Türk kahvaltı sofralarının ya da Türk rakısı için hazırlanmış olan bir sofranın vazgeçilmez bir parçası olan beyaz peynirle sınırlı değil elbette peynir türleri.
Dünya üzerinde binden fazla peynir çeşidi var. Gün geçtikçe de bu çeşitlere yenileri ekleniyor. Bizim marketlerdeki peynir rafları da ithal peynirlerin gelmesiyle ve Türkiye’nin çeşitli yerlerinde üretilen peynirlerin piyasaya sunulmasıyla genişledikçe genişliyor. Peynir tüketimimiz de çeşitlilikle doğru orantılı olarak artıyor mu bilinmez. Ama peynir yaşa, cinsiyete, özel sağlık koşullarına bağlı olarak herkesin değişik miktarda ama mutlaka tüketmesi gereken bir besin maddesi. Şimdi bu "mutlaka" nın açılımına, yani peynirin içerdiği maddelere ve yararlarına bakalım.
Öncelikle, peynirin yapımında kullanılan sütün yağı, peynirin olgunlaşma süresinde yağ asitlerine parçalanır ve böylece yağ daha kolay sindirilebilen bir hal alır. Yağın da vücut için hem enerji kaynağı olduğu hem de vücut ısısını korumaktaki en önemli etkenlerden biri olduğu düşünülürse, kalp ve damar hastalıkları olan insanlar hariç, peynirin herkes tarafından tüketilmesinin zorunlu olduğu görülür. Yine peynirin olgunlaşma döneminde parçalanan bir başka madde daha vardır: Protein. Parçalanan protein daha kolay sindirilir. Protein insan vücudunda hücre yapımı, onarımı ve enfeksiyonlarla mücadele için gereklidir. Yalnızca sütün içerdiği laktoz, bir karbonhidrat türüdür ve peynirin yapımı sırasında laktoz asidine dönüşür ya da peynirin suyuna geçer. Bu da peynirin herhangi bir nedenden ötürü karbonhidrat alması sakıncalı olan insanlar için vazgeçilmez bir süt ürünü olmasını sağlar. Söz konusu peynir olunca, yazacaklarımız öyle birkaç satıra sığmıyor. Bu vazgeçilmez beyazın yararlarını anlatmaya yarın da devam edelim ve bakalım neden peynir bunca vazgeçilmezimiz.
Zeytinyağlı barbunya fasulyesi
8 kişilik
Hazırlama süresi 20 dakika
Pişirme süresi
40 dakika
Malzeme listesi
á 1 kg taze barbunya fasulye
á 1/2 su bardağı zeytinyağı
á 2 adet orta boy kuru soğan
á 7-8 diş sarmısak
á 1 adet orta boy havuç
á 3 çay kaşığı dolusu domates salçası
á 2-3 adet orta boy sivri biber
á 2 tatlı kaşığı (kahve kaşığı) toz şeker
á 2 çay kaşığı tuz
á 1 adet limonun suyu
Yapılışı: Taze barbunya fasulyeleri ayıklayıp yıkadıktan sonra süzülmeye bırakın. Eğer kuru barbunya kullanacaksanız, barbunyayı yumuşayıncaya kadar haşlayıp süzün. Diğer taraftan, zeytinyağını orta boy bir çelik tencereye aktarın. İncecik yemeklik doğradığınız soğanları ve ikiye böldüğünüz sarmısakları ekleyin. Orta ısılı ateşte, tahta bir kaşıkla sürekli karıştırarak soğan hafifçe sararıncaya kadar, 2-3 dakika kadar kavurun. Üzerine, soyup boylamasına dörde böldükten sonra tavla zarı formunda küp küp doğradığınız havuçları ve salçayı ilave edin. Yine sık sık karıştırarak 2-3 dakika daha kavurun. Biberlerin saplarını ayıklayıp, tohumlarını temizledikten sonra incecik halkalar halinde doğrayın. Sonra da biberleri ve barbunyayı da tencereye aktarıp 2-3 dakika daha kavurun. Toz şeker ve tuzu serpiştirip 2 su bardağı kadar su ekleyin.
Tencerenin kapağını kapatıp orta ısılı ateşte kaynayıncaya kadar pişirin. Yemek kaynamaya başlayınca ocağın altını kısıp, barbunya iyice yumuşayıncaya kadar pişirmeye devam edin. Yemeği ocaktan alıp limon suyunu ilave ettikten sonra kendi tenceresinde soğumaya bırakın. Servis tabağına aktarıp isterseniz incecik kıyılmış maydanozla süsleyerek servise sunun. Barbunya bu şekilde pişse bile rengi çok canlı olmayabilir. Bu barbunyayı pişirdiğiniz tencereye bağlıdır. Benim bu iş için aldığım önlem; çelik tencerede pişirip sıcakken cam ya da porselen kaba boşaltmak. Üzerini de sıkıca kapatıp, soğumaya bırakıyorum. Annelerimiz kendi tenceresinde soğutup sonra servis tabağına aktarırdı. Ama artık barbunyalar çok değişti ben de sistemi değiştirdim.
Tuzlu yaz cacığı
6 kişilik
Hazırlama süresi 15 dakika
Malzeme listesi
á 4 su bardağı yoğurt
á 6 diş sarmısak
á 6 adet orta boy salatalık
á 2 demet dereotu
á 2 demet taze nane
á varsa 1 demet taze fesleğen
á 2 çay kaşığı tuz, toz kırmızı biber
á 2 çorba kaşığı sıvıyağ
Yapılışı: Yoğurdu bir kaseye aktarıp dövülmüş sarmısakları ekleyerek iyice çırptıktan sonra buzdolabında bekletin. Diğer taraftan, salatalıkları yıkayıp soymadan rendeledikten sonra derin bir kaba aktarın. Üzerine ayıklayıp incecik kıydığınız dereotu ve taze naneyi ilave edin. Bulabilirseniz taze fesleğenin yapraklarını da incecik doğrayarak malzemelere ekleyin. Eğer taze fesleğen yoksa 1 yemek kaşığı dolusu kuru fesleğen kullanabilirsiniz.
Sıvıyağı üzerine gezdirip tuz ve toz kırmızı biberi de serpiştirdikten sonra iyice karıştırın. Sonra da sarmısaklı yoğurdu buzdolabından çıkarıp sebzelerin üzerinde gezdirin. Cacığı bir kez daha karıştırıp derin bir tabağa aktarın. Üzerini 5-6 adet buz parçası ve taze neneyle süsleyip soğuk soğuk servise sunun.