Arpanın yarısı biraya

Bakalım biranın kaşifi olan uygarlıkta bira nasıl bir yer tutuyormuş...

Sıradan bir Sümer kadınının, kuvvetli bir olasılıkla ekmeği bir kenarda unutup fermante etmesiyle bulduğu bira, Sümer insanının susuzluğunu gidermek için kullandığı en önemli içecekti. Hatta o kadar önemliydi ki bira Sümerler için; tahıl üretiminin yarıya yakını bira yapımında kullanılıyordu. Evlerin özel bir yerinde üretilen bira, pişmiş kilden yapılan kaplarda ve testilerde saklanır ve bu kapların ağzı yine kilden yapılma kapaklarla sıkıca kapatılırdı. Beni en çok şaşırtan bilgi ise, o zaman, biralar yapıldıktan sonra kapaklarına yapım tarihinin yazılması... Evet, tarih öncesi devirlerde bile biranın demlenme süresi önemli olsa gerek ki, bira yapanlar kapaklara yapılış tarihini yazıyorlardı.

Sümerler gümüş para kullanıyorladı o zamanlar... Ancak, bira öyle parayla satın alınabilecek bir şey değildi. "Peki nasıl alınıp satılıyordu" diye soracak olursanız; insanların bira alırken ödemeyi arpayla yaptıklarını gönül rahatlığıyla söyleyebilirim. Garip bir fiyatlandırma sistemi olmasına rağmen, şimdi bazılarınızın "ah keşke hep öyle kalsaydı" dediğini duyar gibiyim.

Portakallı ballı tavuk

Malzeme listesi

4 adet tavuk but

1 adet orta boy kuru soğan

2 diş sarmısak

5 yemek kaşığı zeytinyağı

Sos için;

1 su bardağı taze sıkılmış portakal suyu

1 tepeleme yemek kaşığı un

4 çay kaşığı tatlı hardal

1 yemek kaşığı süzme bal

2 çay kaşığı tuz, karabiber

4 çay kaşığı domates salçası

4 su bardağı ılık su

4 kişilik

Hazırlama süresi 10 dakika

Pişirme süresi

40 dakika

Butları daha çabuk pişirmek için bıçağın ucuyla 5-6 yerinden keserek derin yarıklar açın. Soğanı incecik doğrayın. Sarmısakları soyup pirinç tanesi büyüklüğünde dilimleyin. Zeytinyağını geniş bir tencereye koyup, tavuk butlarını tencereye yan yana sıralayın. Üzerlerine soğan ve sarmısakları serpiştirip, orta ısılı ateşte, arada sırada çevirerek yaklaşık 7-8 dakika kızartın. Portakal suyu ve unu geniş bir kaseye koyun. Tel çırpacak ya da çatal yardımıyla çırparak karıştırın. Üzerine hardal, bal ve salçayı ekleyip çırpmaya devam edin. Tuz ve karabiberi de serptikten sonra ılık suyu (tavuk ya da et suyu da kullanabilirsiniz) aktarıp iyice karıştırın. Elde ettiğiniz pürüzsüz kıvamdaki sosu kızarmakta olan tavukların üzerine aktarın. Tahta bir kaşıkla birkaç kez karıştırıp pişmeye bırakın. Yemeğin suyu kaynamaya başlayınca ocağın altını kısıp tencerenin kapağını kapatın. Tavukları iyice yumuşayıncaya kadar, en az 30-40 dakika pişirin. Butların kemiklerini alüminyum folyoyla sarıp patates püresi ile birlikte servise sunabilirsiniz. İsterseniz ince kıyılmış maydanozla da süsleyebilirsiniz.

Cevizli samsa tatlısı

Malzeme listesi

5-6 adet kare milföy hamuru (yaklaşık 200 gr.)

İç malzemesi;

1 su bardağı çekilmiş ceviz içi (çekilmiş tuzsuz badem de olabilir)

1 su bardağı tozşeker

2 çay kaşığı toz tarçın

2 yemek kaşığı damla çikolata

2 adet yumurta akı

Ayrıca 1-2 yemek kaşığı pudraşekeri

6 kişilik

Hazırlama süresi 20 dakika

Pişirme süresi

25 dakika

Ceviz içi ve tozşekeri derin bir kaba koyun. Tarçın ve damla çikolatayı ekleyin. Yumurta aklarını da ilave edip malzemeleri kaşık ya da çatal yardımıyla ezerek karıştırın. Kare şeklindeki milföy hamurlarını mutfak tezgahının üzerine koyup buzlarının çözülmesi için 4-5 dakika bekleyin. Hamurların kenarına cevizli iç harcından eşit miktarda koyduktan sonra, uçlarından başlayarak sıkıca rulo yapın. Ruloları ortalarından verev (çapraz) kesin. Fırın tepsisine fırın kağıdı yayın ya da tepsiyi hafifçe yağlayın. Hamurları tepsiye aralıklı olarak yerleştirin. Hamurları 5 dakika önceden 175 dereceye ve alt-üst konuma ayarladığınız fırında üzerleri hafif kahverengine dönüşünceye kadar, 25-30 dakika pişirip çıkarın. Sıcakken üzerlerine pudraşekeri serpiştirip soğuyunca servise sunun.