Bu dışkılama yöntemi kabızlık sorununuza çare olabilir

Nefroloji uzmanı olan Sadovskaya'nın videosuna göre, doğru şekilde dışkılamak için klozete oturduktan sonra bir ayakla yere basarken, diğer ayağı yere basan bacağın üzerinden geçirip leğen kemiğine doğru bastırmak ve gövdeyi klozet kapağına bakacak şekilde döndürmek gerekiyor. 

Çizim: Harun Elibol
 
Sadovskaya, videosunu baharda yayınladı ve o zamandan bu yana 26 milyonun üzerinde görüntüleme aldı. Videoya yorum yazan birçok kişi, tuvalette oturma pozisyonunu değiştirmenin kabızlık problemlerinin hafifletilmesinde son derece etkili olduğunu yazdı.

Kronik kabızlıkla mücadele etmenin yollarından biri kişinin beslenme düzenini değiştirmesi. Beslenme uzmanları rahat dışkılayabilmek için her gün yaklaşık 25 ila 35 gram lif yemeyi öneriyor. Sebze ve meyve tüketiminin de kabızlığı azalttığı biliniyor.

Diğer yandan uzmanlar kısa vadede yardımcı olan ancak dehidrasyona neden olabilen ve vücudun elektrolit dengesini bozabilen, uzun vadede de kabızlığı daha da kötüleştirebilen müshillerin sık kullanımından kaçınılması gerektiğini vurguluyor.

Kabızlık sorununun verdiği rahatsızlığın ve acının ötesinde riskleri de var. Yapılan bazı çalışmalar, kabızlık sorunu ile kolorektal kanser (KRK) olasılığının artması arasında bağlantılar olduğunu gösteriyor.

Gözden Kaçmasın9 SORUDA DIŞKI KAÇIRMA PROBLEMİ | Sadece yaşlıların sorunu değil, herkesin başına gelebilirHaberi görüntüle

-- Peki, bahsi geçen dışkılama pozisyonu gerçekten işe yarıyor mu?
-- Kolorektal kanser ile kabızlık arasında nasıl bir bağlantı var?
-- Hangi hatalı tuvalet alışkanlıkları kabızlığa davetiye çıkarıyor?
-- Kronik kabızlıkla nasıl mücadele edilir?

Tüm bu soruların yanıtını Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Erdem Koçak'tan aldık.

KABIZLIK, KOLON KANSERİNİN EN ÖNEMLİ BULGULARINDAN BİRİ

1- Kolorektal kanser ile kabızlık arasında bir bağlantı var mı?

Prof. Dr. Erdem Koçak, kabızlığın kolon kanserinde görülen en önemli bulgulardan biri olduğunu ancak kronik kabızlığın kolon kanserine yol açtığına dair bilimsel kanıt olmadığını söyledi.

Amerikan Gastroenteroloji Derneği tarafından 42 bin kolon kanserli hastanın değerlendirildiği bir analizde kronik kabızlık ile kolon kanseri arasında net bir ilişki varlığının ortaya konulmadığını ancak kronik kabızlık sorunu olan hastaların kolon kanserinin en önemli bulgularından biri olan kabızlık şikayetini geç fark edip doktora daha geç başvurduklarını ifade eden Koçak, bunun nedenini açıkladı:

“Hiç kabızlık sorunu çekmeyen bir hasta kabızlık şikayeti başladığında kronik kabızlığı olan hastalara göre daha önce doktora başvurur ve altta yatan ciddi bir hastalığın tanısı daha erken konulabilir. Dahası kronik kabızlık, tedavi edilmediği durumlarda hemoroid (halk arasındaki diğer ismi basur) ve makatta yani anal bölgede çatlak gibi sorunlara yol açar. Bu gibi durumlar hastanın konforunu ve sosyal yaşamını olumsuz yönde etkiler."

Daily Mail’de yer alan haberde ise bu konuda yapılan araştırmalara ve sonuçlarına yer verildi.

Amerikan Gastroenteroloji Dergisi'nde 2003 yılında yayımlanan bir makalede, haftada üçten daha az olan bağırsak hareketi olarak tanımlanan kabızlık yaşayanlarda kolon kanseri riskinin yaşamayanların iki katından daha fazla olduğu sonucuna varıldı.

Aynı dergideki 2012 tarihli ayrı bir raporda, kronik kabızlığı olan hastalarda kolorektal kanser gelişme riskinin 1,78 kat, iyi huylu tümörlere rastlanması riskinin ise 2,7 kat daha yüksek olduğu ortaya çıktı.

Klinik Gastroenteroloji ve Hepatoloji dergisinde 2022'de yayımlanan bir başka araştırma, kabızlık durumlarında kolorektal kanser gelişme olasılığının yüzde 10 arttığını bildirdi. Ancak bu bağlantı, çalışmaya katılan deneklerin kabızlığı olan ancak KRK tanısı konmamış kardeşleriyle karşılaştırıldığında ortadan kayboldu. Bu durum aradaki bağlantının bir kısmının kalıtsal faktörlerden kaynaklanabileceğini düşündürdü. 

DAHA AZ IKINARAK DAHA KOLAY DIŞKILAMAYA YARDIMCI OLUR

2- Yukarıda belirtildiği gibi dışkılamak kabızlığı önler mi? Bacakların karna doğru çekilmesi dışkılamayı kolaylaştırır mı?

Prof. Dr. Erdem Koçak, dizlerin karna doğru çekilerek çömelme pozisyonuna benzer şekilde dışkılamanın daha az ıkınarak daha kolay dışkılamaya yardımcı olduğunu ancak tek başına belli oturma pozisyonlarının kronik kabızlık sorununu çözmekte yeterli olmadığını vurguladı. 

