800 binlik Amerikan eğitimli ordu, 2 bin teröriste nasıl yenildi?

Amerikan askerlerinin 2011’de Irak’tan çekilmesinden bugüne devam eden mezhepsel ve etnik bölünmeler, özellikle Irak'ın Sünni Arapları ile Kürtlerini Şiilerin siyasi egemenliğinden rahatsız ediyor, Başbakan Nuri Maliki hükümeti tarafından Irak’ın bütünlüğüne yönelik ayrımcılık yapıldığını düşünüyorlardı.

ABD’YE GÖRE IRAK’TAKİ SAYILARI BİN İLE 2 BİN ARASINDA
Irak’taki siyasi çatlaklar ABD askeri varlığının çekilmesine kadar kontrol edilebiliyordu. Ancak, Amerikalıların çekilmesi sonrasında başlayan şiddet ortamı 2013 yılında büyük ve kalıcı ayaklanmaya dönüştü. ABD istihbaratına göre sayıları 1000 ile 2000 arasında olduğu tahmin edilen Sünni isyancı grup Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ve müttefikleri geçen yıl önce Felluce gibi önemli kenti dahil olmak üzere Anbar eyaletinde çeşitli şehirler, hatta Bağdat’a 20 km kadar yakınlarında kontrolü ele geçirmişlerdi bile. Herkes Suriye’deki iç savaşta yaşanan şiddetten kaygı duyarken, 2013 yılında Irak’ta yaklaşık 9 bin kişi öldürülmüştü.

ESAD’IN MİG’İ VAR, MALİKİ’NİN CESSNA’SI
Peki, Beşar Esad’ın Suriye’de kısmen de olsa kontrol edebildiği ve püskürtebildiği IŞİD, nasıl oldu da Irak’ta bu kadar ilerleyip Musul’u, Tıkrit’i alıp Bağdat’ın kapısına dayanabildi. Bunun cevabı çok basit. Esat, Suriye’deki IŞİD teröristlerine Mig savaş uçakları ile bomba yağdırırken Irak’ın tek bir savaş uçağı bile yoktu. Amerikalılar kendi etnik gruplarına karşı kullanırlar diye Bağdat yönetimine güvenmiyordu. Bunun verilmesini başta Kuzey Irak’taki Kürt yönetimi istemiyordu.

ABD, Bağdat’taki Şii merkez hükümetinin bu silahları gerek Sünni Müslümanlar gerekse Kürtler üzerinde kullanmasından çok, Başbakan Maliki’nin Suriye lideri Esad’ın devrilmesi için istekli davranmaması ve sırtını İran’a doğru yöneltmesinden de endişe duyuyordu.

ABD, PASLI TANKLARI BIRAKTI, UÇAKLARI VERMİYOR
ABD, 8 yıl süreyle işgal ettiği Irak’a sözde yetiştiği 800 bin kişilik güvenlik gücünden başka, şimdiye kadar ağır silah olarak ne verdi ki? Bu ülkeyi işgal ederken kullandığı paslanmış 140 adet Abrams tankları haricinde, havadan karaya atılan 75 adet HELLFIRE füzesi. Peki uçağın yoksa bunları nasıl kullanacaksın? Bağdat bu füzeleri pervaneli Cessna uçaklarına taktı ama, hedefleri vurmada başarılı olamadı. ABD, Bağdat yönetimine sözünü verdiği 36 adet F-16 savaş uçaklarından sadece 2 adetini gelecek eylül ayında teslim etmeyi planlıyor.

Satış anlaşması imzalanan 30 adet Apache helikopterlerinin teslimi ABD kongresinde aynı kaygılardan kolayı takılmış durumda. Sadece 6 adeti bir aksilik olmazsa yıl sonu teslim edilecek. Tabi o zamana kadar Bağdat, IŞİD’ın eline düşmezse. Buna karşın IŞİD’in Irak’ta estirdiği terör Obama yönetimini de kaygılandırıyor. Amerikalı yetkililer Başbakan Maliki, Sünni ve Kürt siyasi karşıtlarıyla IŞİD’e karşı mücadelede birlik olmaları ve birbirlerine güvenmeleri konusunda birbirlerini ikna etmek için bölgeye adeta mekik dokuyorlar.

Irak’ın resmi politikası bir yana, Suriye’deki ortam, olası sınır ötesi etkileri Irak’taki etnik gruplar arasında hiziplere de yol açıyor. Yukarıda belirttiğim gibi; IŞİD sınırın her iki tarafında da faaliyetlerini sürdürüyor. Mart 2013’de iç savaştan kaçan 48 Suriye askerinin Irak sınırları içindeki katliamını da onlar üstlenmişlerdi. Bu arada Esat rejimi için Suriye’de savaşan çok sayıda Iraklı Şii militanları da bulunuyor.

IRAK’TAKİ TERÖRÜ SURİYE’DEKİNDEN 10 MİSLİ
BM’nin Suriye’deki barış görüşmeleri atadığı ve geçen ay görevi bırakan Laktar Brahimi’nin;” Bölge, Irak’la başlamak üzere başı dertte. Aralık ayında Bağdat’a gittiğimde IŞİD’ın Suriye’de yaptığı her 100 saldırıya rağmen Irak’ta 1000 saldırı yapıyor” sözünün hem ne kadar doğru, hem de ne kadar ciddiye alınmamış olduğunu gördük.

MALİKİ’NİN OBAMA’DAN İSTEĞİ: ”IŞİD’E HAVA SALDIRISI”
Irak’ın artık IŞİD’e karşı direnecek bir gücü kalmadığı Musul’un düşmesiyle iyice ortaya çıktı. New York Times Gazetesindeki haberde; Maliki hükümeti ABD başkanı Barack Obama’dan gizlice bir istekte bulunarak IŞİD’e yönelik bir Amerikan hava saldırısı istediği iddia ediliyor. Suriye’ye yönelik hava saldırısı yapması için içeriden gelen baskılara karşı direnen Başkan Obama’nın bu isteği yerine getirmeyeceği çok açık.

STRATEJİK DERİNLİĞE SABIR KALMADI
Buna rağmen, ABD’den ümidini yitiren Irak, Rusya ile 4.2 milyar dolarlık bir silah anlaşması imzaladı. Geçtiğimiz kasım ayında Rus malı 4 adet Mi 35 saldırı helikopterini yakında devralacak olan Irak, ABD kongresinin F-16 uçaklarını teslimatını geciktirmesi durumunda ise Rusya’dan Mig savaş uçakları da almayı planlıyor. Bu arada 28 adet Çek yapımı, 24 adet ise Güney Kore malı savaş uçağı için anlaşma imzalamış durumunda. Bakalım, Irak hava Kuvvetleri, Bağdat IŞİD’in eline düşmeden kurulabilecek mi?, Her şeyden önce, Sünniler, Şiiler ve Kürtler birbirlerine güvenmeye başlayıp, Irak’ın bütünlüğüne sahip çıkıp bir avuç teröristin ülkelerini kasıp kavurmasını durdurabilecekler mi?.

Iraklıların “Stratejik Derinliği” Musul’da dibe vuran Dışişleri Bakanımız Ahmet Davutoğlu’nun “Kimse Irak’ın gücünü ve kudretini sınamasın” benzeri klişe sözlere bizdeki gibi sabırları kalmadı.