Bakır, mutfaklarda en uzun süreli kullanılan kapların hammaddesi.
Günümüzde mutfak kaplarının malzemeleri çok çeşitlilik gösterse bile, bakır, meraklısı için çok özel bir malzeme olmayı sürdürüyor. Bazı evlerde eski bakır kaplar dekoratif amaçlı da kullanılmıyor değil.
Bakır, zehirleyici olmasından ötürü kalaylanmadan kullanılamaması nedeniyle ne yazık ki bir dönem yerini ucuz ve kullanışlı olan alüminyum kaplara bırakmış. Bakır tencerelerini, tavalarını alüminyum olanlarla değişmiş insanlar... Böylece, bugün Alzheimer hastalığının ana nedenlerinden biri olarak görülen alüminyum da mutfak yolundan yaşamlarımıza girmiş. Ne derler bilirsiniz "Kul sıkışmadıkça Hızır imdada yetişmezmiş" Çelik de Hızır misali girmiş mutfaklarımıza. Ardından da teflon tabii ki.
Çelik sağlıklı olması ve dayanıklılığı nedeniyle hemen baş köşeye oturdu. Teflon çelik kadar dayanıklı olmamasına ve teflonlu bölümü hasar görünce kullanımdan kaldırılmasına rağmen, özellikle pilav, makarna yapımında ya da ızgaralarda özel bir yere sahip oldu. Çünkü teflonun en önemli özelliği "yapışmazlığı"ydı. Şimdi, ateşe dayanıklı cam, arcopal, seramik, hatta silikon pişirme kapları var. Bazıları direkt ısıya maruz kalmadan, fırın kabı olarak kullanılıyor ama artık günümüzde mutfakta yararlanılacak kap çeşitliliği çok zengin...
Geçmişte yemek kapları, bir ihtiyacı karşılamak amacıyla yapılıyordu, ama hiçbir zaman rastgele modeller olmadı bunlar... Hepsi incelikli işlendi. Dövme bakır tencerelerin zarafetini bugün bile yakalamak zor. Ustalar yetişti, tencereler, içecek kapları ince süslemelerle şıklaştırıldı. Savat işlemeciliği mutfak kaplarında da kullanıldı. Gümüş telkari tepsiler, fincan zarfları, kaşıklar yapıldı. Sahanlar, kuşhaneler, kevgirler, bakraçlar, ibrikler, boy boy tencereler... Hepsi geçmişten bugüne, bir tarihçenin örnekleri, kronolojisi gibi evlerimizi süslüyor.
Mutfakta çalışmayı rahatlatacak, mutfakta keyfi sağlayacak teknolojiler her zaman kabul görüyor. Ama dünyanın sayılı birkaç mutfağından biri Türk mutfağıysa, bunun temelinde ürün zenginliğimizin yanı sıra pişirme tekniklerimiz, kullandığımız kaplar da önemli, unutmayalım. Günümüzü yaşarken, geçmişe sırt çevirmeyelim.
Mısırlı mantar salatası
6 kişilik
Hazırlama süresi 10 dakika
Pişirme süresi
15 dakika
Malzeme listesi
300-400 gr taze kestane mantarı
(veya konserve mantar)
2 adet limonun suyu
2 su bardağı konserve mısır
3 yemek kaşığı susam
Sos için;
4 yemek kaşığı zeytinyağı
1 tatlı ya da kahve kaşığı hardal
2 yemek kaşığı elma sirkesi
2 tatlı kaşığı dolusu mayonez
1 çay kaşığı tuz, karabiber
Kestane mantarlarını akan suyun altında iyice yıkayıp süzün. Mantarları boylamasına ikiye ya da üçe böldükten sonra orta boy bir tencereye aktarın. Üzerine 6 su bardağı ılık su, 2 adet limonun suyu ve 2 çay kaşığı tuz ilave edip yaklaşık 20-25 dakika, mantar iyice yumuşayıncaya kadar haşlayıp süzün. Konserve mantar kullanacaksanız, haşlamanıza gerek yoktur. İnce ince doğramanız yeterli olacaktır.
Sosu hazırlamak için; zeytinyağı, hardal ve mayonezi küçük bir kasede çatal yardımıyla çırpın. Sirkeyi ekleyip tuz ve karabiberi de serpiştirdikten sonra çatalla tekrar çırpın. Geniş ve yuvarlak bir servis tabağına önce suyunu süzdüğünüz mısırları yayın. Üzerine mantarları kubbe şeklinde oturtun. Susamı da serpiştirdikten sonra, hazırladığınız sosu salatanın üzerinde gezdirin. Salatanın sosu çekmesi için birkaç dakika bekleyip ılık ya da soğuk olarak servise sunun.
Jöleli mokka puding
6 kişilik
Hazırlama süresi 10 dakika
Pişirme süresi
20 dakika
Malzeme listesi
1 paket kayısı aromalı toz jöle (100 gr)
1 su bardağı sıcak su
2 su bardağı soğuk su
Mokka puding için;
1 litre süt
(yaklaşık 5,5 su bardağı)
1,5 su bardağı tozşeker
4 yemek kaşığı dolusu kakao
2 yemek kaşığı dolusu pirinç unu
2 yemek kaşığı dolusu un
1 yemek kaşığı dolusu hazır kahve
1 paket vanilya
125 gr bitkisel margarin
1 kutu hazır süt kreması
(200 mililitre)
Toz jöle derin bir kaba aktarılıp, üzerine kaynar su ilave edildikten sonra, birkaç dakika sürekli karıştırılarak jöle eritilir. Üzerine soğuk su eklenip karıştırıldıktan sonra kup bardaklarına paylaştırılır. Buzdolabında 30 dakika kadar bekletilir. Diğer taraftan, mokka pudingin hazırlanması için; tozşeker, kakao, un ve pirinç unu orta boy bir tencereye aktarılır. Neskafe, filtre kahve ya da ekspresso ve vanilya ilave edilip karıştırılır. Üzerine süt azar azar eklenip tekrar karıştırılır. Orta ısılı ateşte, katılaşıp, muhallebi kıvamına gelinceye kadar pişirilir. Kaynamaya başladıktan 5 dakika sonra ocaktan alınıp sıcakken margarin eklenerek hızlı hızlı karıştırılır. Soğuması için beklenir. Buzdolabındaki jöleli kuplar çıkarılıp, çırpılmış hazır krema üzerlerine paylaştırılır. Soğuyan mokka puding de eşit bir şekilde üzerlerine yayılır. Hazır çikolata sos gezdirilip, buzdolabında iyice soğutulduktan sonra servise sunulur.