AYAĞIN ALTINA TABURE KOYMAK DA İŞE YARAYABİLİR

3- Eskiden kullandığımız alaturka tuvaletler bu bağlamda daha mı sağlıklıydı? Ayağın altına yüksek tabure gibi bir şey koymak da işe yarar mı? 

İnsanlık tarihinin büyük bir bölümünde yerleşik hayata geçilmeden ve tuvaleti olan evlerde yaşamadığımız dönemlerde insanların ormanda, tarlalarda veya yerdeki bir deliğin üzerine çömelerek dışkıladığını hatırlatan Prof. Dr. Erdem Koçak, halen dünyada 1 milyarın üzerinde insanın bu şekilde dışkılama alışkanlığını sürdürdüğünü söyledi.

Koçak, bu bağlamda alaturka tuvaletlerin dışkılamada daha kolay bir pozisyon sağladığını söylemenin doğru olacağını, ancak özellikle ileri yaşta ve bazı kronik hastalığı olan kişilerde alaturka tuvalet kullanımının oldukça güç olduğunu söyledi ve ekledi: “Alafranga bir tuvalete oturup ayaklarımızın altına bir tabure veya yükseklik sağlayacak birkaç kitap koymak çömelme pozisyonuna benzer bir şekilde karın bölgesine baskı uygulayarak daha kolay bir dışkılama sağlayabilir.”

Gözden KaçmasınOturarak mı yoksa ayakta mı? Yanlış pozisyonda idrar yapmak enfeksiyonlara ve mesane fonksiyon bozukluklarına neden olabilirHaberi görüntüle

TUVALETTE MÜMKÜN OLDUĞUNCA AZ ZAMAN GEÇİRİN

4- Başka hangi hatalı tuvalet alışkanlıkları kabızlık ve diğer bağırsak sorunlarına neden oluyor? 

Öncelikli olarak tuvalette daha az zaman geçirilmesi gerektiğinin altını çizen Koçak, tuvalette kitap veya gazete okumak, akıllı telefonlarla tuvalete girerek sosyal medyada vakit geçirmek veya bir şeyler izlemek gibi alışkanlıkların tuvalette geçirilen süreyi uzatacağını, bu süre uzadıkça ıkınma süresi de arttığından anal bölgedeki kan akımının ve basıncın artmasıyla hemoroid veya anal çatlak gibi sorunların ortaya çıkmasının daha kolay olduğunu belirtti.

Gözden KaçmasınSandığınızdan çok daha yaygın! 'Tuvalete gitmemek için tüm gün su içmiyordum'Haberi görüntüle

5- Bazı insanlar hijyen nedeniyle ya da kendi evlerinin dışında başka yerde tuvalete giremedikleri için dışkılama ihtiyacını erteleyebiliyor. Bunun sakıncaları neler? 

Tuvaletiniz geldiğinde hijyen veya yoğun koşturmaca nedeniyle ötelemenin kabızlık sorununa yol açan faktörlerden biri olduğunu söyleyen Koçak, “Yani içinizde tutmayın, gitmeniz gerektiğinde hemen tuvalete gidin ve rahatlayın” dedi. 

6-Kronik kabızlıkla nasıl mücadele edilmeli? 

“Kabızlık ile mücadele etmenin en önemli anahtarı yaşam tarzı değişikliğidir” diyen Prof. Dr. Erdem Koçak, diğer yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

-- Yaşamın da kaynağı olan suyun tüketimine önem vermek ilk yapmamız gereken eylemdir. Kadınlarda günlük 9-10 bardak (2,2 litre), erkeklerde ise 12-13 bardak (3 litre) su tüketilmeli. Ancak kalp yetersizliği ve kronik böbrek yetersizliği olan özellikle yaşlı hastalarda su tüketim miktarı mutlaka ilgili hekimlere danışılarak artırılmalı. 

-- Sıvı kaybına neden olabilecek kafeinli içeceklerin tüketimi sınırlandırılmalı. Daha fazla kayısı, incir, hurma, kuru erik gibi sebze, meyve ve yulaf gibi yüksek lifli tahıllar tüketilerek diyet içeriğinin lif miktarı arttırılmalı.

-- Salam, sosis, sucuk gibi işlenmiş etlerden, kızarmış yiyeceklerden, beyaz ekmek, makarna ve patates gibi rafine karbonhidratlardan kaçınılmalı.

-- Mutlaka bir yemek günlüğü tutulmalı ve kabızlığa neden olan yiyecekler daha net belirlenmeli. Zira her yiyeceğin her insanda farklı etkileri olabilir. 

-- Alınan ilaçlar veya takviye edici gıdalar ve vitaminler gözden geçirilmeli. Bazı ilaçlar kronik kabızlığa neden olabilir ki böyle bir durumdan şüphe ediliyorsa ilacı başlayan ilgili hekime danışılarak ilaç kesilmeli. 

-- Kronik kabızlık ile mücadelede olmazsa olmazlardan biri de düzenli egzersizdir. Düzenli egzersiz bağırsak hareketlerini düzenleyen en önemli faktörlerden biridir. 

-- Tuvalet alışkanlığının düzenlenmesi de kronik kabızlıkta tedavinin anahtarlarından biridir. 

-- Son olarak kronik kabızlık ile mücadelede yaşam tarzı değişikliğinin işe yaramadığı veya kısmen faydalı olduğu durumlarda bir hekim tarafından önerilen dışkı yumuşatıcı ilaçların kullanılması da tedavi seçeneklerinden biridir. Burada unutulmaması gereken kronik kabızlık tedavisinde birçok öneriyi birlikte uygulamak gerekliliğidir. Yani tek başına diyet veya tek başına egzersizden fayda beklemek doğru bir yaklaşım değildir.