Karşısına rüzgarı almış, kulakları havada, keyiften dili dışarıda, özgürce koşan bir köpek... Çimlerin üzerinde olanca hızıyla oradan oraya koşturup duruyor.
Köpekseverler için gerçekten de çok güzel bir görüntü. Ancak, maalesef bu sevimli tabloyu bir anda bozabilecek, neşemizi yerle bir edebilecek birçok risk var. Riskler listesi, trafik kazalarından zehirlenmelere, çalınmadan çocuklara zarar vermeye
kadar uzanıyor. Köpek sahibi için masum bir kaçamak olan tasmasız gezileri farklı bakış açılarından inceledik; köpek psikolojisi uzmanı Tamer Dodurka’ya, hayvan hakları konusunda aktif avukat Ahmet Kemal Şenpolat’a ve bir eğitmene, Emir Ali Sadaghiani’ye danıştık. Hep aynı yorumla karşılaştık: Köpeğinize ve kendinize ne kadar güvenirseniz güvenin, sokağa tasmasız çıkmayın.
Eğitmen Emir Ali Sadaghiani
ÖZELLİKLE TRAFİĞE AÇIK YERLERE DİKKAT
Köpek eğitimli bile olsa kesinlikle kaçmayacak diye bir kural yok. Köpek sahipleri bir kez alınan eğitimin köpek üzerinde bir ömür boyu etkili olacağını düşünebilirler, bu düşünce yanlış. Köpek her zaman uyaranların etkisi altındadır, bu yüzden eğitimin de düzenli olarak tekrar edilmesi gerekir.
Köpek sahiplerinin göz ardı etmemesi gereken bir nokta da herkesin köpekleri sevmek zorunda olmadığı. Özgürce dolaşan bir köpek bir başkasının özgürlüğünü sınırlayıcı olabilir. Köpeğiniz küçük bile olsa insanlara açık alanlarda serbest bırakmak yanlış.
Trafiğe yakın noktalar, çocukların ve diğer hayvanların bulunduğu alanlar köpeklerin serbest bırakılmaması gereken yerler. Trafiğe açık alanlar hem köpek için hem de ondan korkup kendisini yola atacak bir çocuk için tehlikeli.
Agresif köpeklerde tasma dışında ağızlık da kullanmalı. Danua, St. Bernard gibi iri köpekler de ağırlıklarıyla oyun niyetiyle bile olsa fiziksel olarak ürkütücü olabildiklerinden asla tasmasız çıkartılmamalı.
Sahibinden kaçan tasmasız bir köpeği kovalamak yapılacak en büyük yanlış. Köpek korkabilir ya da bu tepkiyi oyun zannederek daha çok uzaklaşabilir. Böyle bir durumda yapılması gereken, köpeğin koştuğu istikametin aksine yönelmek ve köpeğe seslenmek. Sahibi ile sağlıklı ilişkisi olan köpek, onu gözden kaçırmak istemez. Kaçan köpeğin dikkatini çekmek için gıda, oyuncak gibi şeyler de kullanılabilir. Kaçan köpek geri döndüğü zaman ise kesinlikle ceza verilmez, köpek ödüllendirilir.
Köpeğinizi dolaştırırken karşınıza tasmasız bir köpek çıkarsa ve köpekler kavga edecek gibi görünüyorsa, mümkünse oradan uzaklaşın. İki köpek kavga etmeye başladığında ise asla vücudunuzu araya sokmayın. Üzerinizde ceket gibi bir şey varsa bunu köpeklerin üzerine atabilirsiniz. Yakınızda su varsa kavga eden köpeklerin üzerine bir miktar su da dökebilirsiniz.
Tasmasız ve agresif olduğunu belli eden bir köpekle karşılaşıldığında kaçmak, sadece köpeğin kovalama dürtüsünü tetikler. Böyle bir durumda çıkılabilecek yüksek bir yer yoksa göz kontağı kurmadan, sabit durmak yararlı. Çığlık atmak gibi yüksek sesler çıkarmak da köpeğin av dürtüsünü artırır.
Avukat Ahmet Kemal Şenpolat
YASADA TASMA İLE İLGİLİ BİR HÜKÜM YOK
Köpeğin tasmalı olması, sahibinin sorumluluğunu azaltmıyor. Tasmalı bir köpeğin bir canlıya zarar vermesi ile tasmasız olan bir köpeğin zarar vermesi arasında kanuni olarak pek bir fark yok. Aynı şekilde köpek zarar görürse tasmalı ya da tasmasız olması da bir şeyi fazla değiştirmiyor. Hakim her somut duruma göre zarar görenin gerekli tedbiri alıp almadığına bakıp, kendi takdirine göre bir miktar indirim yapabilir.
Bazı belediyelerin çevre düzenlemesi yaptığı alanlarda hayvanlar için belli bölgeler ayrılıyor. Hayvanlar buralarda tasmalı olarak gezebiliyor. Buralardaki cezalar ise daha çok idari cezalar.
Toplu yaşayış cezalarına uyulmadığında, suçlu olan hayvanlar gibi gösteriliyor ve uzun vadede bunun cezasını maalesef onlar çekiyor.
