Fethiye pazarında kar şerbeti

Dondurmanın tarihini araştırırken pek meşhur imparator Neron’un aşçısının hazırladığı meyveli kar çok dikkatimi çekmişti.
Romalı gladyatörlerin arenada yaptıkları gösterileri keyifle izleyen Neron, Akdeniz’in bayıltıcı sıcağından çok rahatsız olurmuş. Durumdan haberdar edilen aşçılar, Neron’u serinletecek hafif bir yiyecek ve içecek arayışına girişmiş.
Dağların tepelerinden toplanıp getirilen kar ve buzullar çok ince parçalara ayrılarak altın kadehlere doldurulmuş. Üzerine eklenen çeşitli şuruplar ve meyvelerle lezzetlendirilen bu karlı tatlıya bayılmış Neron.
Neron’un çok sevdiği meyveli kar tatlısını Akdenizliler hâlâ tüketiyor. Elbette ki bir ismi var artık onun; sorbe.

UMUTLARIM BOŞA ÇIKMADI

Birkaç yıl önceydi. Fethiye pazarında bir tezgahta sorbe görünce nasıl heyecanlandığımı hâlâ hatırlıyorum.
Tatile gittiğimiz yer neresi olursa olsun, ilk sorularımdan biri pazarın hangi gün ve nerede kurulduğudur. Fethiye’de haftanın birkaç günü kurulan pazara giderken de yöreye özgü bir şeyler bulurum umudunu taşıyordum. Umutlarım hiç de boşa çıkmadı. Daha girişte, dağ çaylarını yüklendik demet demet...
Güler yüzlü, yanık tenli, altın dişli kadınların sattığı kömeçin, yaygın adıyla ebegümeci olduğunu; böreğinin, turşusunun, yumurtalı mıhlamasının yapıldığını öğrendim. Adana ve Trabzon pazarlarında gördüğüm o eflatun, minik, tombalak, beyaz patlıcanlar Fethiye pazarının en tanıdık yüzlerinden biriydi.
Beni en çok kar şerbeti heyecanlandırdı. Bu şerbet, Şerafettin Özdemir ve Şeref Kıvrak adlı iki ustanın elinden çıkmıştı.

TARİHE YOLCULUK YAPMAK GİBİYDİ

Akdağ ve Eren dağlarındaki karlıklardan getirilen kar, testereyle kesiliyor, bıçakla parçalanıyor, kalaylanmış bakır tencereye alınıyordu. Sonra ağaç tokmakla dövülüp, kâseye alınıyordu. Bardaklara iki parmak boşluk kalana kadar doldurulan karın üzerine ibriklerde bulunan vişne suyu, sulandırılmış pekmez ya da limonatada koyuluyor ve tatlı kaşığıyla servis ediliyordu.
Önceleri toz tarçın kaynatılarak tarçınlı kar şerbeti de yapılırmış, artık tercih edilmediği için bırakılmış. Bizim gibi kar şerbetini keyifle kaşıklayan genç bir hanımdan, çocukluğunda Gördes ve Salihli’de kar şerbeti olduğunu, onların kar şerbetine “kargabeyni” dediklerini ve sadece pekmezle yaptıklarını da öğrendik.
Kar şerbeti yemek aslında tarihe yapılan bir yolculuk gibiydi benim için...