Norveç’in yemek kültürü

15, 16, 17 ve 18. yüzyıllardan kalan, tarihi dokusu hiç bozulmamış ve çoğunluğu taştan yapılmış bu evlerin içi bana Anadolu’nun köyleri ve yaylalarındaki evleri hatırlattı. Süt kaynatılan devasa bakır kazanları, peynir basılan bakır tencereleri, kuzineli sobaları, bakır çaydanlıkları ve demir bıçakları büyük bir hayranlıkla seyrettim. E, benim gibi bir yemek kültürü avcısına da bu yakışırdı, değil miş
Norveçliler, ataları Vikinglerin kültürel miraslarına konmuşlar ve bozmadan günümüze kadar getirmişler. Hayvancılığa o kadar önem veriyorlar ki, etraf inek, keçi, tavuk, tavşan, geyik ve atla dolu. Onlarca çeşit peynir, krema, kaymak, tereyağı gibi geleneksel süt ürünlerinin üretimiyse yüzyıllardır sürüyor.
Hemen hemen her köy evinde, tahta masalara serilmiş olan yün örtülerin üzerinden bizim şıllık tatlısı ya da kaygana benzeri pankekler, “flatbread” dedikleri gözlemeler, keçi ya da inek peyniri ve “smamat” denen sıcak çorbalar eksik olmaz. Bütün bunlar, siz istemeseniz de ikram edilmek üzere bekler.
Eminim siz de “sour cream” dedikleri ve tadı bizim Afyon kaymağına benzeyen kremalarıyla yaptıkları meyveli tatlıların tadına dayanamazdınız. Bir de keçi sütünü karıştıra karıştıra kaynatarak ve dibini tutturarak yaptıkları sütlü kahverengi rengindeki peynirleri “gudbrandsdalsost” arı var ki, ben tadına bayıldım. Özellikle tatlı yerine ikram ettikleri bu muhteşem peyniri, meşhur “multer” meyveleriyle yaptıkları reçelle yemenizi tavsiye ederim.
Bizde gün geçtikçe çeşitleri azalan kaşar peynirleri ise çok göz doyurucuydu... “Jarlsberg vellagret” ya da “jarlsberskiver” dedikleri kaşar peyniri çeşidini bizim ikizler de pek sevdi. “Royal blue” adındaki küflü rokfor peyniri ise damak çatlatan türdendi. Özellikle peynir meraklılarına duyurulur.
Norveçliler, aslında ülkemizde de yapılmasını çok arzu ettiğim yemek kültür turlarını o kadar güzel organize ediyorlar ki, bu turlar için özel tren seferleri bile konuyor. Bu gezilerde sizi milli kıyafetleri içindeki Norveçli gençler karşılıyor ve “köylü kızı tatlısı” ikram ediyorlar.

Cevizli kıymalı milföy böreği

8 kişilik
Hazırlama süresi: 20 dakika
Pişirme süresi: 35 dakika

MALZEME LıSTESı
* 8 adet dondurulmuş milföy hamuru (10x10 santimlik kare hamurlar)
* 1 adet yumurtanın akı
Harcı için;
* 1 adet küçük boy beyaz lahana (yaklaşık 250 gr.)
* 250 gr. orta yağlı kıyma
* 3 yemek kaşığı zeytinyağı
* 1 adet orta boy kuru soğan
* 1 çay kaşığı tuz, karabiber
* 1 su bardağı çekilmiş ceviz içi
* Sarmısaklı yoğurt

YAPILIşI
Milföy hamurlarının dördünü, uçları üst üste gelecek şekilde yan yana dizin. Kalan milföy hamurlarını da aynı şekle getirip, diğerinin altına ekleyin. Böylece dikdörtgen bir hamur elde etmiş olacaksınız. Hamurun üzerine 2 tatlı kaşığı kadar un serpiştirip merdaneyle kare şekline getirmeye çalışın. Diğer taraftan, yuvarlak bir kek kalıbını (kare ya da dikdörtgen bir kalıp da kullanabilirsiniz) yumuşak margarinle yağlayıp, hazırladığınız hamuru kalıba yerleştirin. Kenarından sarkan kısımları içe doğru kıvırdıktan sonra, buzdolabında bekletin. Diğer taraftan, iç harcını hazırlamak için; lahanayı yıkayıp çok ince şeritler halinde doğrayın. Soğanı da ince ince doğrayın. Zeytinyağını geniş bir tencerede kızdırıp üzerine kıymayı ve soğanları ekledikten sonra sürekli karıştırarak 4-5 dakika kavurun. Lahanayı ilave edip tuz ve karabiberi serpiştirdikten sonra sık sık karıştırarak 7-8 dakika daha kavurun. Ocaktan alıp üzerine çekilmiş cevizleri koyduktan sonra karıştırın ve ılık hale gelmesini bekleyin. Kalıbı buzdolabından çıkarıp ılık haldeki lahanalı harcı ortasındaki boşluğa aktarın. Yumurta akını çatalla çırparak fırça yardımıyla hamurun şeritlerine sürün. Böreği yaklaşık 5 dakika önceden, 175 dereceye ayarladığınız fırında. 30-35 dakika kadar pişirip çıkarın. Hafif ılık hale geldiğinde dilimleyerek ve üzerine sarmısaklı yoğurt ekleyerek servis yapın.

Parça çikolatalı kurabiye

10 kişilik
Hazırlama süresi: 30 dakika
Pişirme süresi: 20 dakika

MALZEME LıSTESı
* 1 su bardağı tozşeker
* 250 gr. bitkisel margarin
* 1 adet yumurtanın sarısı
* 1 paket vanilya
* 1 su bardağı parça (damla) çikolata
* 1 paket kabartma tozu
* Alabildiği kadar un

YAPILIşI
Oda sıcaklığında yumuşamış margarini derin bir kaba koyup üzerine tozşekeri ekledikten sonra, yoğurarak şekeri yağa iyice yedirin. Üzerine yumurta sarısı ve vanilyayı ekledikten sonra parça çikolatanın yarısını ilave edin. Kabartma tozunu da serpip malzemeleri elinizle karıştırın. Son olarak, unu da azar azar ilave ederek kulak memesi yumuşaklığında ve ele yapışmayan bir hamur elde edin. Hamurdan kabuklu ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp yuvarlayın. Hamur parçalarını tezgahın üzerinde çay tabağı büyüklüğüne getirip şekilli kurabiye kalıplarıyla kesin. Üzerlerine fırça yardımıyla yumurta akı sürüp kalan damla çikolatayı kurabiyelerin üzerine bastırarak yerleştirin. Hazırladığınız kurabiyeleri, yağlanmış fırın tepsisine ya da fırın kağıdı serilmiş tepsiye aralıklı olarak yerleştirin. 5 dakika önceden 175 dereceye ayarladığınız fırında üzerleri pembe-beyaz oluncaya kadar, 20 dakika pişirip çıkarın. Fırından çıkardığınız kurabiyelerin soğumasını bekleyin. Kurabiye fırından çıktığında da pişmeye devam eder ve soğudukça sertleşir.