Sokak kedilerine TNR operasyonu

İngiltere, İrlanda ya da Hollanda gibi Avrupa ülkelerinde, ABD’de ya da Tayvan’da bile, bu kediler sorun çıkarıyor. Kafeslere konulamayan, sürekli üreyen, insanların yanına yaklaşmayan ve onlardan sadece yemek vermelerini bekleyen bu kedilere çözüm bulunması için özellikle İngiltere’de yaklaşık 30 yıldır çalışılıyor. Ülkede 6 milyon kedinin düzenli üremesi için kontrol sağlanıyor. Bunun için uygulanan yönteme TNR, yani "yakalama-kısırlaştırma-yaşadığı alana bırakma" deniyor. İngiltere’de Trafford

Belediyesi hayvan sağlığı ve koruması müfettişi, sivil toplum örgütü Kismet Account’un direktörü Ian MacFarlaine bu projenin uzmanlarından. Gönüllü olarak 9 ülkede kediler için uygulanan 30 TNR projesinde çalıştı. Geçen hafta Sosyal Sorumluluk Eğitim Derneği’nin (SED) organize ettiği, Bakırköy Belediyesi’yle yapılan "Onlar Bizim Kedilerimiz" programında insani ve etkin bir şekilde kedi yakalamanın önemini anlattı. TNR projesinden İstanbul’un da faydalanabileceğini, veteriner-belediye-sivil toplum örgütleri işbirliği sayesinde, sokak kedilerinin sürekli üremesinin engellenebileceğini söylüyor.

TNR PROJESİNDE NELER YAPILIYOR

Yakalama, kısırlaştırma ve bulunduğu ortama geri götürme anlamına gelen TNR projesinin uygulanması için çeşitli şartlar var. Eğitim, planlama, önceden belirli bir bölgenin seçilmesi, besleyen kişilerin yardımı, onlara sürecin uzun olacağını ve sabırlı olmaları gerektiğinin anlatılması. Proje şöyle işliyor:

Sokaktaki kediler, kapan kafesler yardımıyla zarar verilmeden yakalanıyor.

Onların üreme alışkanlığından daha hızlı davranılarak kısırlaştırma işlemi yapılıyor.

Hasta kediler önce tedavi ediliyor.

Eğer kedi ilerlemiş seviyede hamile değilse kürtaj yapılıyor.

Kısırlaştırıldıktan sonra kulağının ucu kesiliyor. Böylece birkaç kez kısırlaştırılması engelleniyor. Çünkü daha önce yaygın olarak uygulanan dövme, görülemiyor.

Kediler 12 saat dinlendirildikten sonra alındıkları yere bırakılıyor.

PROJEYİ HERKES BAŞLATABİLİR

Sokakta beslediğiniz hayvanları daha az ve kontrollü besleyin. Aynı gün içinde, aynı kedileri besleyen diğer hayvanseverlerle iletişim kurmaya çalışın.

Çöp torbalarını konteynerlere saklayın.

Site, park gibi yerlerde yurtdışında uygulanan "kedi kafeler" oluşturun.

Sokak kedilerinin kısırlaştırılmasının işe yaradığını çevrenizdekilere ve veterinerlere anlatın.

Hayvanseverlerle ya da derneklerle bir araya gelip ortaklaşa, sokak kedilerini yakalamak için kullanılan tuzaklardan bir tane alıp işe koyulun.

Proje için başka bir ülkeden uzman ve veteriner getirtmek yerine yerel veterinerler, halk ve belediyelerle ortak projeler geliştirin.

GERİ BIRAKILMAZSA VAKUM EFEKTİ OLUR

Kedileri yaşadıkları bölgeden alıp kısırlaştırarak da olsa farklı bir yere götürmek en çok yapılan yanlışlardan biri. Vakum efekti adı verilen bu durum, aynı mekana farklı kedilerin gelmesine neden oluyor. Bunların çoğu daha genç, güçlü ve üreme kapasitesi daha yüksek kediler oluyor. Bu da durumu daha kötü bir hale getiriyor. Zehirleyerek öldürmek de aynı sonucu veriyor. Ayrıca kediler dayanıklı hayvanlar olduğundan zehirlenmelerine rağmen direnebilir, o sırada hamile olanlar yavrulayıp üremeyi devam ettirebilir. Oysa kediler oldukları yerde kaldığı sürece yeni kedilerin o bölgeye yerleşmesi engellenebiliyor. Çünkü her kedi grubu, kendine bir bölge yarattıktan sonra, yeni kedileri gruba almayı sevmiyor. Bu projenin en azından iki yıl düzenli sürdürülmesi gerekiyor, böylece sirkülasyon sağlanıyor. Bazı kişiler hayvanları kısırlaştırmanın doğaya aykırı ve zalimce olduğunu düşünse de, bir düzene oturtulmazsa yıllar sonra yaşanacaklar çok daha zalimce olacak.

CEBELİTARIK’TA 1902 KEDİ KISIRLAŞTIRILDI

İngiltere’ye bağlı Cebelitarık şehrinde son üç yıldır TNR projesi uygulanıyor. Proje başlamadan önce barınaklar yetersiz kalıyor, gönüllüler sokak kedileriyle başa çıkamıyorlardı. Kedi kapanlarıyla ikili gruplar halinde sokak kedileri yakalanıp kısırlaştırıldı. Bölgenin çehresi değişti:

Sokak kedilerinde gözle görünür azalma oldu.

Kısırlaştırılan kedi sayısı arttığından, işlem daha ucuza yapılmaya başladı.

Gönüllü sayısı yüzde 300 arttı.

Toplanan yardımda yüzde 800’lük artış oldu.

Veterinerler bu durumun işlerini azaltacağını düşünse de, tam aksine kazançları arttı.

