Yemek literatüründe kişniş olarak geçer ama Doğu Anadolu’da bazı yemeklerin vazgeçilmezi aşotudur bilinen adı...
Hem kendi başına yemeği yapılır, hem de örneğin ayran aşının en önemli çeşnisidir. Aynı akrabası olan maydanoza benzer, ama kendine özel bir kokusu vardır. Aşotunun çiçekleri olgunlaşınca, açık kahverengi bir tohum kılıfı taşıyan kokulu meyvelere dönüşür. Tohumlarından çay yapılabildiği gibi, sanayide de kullanım alanları vardır.
Bu arada, aşotunu anlatırken kişniş şekerini de es geçmeyelim. Eylül ayı aşotunun salamurasının yapılması için en ideal zamandır. Hazır eylüle yaklaşmışken hatırlatalım dedik. Aşotu ayıklanır, bol suyla yıkanır, incecik kıyılır ve tuzlanarak bir iki saat bekletilir. Tekrar yıkanıp iyice sıkılır, küçük cam kavanozlara sıkıca, aralarına parça tuzlar serpilerek doldurulur. Buzdolabında en az iki yıl saklanabilir bu salamuralar. Meraklısı, her mevsim taze lezzetinde aşotu bulabilir.
Mantarlı denge pilavı
6 kişilik
Hazırlama süresi 15 dakika
Pişirme süresi
35 dakika
Malzeme listesi
200-250 gr taze kültür mantarı
1 adet orta boy kuru soğan
2 diş sarmısak
3 yemek kaşığı sıvıyağ
1 adet orta boy havuç
1 su bardağı pirinç
1 çay kaşığı tuz, karabiber
4 su bardağı sıcak su
Pirinci 1 tatlı kaşığı tuz eklediğiniz 6 su bardağı sıcak suda 20 dakika kadar bekletin. Mantarları akan suyun altında iyice yıkadıktan sonra süzün. Büyük boy olanları uzunlamasına üçe, küçük boy olanları ise ikiye bölüp kararmamaları için bol limonlu suda bekletin. Havucu kazıyıp yıkayın ve kibrit çöpü formunda dilimleyin. Soğanı incecik, sarmısakları pirinç tanesi büyüklüğünde doğrayın. Suyunu süzdüğünüz mantarları geniş bir teflon pilav tenceresine koyun. Orta ısılı ateşte, sürekli karıştırarak 1-2 dakika kadar kavurun.
Üzerine hemen sıvıyağ, soğan ve sarmısakları ekleyip tahta bir kaşıkla sürekli karıştırarak 2-3 dakika daha kavurun. Kibrit çöpü formunda doğradığınız havuçları ve sıcak suyla yıkayıp süzdüğünüz pirinci de tencereye aktarıp 2-3 dakika daha kavurun. Tuz ve karabiberi serpip sıcak et ya da tavuk suyunu ilave edin. Birkaç kez karıştırdıktan sonra orta ısılı ateşte, pilav suyunu çekinceye kadar pişirin. Suyunu çekince ocağın altını iyice kısın ve pilavı çok kısık ateşte 5 dakika daha pişirip ocaktan alın. Pilavı, tencerenin kapağını hiç açmadan en az 15-20 dakika dinlendirin. Tahta bir kaşıkla aşağıdan yukarıya doğru karıştırıp sıcak sıcak servise sunun.
Biberli kabak borani
2 kişilik
Hazırlama süresi 10 dakika
Pişirme süresi
15 dakika
Malzeme listesi
6 adet ince ve kısa kabak
2 su bardağı yoğurt
(Kaymaksız ve az yağlı olmasına dikkat edin.)
varsa 1 yemek kaşığı krem peynir
4 diş sarmısak
1 çay kaşığı tuz
2 demet dereotu
1 adet orta boy salatalık
7-8 yaprak taze nane
2 çay kaşığı kırmızı pul biber
Bu yemeği yapmak için az çekirdekli, ince ve kısa kabakları seçmenizi öneririm. Kabakların uçlarını kesip yıkayın ve süzün. Diğer taraftan, geniş bir tencerede su kaynatıp içine tuz atın. Kabakları kaynayan tuzlu suda yumuşayıncaya kadar pişirip süzdükten sonra kenarda bekletin. (Kabakların haşlanırken dağılmamasına özen gösterin.) Dövülmüş sarmısakları ve incecik kıyılmış dereotunu bir kaseye koyun. Salatalığı soyup rendeleyin.
Taze nane yapraklarını incecik doğrayıp dereotunun üzerine ekleyin. Varsa krem peyniri de ilave edip tekrar karıştırın. Üzerine tuzu serpip yoğurdu ilave edin. Malzemeleri tel çırpıcı ya da çatal yardımıyla iyice karışıncaya kadar çırpın. Soğuyan kabakları bütün halde servis tabağına yerleştirin. Üzerine yoğurtlu sosu gezdirin. Kırmızı pul biberi serpiştirip soğuk olarak servise sunun.