Canını seven hava tahmini yapmasın

Günlük tahminlerini her altı saate bir, yani günde dört kez değiştirmelerine rağmen son günlerde Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün günlük tahminlerinde yanılmalar oluyor. Fakat “meteorolojinin tahminleri tutmuyor algısı”, daha çok basındaki yaygaracılardan kaynaklanıyor. Bunu da maalesef ilgi çekmek ve şov için yapıyorlar. Sonuçta fatura dönüp dolaşıp meteorologlara ve kuruma çıkarılıyor...
1980’den beri meteoroloji mühendisliği, afet yönetimi konusunda Türkiye’de ve ABD’de eğitimler almış, araştırmalar yapmış, ders vermiş bir kişi olarak hava tahmini yapmaktan çekinirim. Filozof Arago, ta 1810 yılında “bilim ve teknolojideki gelişmeler ne olursa olsun, prestijini düşünen kişiler asla hava tahmini yapmaya kalkışmaz” demiş...

METEOROLOGU ÖLDÜRÜP SERBEST KALDILAR

Çünkü ayaküstü hava tahmini yapmak sadece prestij kaybettirmez; canınızdan da olabilirsiniz! Örneğin Francisco Arias Olivera, ABD’de 21 bin kişilik bir kasabanın TV istasyonunda çalışan meşhur meteorologtu. Bir akşam “yarın metrekareye 5 kilogram yağış düşecek” dedi, ama kasaba 25 kilogram yağış aldı. Vilcanota Nehri taştı, 250 evi alıp götürdü. 17 kişi selde boğuldu. Francisco’yu işini ihmalle suçlayan halk onu linç etti. Katiller cinayetten yargılandı ama, “haklı nedenlerle adam öldürmekten” serbest bırakıldı! Şu anda kasabanın TV istasyonundaki hava durumu sunuculuğu ise hâlâ boş…
Hava tahmini bir bilim olduğu kadar bir sanattır. İyi tahmin yapabilmek için sadece iyi meteoroloji bilgisine sahip olmak yetmez; aynı zamanda tecrübeleriniz doğrultusunda kuvvetli bir önseziye sahip olmalısınız. Sadece kendisi ve arkadaşları için tahmin yapan amatör hava tahmincileri ise doğru hava tahminde önemli rol oynayan birçok kavram ve teoriyi bilmez; bilmesi de gerekmez...

SİZ OLSANIZ NE YAPARDINIZ

Bununla beraber, profesyonel hava tahmincisi halk, kurum ya da şirket için hava şartlarını takip ediyorsa günden güne değişen hava şartlarını tahmin edebilmek için bilimsel esasları ve hava tahmini felsefesini çok iyi bilmek zorundadır. Profesyonel hava tahmincisi aynı zamanda yaptığı tahminlerin sorumluluğunu da çok ağır şekilde taşır.
Örneğin; Kennedy 1961’de ABD Başkanlığı’nı devralmadan kısa süre önce, ülkenin başkentinde kar yağmaya başladı. Önce, birkaç kar tanesi kaldırımlarda parıldadı. Öğleye doğru şiddetlenen yağışı, güçlü rüzgar takip etti. Akşama doğru yollar kardan geçilmez oldu. Binlerce otomobil yolları kilitledi, sürücüler araçlarını terk edip kör edici fırtınanın içinde yürüdü. Peki kar yağışı sabaha kadar durur muydu? Başkanın göreve başlama töreni ertelenmeli miydi?.. Bu durumda, kendinizi bir an için bir hava tahmincisinin yerine koyun.

BAŞKA KAPIYA LÜTFEN

Havayolları ve meyve yetiştiricileri gibi çeşitli endüstri kolları da, ağırlıklı olarak doğru hava tahminine muhtaç. Ayrıca hava durumu, işçiler, öğrenciler ve memurlar için tıkanmış su kanalları, su basmış caddeler, felç olmuş trafik ve geç yenen akşam yemekleri manasına da gelir. Hava tahmini, meteorologların sokağa çıkmak isteyenden, uçağını kaldırmak isteyen pilota kadar hayatın her safhasında topluma sunduğu en önemli üründür. Bu nedenle, her gün milyonlarca kişi çeşitli nedenlerle havanı nasıl olacağını bilemek ister. Eğer hatalı hava tahmini yaparsanız, şakaların, hor görmelerin, kızgınlıkların hedefi haline gelebilirsiniz. Bu psikolojik baskı altında tahmin yaparsınız, sonra da aklınız hep havada kalır.
Hava tahminleri, hayat kurtarmak, malımızı korumak ve işlerimizi planlamak için bizlere atmosferik çevremizden neler beklememiz gerektiğini bildirir. Modern toplumların doğru hava tahmini gereksinimi giderek artmakta. Özetle bu konu, cahil cesaretini, dalga geçmeyi, sorumsuzluğu, şov ve yaygarayı asla kaldırmaz. Başka kapıya lütfen!..