Az yağan yağış dersek başımıza taş yağar mı Bence yağar!

Tartışmayı başlatan soru şöyle: "Sayın Kadıoğlu konuşmasında, az yağan yağış, yağışın az yağması, yağışın yağması gibi ifadeler kullandı. Yağış: Havadaki su buharının yoğuşmadan sonra, gerek sıvı, gerek katı olarak yeryüzüne düşmesi olayı olarak tanımlandığına göre, yukarıdaki ifadeyle kullanıldığı zaman yanlışlık olmuyor mu? Yağış azlığı veya fazlalığının bu şekildeki ifadesi hatalı değil mi? Bunun yerine yağışın meydana gelmesi veya oluşumunun azlığı veya çokluğu olarak kullanılması daha doğru değil mi?"

YORUMLAR SIRA SIRA

Tartışmayı başlatan bu eleştiri için yapılan yorumlar şöyle:

- Tabii ki bilim adamlarının çok daha dikkatli olması gerekir. Nitekim hazırladıkları tezlerin ya da araştırma bulguları sonucunda vardıkları sonuçları bilim çevresince onaylanması için en ufak ayrıntıları bile gözden kaçırmayan hocalarımızın bu türlü yanlışlıklara düşmeleri şaşırtıcıdır.

- Kadıoğlu’nun sitemizde yayınlanan coğrafya öğretimindeki meteoroloji (klimatoloji) ile ilgili yanlışlarını hatırlayınca (hemen hemen hiç bir doğru bilgi öğretmiyoruz gibi gelmişti okuduğumda) hocanın yanlışı yoktur, bizim bildiklerimiz yanlıştır gibi bir hisse kapıldım.

- Az yağan yağış, yağışın az yağması, yağışın yağması gibi ifadelerin doğru olmadığı fikrine katılıyorum. Fakat o kadar hata kadı kızında oluyorsa elbette ki Kadıoğlunda da olması son derece doğaldır :) Sayın Kadıoğlu değerli bir bilim adamıdır, bilgisine güvendiğim bir kişidir...

- Bence de ifade yanlış. Hepimiz bu tür yanlışlıklara düşebiliyoruz. Ama belli bir akademik seviyeden sonra daha dikkatli konuşmak gerektiğine inanıyorum. MEB kitabında epeyce eleştiri yapmıştı hocamız.

- Arkadaşlar, evet ben de katılıyorum o ifadenin yanlışlığına. Ama TV’de böyle hatalar çok doğal. Üzerek, kurul dahilinde hazırlanan bir ders kitabındaki hatalar bu kadar mazur görülemez, diyorum.

- Mikdat Hoca gibi değerli bir bilim adamının konuşurken daha dikkatli olması gerekir. Anlatım bozukluğu yapmış.

- Akademik kimliği olanlar daha derin konularla ilgili. Yani hocanın zamanının çoğu projeler, tezler hazırlamakla geçiyor. Bu yüzden terimleri bazen yanlış kullanabildikleri (önemsemedikleri) oluyor. Üniversitedeki öğrenciler de "hocanın her dediği doğrudur" anlayışında olduklarından çoğu zaman bu yanlışları görmezden gelir. Bu gayet doğal. Çok farklı pencerelerden bakıyoruz dünyaya.

- Sayın Kadıoğlu’nun hızlı konuşma özelliğinden dolayı canlı yayında böyle söyleyiverdiğini düşünüyorum. Bizler az yağış, fazla yağış, yağış meydana geldi veya yağış oluştu gibi ifadeler kullanırız. Klimatoloji dersimizde böyle görmüştük.

- Yağan kardır ya da yağmurdur. Yağış yağmaz, oluşur.

- Bunları söyleyen profesör olunca insanın aklı karışıyor. Acaba bildiği bir şey mi var diye ama arkadaşlara katılıyorum hocamızın ifadeleri hatalı. Sayın Kadıoğlu iyi bir bilim adamıdır yalnız hakkını teslim edelim çok da hoş sohbettir...

- Yağış yağma işleminin gerçekleşmesidir. Yağış yağmaz, meydana gelir veya oluşur. Hocamızın ifadesini sizin belirttiğiniz şekilde kullanırsak; yağma fiili peş peşe iki kez kullanılmış. Ölü ölmüş ifadesindeki anlatım bozukluğunda benzer bir yanlışlık söz konusu.

- Bence ifade yanlış değil. Yağış zaten yağmak fiilinden türemiş. Yağış yağar.

- Kesinlikle doğru ifadeler. Yağış yağar. Az veya çok yağar.

BUNU HAK ETMİŞTİK

Bana göre, yağış (İngilizce: Precipitation), yağmur, kar, sulusepken, dolunun genel ismidir. Bununla birlikte çiy bir yağış değildir! Hava durumunu açıklarken o gün gözlenen yağmur ise yağmur yağdı; kar ise kar yağdı filan derim. Fakat bir yıl ya da mevsim söz konusu ise o süre boyunca hem kar, hem de yağmur ayrı ayrı gözlenmiş olacağından bütün bunları ifade eden "yağış" ifadesini kullanırım. Yağmak ise sadece yağışın değil; herhangi bir şeyin az ya da çok görülmesi olayıdır. Örneğin, gol olup yağmak ya da kar (olup) yağmak gibi. Yani yağış, sadece yağmur ve benzerlerinin yağma işini anlatan bir fiil ya da yağmur veya karın miktarı değildir.

Mesleğimiz ve uzmanlığımızla ilgili Türk Dil Kurumu sözlüklerine ve ders kitaplarına girmiş olan yanlış açıklamaları düzeltmek için şimdiye kadar gerekli gayreti göstermeyen biz meteoroloji mühendislerinin başına bu gidişle taş yağsa yeridir!..

(http://www.cografya.biz/forum/index.php?topic=6405.0)