Devlet birimleriyle sivil toplum örgütlerinin ilişkileri kuvvetlendi.

KEDİLERE ÖZEL KAFE

İngiltere’de özellikle turistik yerlerde kedi kafeler var. Aynı kedinin yüzlerce kişi tarafından beslenmesi engelleniyor. İsteyenler yiyecek ve içecekleri buradaki kaplara koyuyorlar. Ancak kedi kafelerin bir dezavantajı var; hayvansever olmayanların burayı keşfederek onlara zarar vermesi. Bunun için kedi kafeler daha çok site ya da park gibi kontrol edilebilecek özel alanlarda kuruluyor.

ELLE YA DA OTOMATİK YAKALANABİLİYORLAR

Yabanileşmiş sokak kedilerini yakalamak için biri otomatik, diğeri elle çalışan iki kapan kullanılıyor. Otomatik olanda kedi kafesin içine girince üzerine bastığı bölüm sayesinde kafesin kapısı hemen kapanıyor. Diğerinde kafesin kapısı elle kapatılıyor. En çok tercih edilen kafes tipi de bu. Çünkü hangi kediyi yakalayacağınıza karar verebiliyorsunuz, daha önce kısırlaştırdığınız kedi kafese kapatılmamış oluyor. Kafese kedilerin hoşuna gidecek yiyecekler yerleştiriliyor. İngiltere’de SNIP International tarafından üretilen kafesler çok kullanılıyor. fiyatı 100 Euro.

SOKAK KEDİLERİNİN

ARTILARI

Fare gibi insana daha çok zarar verebilecek hayvanların yayılmasını engelliyorlar.

Onları besleyen insanları, psikolojik açıdan rahatlatıyor ve tedavi ediyor.

Kendi alanlarına yabancı kedileri sokmuyor. Sayıları çoğaldığında bir kısmı başka bir bölgeye yerleşiyor.

EKSİLERİ

Çevreye hastalık bulaştırabiliyorlar.

Evcil hayvanlara zarar veriyorlar.

Hayvan besleyenlerin arkalarında bıraktığı çöpler çevreyi kirletiyor.

Evde bakılmaktan bıkılan kedilerin sokağa bırakılması işi daha da zorlaştırıyor.

KEDİLERDE İSHAL

Kedilerde ishal kendi başına bir hastalık değil başka hastalıkların sonucunda ortaya çıkar. Kedide kısa sürede ortaya çıkan ve uzun süreli olmayan akut ishallerin yanı sıra 2-3 hafta ve daha uzun sürebilen kronik ishallere de rastlanır.

İshale sebep olan hastalıklar:

Beslenmeye bağlı ishaller: Ani gıda değişikliği, gıda alerjileri, gıda intoleransları (inek sütü ve süt ürünlerindeki laktoza duyarlılık gibi).

Enfeksiyonlar: Bakteri enfeksiyonları (Salmonella enfeksiyonu gibi), viral enfeksiyonlar (FIV, FeLV, Panleukopenia, Rotavirus enfeksiyonları gibi), protozoa enfeksiyonları (Giardia enfeksiyonları gibi).

Bağırsağın enfeksiyonlara bağlı olmayan dokusal hastalıkları.

İlaç ve diğer toksik maddelere (zehirli bitkiler, kimyasal zehirler gibi) bağlı zehirlenmeler.

Hipertiroidizm.

Tümör ve kanser hastalıkları (lenfoma, karsinoma gibi).

Pankreatitis (pankreas yangısı).

Böbrek hastalıkları.

Karaciğer hastalıkları.

Kolit.

İshalin belirtileri:

İnce bağırsak ishallerinde: Genellikle dışkı miktarı artar. Dışkı yapma sayısı 2-3’tür.

Kalınbağırsak ishallerinde: Genellikle dışkı miktarı normaldir veya azalma görülür. Dışkı ile birlikte kan ve mukus (sümüksü bir tabaka) izlenir. Dışkı yapma sayısı 5 kezden daha fazladır.

Ayrıca iştah kaybı, su kaybı (dehidrasyon), sıvı kaybına bağlı aşırı susama ve su içme, depresyon ve halsizlik gibi belirtileri de gözlenebilir.

İshalin ortaya çıkmasına sebep olan asıl hastalığın teşhisi için veterineriniz, dışkı örneğiyle yapacağı analizlerin yanı sıra kan tahlilleri, idrar analizleri, röntgen ve ultrason gibi görüntüleme teknikleri ve gerek olursa bağırsak biyopsisi gibi yöntemlerden yararlanarak sonuca ulaşabilir. Kedilerde ishalin tedavisi, ishale sebep olan asıl hastalığın tedavisi ile mümkün olmaktadır.

Pko pano

Seter cinsi, dişi, kırmızı tasması olan 8 aylık köpek, Büyük Çamlıca ormanında kaybolmuştur. Görenlerin, nerede olduğunu bilenlerin 532 573 40 70’i aramasını rica ederiz.

Bu pamukoğlanı bulduğumuzda bir kulağı ve patisi kanlar içindeydi. Muhtemelen ısınmak için girdiği araç motorunda yaralandı. Tedavisi yapıldı. Sokakta yaşayamayacak kadar evcil. Kısırlaştırıldı. 9-10 aylık civarı, aşıları tam. Yeni ailesi olur musunuz?

Okşan Edgü 0536 989 80 74

Peker, iki yaşında, kısırlaştırılmamış oldukça iri bir Ankara kedisi. Kafasında, bacaklarında, karnının sağ tarafında siyah lekeler var. Kuyruğu tamamen siyah, uzun tüylü. Sokağa atıldığını düşünen bir hayırsever tarafından eve alındığını tahmin ediyoruz. Bulanların 0532 424 38 24’ü araması rica olunur.