DADI BEK GÜZEL DENİZLİ MUTFAĞI

Tarih meraklıları ise Hierapolis ve Tripolis Antik kentlerini anlatırken, el tezgahlarında dokunan muhteşem buldan bezinin de hayranı çoktur. Ben ise Denizli’yi gençlik yıllarımda çok severek ve ilgiyle dinlediğim müzisyen Özay Gönlüm’ün türküleriyle ilk defa duymuştum.
Sanıyorum annemden kalma bir alışkanlıkla, her gittiğim yerde duyduğum tüm yöresel şiveleri, lehçeleri hep ezberlemeye çalışırdım. Denizli’nin tadına bayıldığı meşhur “kese” yoğurdunun yanık tadını hiç unutmadığım gibi, “çekiliverem, gidiverem, geliverem, ediverem” diyen çok çalışkan ve güleryüzlü Denizlileri de hiç unutmadım.
İlk kadın şoförü Denizli’de gördüğüm gibi çok sevdiğim kuzu göbeği mantarını da (sömelek) ilk kez Denizli’de yemiştim. Soğanla kavrulan tadı unutulmazdır. Aktarlarda satılan kurusunun fiyatının çok pahalı olmasını, çok kıymetli oluşuna bağlarlar.

Balkabağının
en güzeli burada

Ünü tüm ülkeye yayılan, restoran menülerine “atom” adıyla yerleşen biber tatarları bir efsane olmakla birlikte, saraylı tatlısı, gelin turşusu, nar ekşili fırınlanmış arpacık soğan salatası, keşkekleri, çaput aşı, cevizli pekmezli gömme tatlıları, kızartmaları çok özel lezzetler olarak listede yerini alır.
Bir zamanlar çitlembik ağacı odununda pişen, şimdil ise meşe odunuyla pişirilen ve bütün kuzu etiyle yapılan tandır kebapları, Denizli’ye giden herkesin peşinde koştuğu bir lezzettir.
İstanbul’da oturanlar pazardan, manavdan genelde Adapazarı balkabağını alıp pişirir. Ancak balkabağının bana göre en lezzetlisi Ege Bölgesi’nde yetişir. İşte Türkmen diyarı Denizli’de de çok lezzetli kabak tatlısı yapılır.
Bol yoğurt, domates, biber, nohut ve bazen de buğday unuyla yapılıp, güneşte kurutulan top tarhanalarının tadı da damaklarınızdan silinmez.

İlçe ilçe meşhur lezzetler
Denizli’nin 19 ilçesinin her birinin ekonomisi tarıma dayalı ve çok özel ürünleriyle beraber zengin mutfağıyla da ön plana çıkar. Hemen hemen her ilçesinde üzüm bağcılığı yaygın olarak yapılır.
Babadağ ilçesi:
Keşkek ve keşkek festivaliyle ünlenmiştir.
Honaz ilçesi:
Napolyon kirazının lezzeti dillere destandır ama çoğunlukla ihraç edilir, iç pazara verilmez.
Kale ilçesi:
Çoğrafi işaret belgesi alan, etli, yeşil renkli, acı ve tatlı türleri olan biberiyle bilinir. Özellikle kurutulup, kuru biber, pul biber şeklinde tüketiciye sunulur.
Kale’de her evin yılda en az 100 kilogram biber kuruttuğu efsanesi çok yaygındır. Kale ilçesinin biber tatarı olarak da bilinen yöresel yemeği de vardır.
Buldan ilçesi:
Köklü bir geçmişi olan dokumacılık, ilçe ekonomisinin temel direğidir. Öte yandan bağcılık da çok yaygındır.
Bekilli ilçesi:
Şarapçılık yapılır ve geleneksel şarap festivalleri vardır.
Çal ilçesi:
Üzüm bağcılığı çok gelişmiştir. Razaki üzümü çok meşhurdur. Kırmızı ve beyaz üzümüyle şarapçılık yapılır.
Tavas ilçesi:
Mutfağı zengindir. 40 katlı baklavasının her katında ceviz olmasıyla bilinir. Ayrıca güveci, kızartmaları, mantar kavurması, “kak” denilen kurutulmuş patlıcan içi yemeği, saraylı tatlısı, gelin turşusu da çok bilinen belli başlı lezzetleri arasındadır.
Acıpayam ilçesi:
Çok verimli ovasında üretilen kavun, karpuz ve kelek, tüm Ege Bölgesi’ne gönderilir.
Kızılhisar (Serinhisar) ilçesi:
Leblebisiyle bilinir.
Çivril ilçesi:
Tarihi çok eski, Hititler dönemine kadar uzanan bu şirin ilçede, meyvecilik çok yaygındır. Üzüm, elma, şeftali üretimi yapılır.
Menderes Nehri’nin topraklarını suladığı Güney ilçesinde ise bağcılık oldukça fazla olmakla beraber, soğan, patates, elma, armut da yetiştirilir.
Çardak ilçesi:
Üzüm bağcılığının yanı sıra, koyun ve kıl keçisi de beslenir.
Çameli ilçesi:
Ekonomisi tarıma dayalıdır ve kuru fasulyenin lezzetiyle bilinir.
Çok çalışkan, çok güleryüzlü Denizli’nin ve ilçelerinin ürettiği sebze ve meyvelerin birçoğu sizin de mutfağınızdan mutlaka geçmiştir.