Asya krizi ve beceriksizlikler...

Salih NEFTÇİ

Bazı siyasetçileri anlamıyorum.

Niçin durup dururken piyasalara (ve kendilerine) zarar versinler?

Ama veriyorlar.

Evet. ‘‘Piyasaları tanımama’’ üzerine kurulu bazı uygulamaların da yardımıyla Borsa ve Bono yatırımcısı dün büyük bir darbe yedi.

Tam anlamıyla bir kargaşa yaşandı.

TEHLİKELİ ORTAM

Uluslararası finansal piyasalarda sürekli büyüyen ve Türkiye'ye doğru yaklaşan bir krizin varlığı aylardır biliniyordu.

Olay çeşitli yönleriyle basında analiz edildi. Hükümet uyarıldı.

Yatırımcıya defalarca ‘‘Ortada riskli bir durum var, tedbirli olmak gerekiyor’’ denildi.

Bundan daha on gün önce biz Asya'da ilk elden gördüklerimizi bu köşede ele aldık ve Asya krizinin bilinenden tehlikeli bir noktada olduğunu duyurduk.

‘‘Aman dedik, böyle bir ortamda piyasaların işleyişine zarar verecek adımlar atılmasın.’’

Bankalar arası işlemlere getirilen stopajın tehlikelerini vurguladık:

‘‘Dikkat. Bu bir dönüm noktası oluşturabilir.

Hükümet elinden geleni yapmalı...’’

KÜÇÜK BİR ÖRNEK

Oysa yapılana bakın.

Asya krizinin en tehlikeli noktasında YPK toplanıyor. ‘‘Değişecek’’ diye çıkan söylentilerden sonra YPK stopaj konusunda hiçbir karar almadan dağılıyor.

İnanılacak gibi değil.

Fındık önemli. Trabzon gezisi önemli. Maliye Bakanlığı önemli.

Ama piyasaların hiçbir önemi yok.

Son aylarda hükümete olumlu yaklaşmamıza rağmen bizim dahi edindiğimiz izlenim böyle:

Piyasalar önemsiz!

PİYASALARDAN ANLAMAK

Dünkü ihalede kâğıt satamayan Hazine...

Dolar satarak piyasalara müdahale etmek zorunda kalan Merkez Bankası...

Yüzde 76 düşen Borsa...

Bu ortamda kendisi ile konuştuğum deneyimli bir piyasa profesyoneli şöyle diyordu:

‘‘Bütün enstrümanlarımı elimden aldılar, forward piyasaları yok ettiler. Faizleri yükselttiler, bütün para kazanma imkânlarım ortadan kalktı. Şimdi de gidip kâğıt almamı bekliyorlar... Nasıl olur?’’

Bir dürüst siyasetçi olmak vardır.

İlkeli olmak vardır.

Ama bir de piyasalardan anlamak vardır.

SONUÇ

Hükümet üyeleri Asya krizini ne yazık ki şimdiye kadar fazla önemsemediler (Sayın Çelebi ve bazı bürokratlar hariç olmak üzere.)

Asya'dan Türkiye'ye doğru yaklaşmakta olan ‘‘badire’’ye karşı bu noktada ne yapılabilir burada tartışmayacağız.

Peki Piyasaların işleyişine zarar veren kararların yeniden gözden geçirilmesi bundan sonra işe yarar mı?

Bilmiyoruz.

Bildiğimiz son haftalarda büyük beceriksizlikler yapıldığı.

Çok tehlikeli bir uluslararası kriz ortamındayken...

---