “Türk Dondurması” şarkısıyla ile ilgili yüzeysel olarak Türk mirasından biri Maraş dondurması yine Çinli halklarca kabul edildi hatta popüler oldu. Uluslararası kültürel alış-verişte insanların yediği lokmadan, damak tadına uymasından daha güzel ve ikna edici ne olabilir ki? Hatta yediklerinin ruhuna dokunması, ilham alarak eser üretmeye başlaması gerçekten Çin ile Türkiye iki milletinin arasında en güzel dost yapıtlarını oluşturuyor.  

Müziğin dilinin olmadığını hatırlatan Weili Li “Türk Dondurması” parçasının verdiği mesajları da şöyle özetledi:

-  Parça bize toplumsal yaşam hayatımızda artık siyah veya beyazın olmadığını, bir artı birin iki etmek zorunda olmadığını anlatmakta. Verdiği mesajla Türk dondurmasının sunumdan örnek alıp rutin hayatın nasıl küçük bir çabayla insanın hayatına bir renk katabildiğini, ince dokunuşlarla hayatın nasıl renklendiğini dile getiriyor.

Parçayı müzik açısından da değerlendiren Weili Li “Tek telden ve tarzdan oluşmadığını açıkça görüyoruz. Bu da “Milli olan dünyanındır; dünyanın olanı da benimseyebiliriz; yani önyargısı olana etiketi çıkartma zamanına gelmiştir. Çağdaş yaklaşımla gündemi takip etmemiz gerekir. Bu da yeni Çin kültürünün özelliklerinden biridir” dedi.

Weili Li’nin görüşleri çok enteresan. Maraş dondurmamızın kilometrelerce ötede hissettirdiği duygulara, duygulanmamak elde değil. Nî hîo zhöngguó (Çin’e selam olsun)...

“Türk Dondurması” şarkısına ve İngilizce alt yazılı klibine paylaştığım linkten ulaşabilirsiniz. 

https://www.youtube.com/watch?v=kOriLqPD7PI

CHATGPT’YE YENİ RAKİPLER ÇIKARIYORLAR

ÇİN Uluslararası Radyosu’nun yayınladığı iki haber dikkatimi çekti. İlk haber bu yılın ilk çeyreğinde Çin’in gemicilik endüstrisinin işleyişini istikrara kavuştuğunu ve birçok gösterge dünyada ilk sırada yer aldığını duyuruyordu.

2022’de dünyadaki 18 büyük gemi tipi arasında Çin 12 gemi tipi için yeni siparişler açısından dünyada ilk sırada yer aldı. Çin’in ilk yerli büyük ölçekli kruvaziyer gemi projesinin yüzde 91’i tamamlandı ve bu yılın sonunda teslim edilmesi bekleniyor. Haber ilk çeyrekte Çin’in gemi inşası 9.17 milyon detveyt tona ulaştığına ve yeni siparişlerin yıllık yüzde 53’lük artışla 15.18 milyon detveyt ton olduğuna dikkat çekiyordu. Gemi inşaatı gibi sanayi hamleleriyle dikkat çeken Çin teknoloji yarışından da geri durmuyor.

İkinci haber Çinli şirketlerin ChatGPT’nin yeni rakiplerini art arda piyasaya sürdüğünü belirtiyordu. Çinli teknoloji devi Alibaba, en son ChatGPT benzeri yapay zeka (AI) modeli ürünü Tongyi Qianwen’i birkaç gün önce tanıttı. Geniş dilli AI modeli ürünü, çeşitli ofis iletişimlerini, akıllı sesli yardımı yönetebiliyor, metni resimlere ve kısa videolara dönüştürebiliyor ve şirketin iş verimliliğini artırabileceğini söylediği bireysel çalışma planlarını özelleştirebiliyor.

Çinli arama devi Baidu da, büyük dil modeli ve üretici yapay zekâ ürünü ERNIE Bot’u 16 Mart’ta piyasaya sürdü. JD.com Group Başkan Yardımcısı He Xiaodong, yeni büyük ölçekli modeli ChatJD’nin bu yıl piyasada olacağını söyledi.