Fotoğrafla hayata döndü

Lise yıllarında fotoğraf stüdyosunda çalışmaya başlayan, okul arkadaşı Cüneyt Özdemir aracılığıyla temasa geçtiği Atilla Cangır ile sahne fotoğraflarıyla tanışan Yolcu, henüz üniversite öğrencisiyken Devlet Tiyatroları’nda kadrolu fotoğrafçı oldu. Geçirdiği beyin kanaması ile hayatla bağı kopan ve 11 ay sonra normal yaşama dönerek köy okullarında fotoğraf eğitimleri veren Yolcu, 4 okulda 78 öğrenciyi fotoğrafla tanıştırdı. 36 köy okuluna 3 bin kitap ulaştıran Gökhan Yolcu, bu ay ‘Yolcu yolunda gerek diyerek’ fotoğraflarla döneceği dünya turuna çıkıyor. Hikayesini Ankara’da fotoğraf dünyasının yakından tanıdığı isimlerden olan Cengiz Oğuz Gümrükçü’den dinleyince tanıştım Gökhan Yolcu ile. Uzun uzun sohbet ettik. İşte bu sohbetten, Yolcu’nun sözleriyle onun hikayesi:

CÜNEYT ÖZDEMİR’İN İŞİ ÇIKINCA BENİ ÇAĞIRDI

“Lise yıllarında benden iki yaş büyük bir arkadaşım vardı; Mazlum Demirbağ... Hatta sonrasında hayata atıldığında TRT’de kameraman oldu. O fotoğraf çekiyordu. Dokuz Eylül Güzel Sanatlar Fakültesi’ni kazandı. Biraz da ona özenerek fotoğrafa başladım. Lise yıllarındaki bir arkadaşımın ağabeyinin fotoğraf stüdyosunda yaz ayları çalışmaya başladım. Lisedeki birçok arkadaşım Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi'ne girdi. Bu arkadaşlarımdan biri de Cüneyt Özdemir’di. Cüneyt, Atilla Cangır’ın asistanlığını yapıyordu. Onun vesilesiyle Atilla Cangır’la tanıştım. Cüneyt bir göreve gidince Atilla hoca bana asistanlık teklif etti. Operada bir çekimde asistanlığını yaptım. 1988 yılıydı. İlk sahne fotoğrafları ve fotoğraf, hayatıma profesyonel olarak böyle girdi. Yine arkadaşımın ağabeyinin laboratuvarında da çalışmaya devam ediyordum. Bir taraftan fotoğraf basıyor, bir taraftan karanlık oda ile uğraşıyordum. Bu süreçte fotoğraf dünyasından insanlarla tanışmam arttı. Bu sayede AFSAD’a gittim ve fotoğrafın sanat tarafına yakın insanlarla dostluk kurmaya başladım.”

ÜNİVERSİTEDE ÖĞRENCİLİK YILLARINDA GELEN TEKLİF

“Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni kazanıp üniversite hayatına girince de fotoğraftan kopmadım. Öğrenciydim ama hem okuyor hem de Ankara’da sahne fotoğrafları çekiyordum. Atilla Cangır sayesinde oldu tabii bu. Tiyatro ve bale fotoğrafları çekiyor, çektiğim fotoğrafları basıp oyunculara, yönetmenlere hediye ediyordum. Bir oyun provasında Genel Müdür Yücel Erten’in yönettiği bir oyunun fotoğraflarını çekmiştim, her zamanki gibi ona da verdim fotoğrafları. Genel Müdür bana ulaştı fotoğrafları kullanmak istedi. Devlet Tiyatroları'nda ‘Bağ Noktası’ oyununun broşüründe ilk fotoğrafım yayınlandı. O sezonun sonunda da Yücel bey beni aradı ve ‘bizim fotoğrafçımız olur musun?’ dedi. Daha üniversite yıllarında Devlet Tiyatrosu’nda Sahne Fotoğrafçısı olarak işe başladım. Benim için apayrı bir başlangıç oldu. Bugüne kadar 6 yüze yakın oyun ve gösterinin fotoğraflarını çekmişimdir.”

