Mantı çok eski bir yemektir

Hamur, kıyma ve yoğurdun muhteşem uyumu... Üzerine bir de tereyağlı, biberli sos...

İşte size ramazan ramazan ağızları sulandırcak bir tat. Gerçekten de herkes oruç tutarken muhteşem lezetten, mantıdan bahsettiğim için özür diliyorum.

Zahmetli bir yemektir mantı. Hamur usta eller tarafından incecik açılır. ıçine mantı malzemesi konur ve yine o usta eller tarafından bohça ya da muska şeklinde kapatılır.

Mantının malzemesi her zaman kıyma olmayabilir. Orta Asya ülkelerinde ve bizde mantının içine çok çeşitli malzemeler konur. Patates, kuşbaşı et, nohut, mercimek ve tavuk eti mantının başlıca iç harçları olmuştur. Bu iç malzeme çeşitliliği mantının pişiriliş şekline de ilham vermiş olacak ki, mantı yöreye bağlı olarak fırında, buharda, kızartılarak ya da haşlanarak pişirilebilir.
Peki bu güzel ve zor yemeği ilk kim tattı? Yani, mantıyı ilk kez keşfedenler kimlerdi? Mantının kökeni Çin’e dayanır ve adını Çin-Kore kökenli “mantou” sözcüğünden almıştır.

Bizim şu anda mantıyı seviyor ve yiyor olmamızın nedeni ise Orta Asya Türkleri... Çünkü, mantıyı Çinliler’den 13. yüzyılda öğrenenler Orta Asya Türkleri... Zaten mantının Anadolu’ya kadar uzanan serüveni de orada başlamış.

Mantı Anadolu’da da çok eski tarihlerden beri yenen bir yemek. Üstelik Osmanlı saray mutfağında çok önemli bir yeri var. Örneğin Fatih Sultan Mehmet hemen her güne mantıyla başlamayı severmiş. II. Beyazıt da mantıya bayılan bir diğer padişahmış. Onun sevdiği mantı çeşidiyse buharda pişmiş olanıymış...

Dediğimiz gibi mantı, özellikle hamurunun açılış safhasında usta eller ister. Zordur mantı yapmak. Ama usta ellerden çıkmış, sosu da ustaca hazırlanmış bir mantının da tadına doyulmaz.

İzmir’in tere çorbası

MALZEME LİSTESİ
* 1 demet tere (otu) (yaklaşık 200-250 gr.)
* 1 adet orta boy kuru soğan
* 1 adet orta boy patates
* 6 su bardağı et ya da tavuk suyu
* 2 çay kaşığı tuz, karabiber
* 5 çorba kaşığı zeytinyağı
* 2 çorba kaşığı dolusu un
* 4 su bardağı süt
* Varsa 1 Türk kahve fincanı hazır süt kreması

YAPILIŞI
Terelerin köklerini kesip ayıklayın. Saplarıyla birlikte iri parçalar şeklinde doğrayıp orta boy bir tencerenin içine aktarın. Soğan ve patatesi de soyun ve yine iri parçalar şeklinde dilimleyip tere otunun olduğu tencereye ekleyin. Üzerine 6 bardak ılık ya da sıcak et (veya tavuk) suyunu ilave edin. Sonra orta ateşte sebzeler iyice yumuşayıncaya kadar pişirin. Pişen sebzeleri suyuyla birlikte bir el blendırı ya da mutfak robotundan geçirerek iyice ezip püre haline getirin. şimdi orta boy bir tencereye zeytinyağını koyup kızdırın. Hemen içine unu koyup bir tahta kaşıkla sürekli karıştırarak, kısık ateşte 4-5 dakika unu kavurun. Üzerine sütü yavaş yavaş aktarırken ocağı orta ısıya getirin. Yine sürekli karıştırarak, katılaşıp muhallebi kıvamına gelinceye dek pişirin. Kaynamaya başlayan sütlü çorba sosunun içine daha önceden hazırladığınız püre halindeki sulu sebzeleri aktarın. Tuz ve karabiberini serpiştirip çorbayı 10 dakika daha pişirip ocaktan alın. ısterseniz içine sıcakken hazır süt kreması katın ve kırmızı pul biber gezdirin. Sıcak olarak servise sunun.

Yoğurtlu hazır mantı kavurması

6 kişilik
Hazırlama süresi: 10 dakika
Pişme süresi: 20 dakika

MALZEME LİSTESİ
* 300-350 gr. hazır Kayseri mantısı
* 4 çay kaşığı tereyağı
* 5 su bardağı sıcak tavuk ya da et suyu (tavuk ya da et suyunu hazır tabletlerle de yapabilirsiniz.)
* 1 çay kaşığı tuz
Sos için;
* 4 yemek kaşığı zeytinyağı
* 1 yemek kaşığı domates salçası
* 2 adet orta boy domates
* 1 çay kaşığı tuz, karabiber
* 6 çay kaşığı kuru nane, kuru fesleğen
* 2 su bardağı sarmısaklı yoğurt

YAPILIşI
Tereyağını orta boy teflon bir tencereye aktarıp orta ısılı ateşte kızdırın. Mantıyı kızgın yağın içine aktarıp tahta bir kaşıkla sürekli karıştırarak 2-3 dakika kavurun. Başka bir tencerede hazırladığınız kaynar haldeki et ya da tavuk suyunu kavrulmakta olan mantının üzerine aktarıp tuzu da ilave ettikten sonra orta ısılı ateşte, arada sırada karıştırarak 5-6 dakika kadar pişirdikten sonra ocaktan alın. Diğer taraftan, sosu hazırlamak için zeytinyağı, domates salçası ve rendelenmiş domatesi küçük bir tencereye aktarıp orta ısılı ateşin üzerine oturtun. Sosu, tahta bir kaşıkla sık sık karıştırarak kaynayıncaya kadar pişirin. Kaynamaya başlayınca tuz, karabiber, nane ve fesleğeni serpip sosu ocaktan aldıktan sonra mantının üzerine aktarın. Sosu mantıyla iyice karıştırıp bir servis tabağına aktarın. Üzerine henüz sıcak haldeyken sarmısaklı yoğurdu gezdirip sıcak sıcak servise sunun.
Yazarın Tüm Yazıları