BEYİN KANAMASI GEÇİRİNCE HAYAT DURDU

“Elbette hayatımda fotoğraf, sadece sahne fotoğrafı olarak kalmadı. Soyadım ‘Yolcu’, fırsat buldukça geziyordum. Hatta Atlas gibi dergilerde fotoğraflarım yayımlandı. Son 10 yıl devlet tiyatrolarında görev vermediler. O dönemde fotoğraf eğitimleri vermeye başladım. Yılmaz Büyükerşen, Eskişehir Şehir Tiyatroları’na davet edince orada fotoğraflar çekmeye başladım. Bu dönemde talihsiz bir şekilde beyin kanaması geçirdim. 8 gün komada kaldım. Ameliyatım sırasında kafatasımdan alınıp karnıma konan parça 11 ay sonra tekrar yerine kondu. 6 ay hiç konuşamadım. Konuşamıyordum, etrafımdakilerle bağ kurmama imkân yoktu, yalnızca düşünüyordum. O beyin kanamasındaki suskunluğumda kendi kendime ‘Ne yaptım ben neye yararlı oldum?’ diye çok düşündüm. Bu süreci atlatınca uzun zamandır fotoğraf eğitimi verdiğim için kimsenin ulaşamadığı köy okullarındaki çocuklara fotoğraf eğitimi vermek için karar aldım. Motor merakıyla gezdiğim için turistik yerlere gitmiyor, köyleri geziyordum. Oradaki insanların fotoğraflarını çekiyordum. Gittiğim köylerde çocuklara fotoğraf eğitimleri verdim.”

DÜNYA TURU İÇİN İLK DURAK MALEZYA OLACAK

“Ankara’da Engelsiz Fotoğraf Derneği engelli çocuklara eğitimler veriyordu. Onlarla birlikte çocuklara fotoğraf eğitimi verdim. Köy okullarındaki eğitimler için Bingöl Karlıova Kaymakamı ile görüşüp onun desteğiyle projeyi hayata geçirdim. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk ile görüşen bir arkadaşım sayesinde ise projeyi bakanlıkta destekledi ve 30 fotoğraf makinesi aldı. Bu sayede 4 okulda 78 öğrenciye fotoğraf eğitimleri verdim. Ama maalesef bu eğitimleri sürdüremedim. Daha çok okula gitmek isterdim. Pandemi başladı, il ve ilçelerde Milli Eğitim’den fotoğraf eğitimleri için izin almak sorun haline geldi. Öyle olunca ben de pandemi ile okullara kitap ve maske götürdüm. 36 köy okuluna uğradım ve 3 binin üzerinde kitap götürdüm. Mart ayında emekli oldum. Hazırlık ve planlama süreçlerini de tamamladığım bir dünya turuna çıkıyorum. ‘Yolcu yolunda gerek’ diyerek 14 Eylül’de Malezya’dan başlayarak tura başlıyorum. Ve bu yolculuktan fotoğraflarla geri döneceğim...”

KİMDİR?

1970 yılında Ankara'da doğan Gökhan Yolcu, lise yıllarında hobi olarak başladığı fotoğrafçılık hayatına, 1991 yılında tanıtım fotoğrafçılığı ile profesyonel olarak devam etti. 1993’te Devlet Tiyatroları’nda sahne fotoğrafçılığına başladı. Mart 2022’de Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’nden emekli olana kadar bu görevini sürdüren Yolcu’nun, 1994 yılında FSK (Fotoğraf Sanatı Kurumu) ile açtığı ‘Dans’ konulu karma sergide yer alan bir fotoğrafı Kültür Bakanlığı tarafından ‘Devlet Koleksiyonu’na kabul edildi. Sanat Kurumu’ndan, 2009-2010 En İyi Yayın ve Tanıtım Tasarım Ödülü alan Yolcu’nun ‘Üç Oyun Bir Sergi’, ‘İzler’ ve ‘20. Yıl’ adlı üç kişisel sergileri ve katıldığı onlarca karma sergi bulunuyor. 34 yıldır sürdürdüğü fotoğrafçılık hayatında yaklaşık 2 bin 500 kişiye temel fotoğrafçılık, dijital temas, stüdyo fotoğrafçılığı dersleri verdi. Üyesi olduğu AFSAD’da (Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği) ‘Gökhan Yolcu-Sahne Fotoğrafçılığı Atölyesi’ eğitmenliğini 6 yıl boyunca sürdürdü. Ankara Devlet Tiyatrosu yapımı ‘Karıncalar’ adlı oyuna ait olarak yaptığı, 11 ilde fotoğraf sergisi ve gösterisi ile ‘AFSAD-Gökhan Yolcu Sahne Fotoğrafçılığı Atölyesi’ Sanat Kurumu’ndan, 2011-2012 En İyi Yayın-Tasarım Ödülü kazandı. Halen Devlet Tiyatroları, Eskişehir Şehir Tiyatroları, Büyükşehir Belediyesi Kent Orkestrası, Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi Tiyatro Bölümü, Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuarı Bale Bölümü ve Tiyatro Bölümü gibi kurumlarla ve çeşitli özel tiyatrolarla fotoğraf çalışmalarını sürdürüyor.