Profesör Doktor Tamer Dodurka
YAVRUYKEN TASMAYA VE AĞIZLIĞA ALIŞTIRIN
Sosyalleşmesi yetersiz, sahibinden uzaklaşma alışkanlığı olan ve itaati zayıf köpekler serbest bırakılmamalı.
Yanımıza tasmasız halde gelen yabancı bir köpek ya doğrudan saldırgan tavırlar sergiler ya da bizi koklayıp tepkilerimizi değerlendirdikten sonra nasıl davranacağına karar verir. Köpeğin saldırgan tavır içinde olduğunu bakışlarını gözlerimize dikmesinden, dişlerini öne çıkarıp kuyruğunu dikleştirmesinden anlayabilirsiniz.
Köpek tasmasından kurtulup uzaklaşmayı alışkanlık haline getirirse, özel tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyabilir.
Tasmasız olarak dolaşırken başka bir köpeğin saldırısına uğrayan köpek bir süre daha gergin olur. Kalp atışları dışarıdan gözlenebilecek kadar hızlı, solunumu hızlıdır. Yeterli nefes almak için ağzını açık, boynunu ileri doğru uzatmış halde durur. Bu belirtileri devam eden köpeğin hemen itaat edeceğini düşünmemeli ve ona dinlenmesi için zaman vermelisiniz. Bu sırada onu okşayıp, güven verici bir tonla konuşun. Sakinleşmeye başladıktan sonra yapılması gereken ilk şey, yara ve diş izlerini araştırmak.
Ağızlık kullanımında izlenecek en iyi yol, ileride takmaya gerek olmasa bile buna yavruluk döneminde alıştırmak.
Tasma kullanmanın püf noktaları
Yavru köpeğimiz 8 haftalık civarına geldiğinde onu tasma ile tanıştırmak için ideal zaman. Tasma, bu dönemde her gün belli zamanlarda takılmalı ve bir süre köpeğin üzerinde kalmalı. Tasma ile ilk yürüyüşü evde yapmak da köpeğin üzerindeki stresi azaltır. Boyun tasması kullanıyorsanız, seçtiğiniz tasmanın köpeğin boynu ile arasında iki parmak mesafe olmalı. Göğüs tasmaları, köpek çekildiğinde boynuna basınç gelmesini engeller. Büyük ve kontrolü zor köpekler için özel tasmalar da var.
Köpeklerde dış kulak hastalıkları
Köpeğimin kulağı çok kötü kokuyor, sebebi ne olabilir? Yavru köpeğimiz sürekli kulaklarını kaşıyor, kulağında siyah kabuklar var, bunlar neden kaynaklanır? Köpeğim sürekli kafasını ve kulaklarını halıya sürterek kaşıyor bu neden olur?.. Bu sorular köpeklerde kulakla ilgili en sık görülen problemlerin sonuçları. Kulaktan gelen kötü koku, kaşıntı, kulak akıntısı, kulak kepçesi ya da kanalında kızarıklık ve şişkinlik, köpeğin kafasını sallaması ya da başını bir yana doğru eğik tutması, kulak etrafına dokunulduğunda ağrı göstermesi, kulak ağrısına bağlı huysuzluk ve depresyon gibi davranış değişiklikleri hayra alamet değil ve bir dış kulak hastalığına işaret eder. Dış kulak hastalıklarının birçok sebebi var. Bu belirtilere rastladığınızda aşağıdaki durumlardan biri söz konusu olabilir.
Alerjiler: Gıda ve diğer maddelere karşı alerjisi olan köpeklerde sık olarak kulak problemleri de görülür. Alerjilerin tahriş ettiği kulakta kolaylıkla bakteri ve mantar enfeksiyonları gibi ikincil hastalıklar oluşabilir. Böyle durumlarda sadece enfeksiyonun tedavi edilmesi yetmez, alerji tedavisinin de uygulanması gerekir.
Parazitler: Kulak uyuzu kulakta hastalık yapan parazitlerin en önemlisi. Uyuz etkenlerine karşı aşırı hassasiyeti olan köpeklerde çok ciddi sorunlara yol açabilir.
Bakteri ve mantar enfeksiyonları: Alerjiler, hormon bozuklukları, kulağın nemli kalması gibi doku değişikliklerine yol açan faktörlerin etkisiyle kulaktaki savunma sistemi zayıf düşer ve enfeksiyonlar ortaya çıkabilir.
Kulağa kaçan yabancı cisimler: Pisi pisi otu başta olmak üzere kulak kanalına kaçan küçük cisimler kulak kanalında tahribata ve travmaya yol açarak kaşıntıya ve kulak hastalıklarına sebep olabilir.
Travma: Kulak kepçesine ve dış kulak kanalına isabet eden çarpmalar veya köpeğin kaşınırken ayak tırnakları ile yol açacağı yaralanmalar kulakta sorunlara yol açabilir.
Hormon bozuklukları: Köpeğin az veya aşırı hormon salgılanması sonucunda deri ve kulak problemleri çok sık olarak karşımıza çıkar. Tiroid, böbrek üstü bezi hormonları ve üreme ile ilgili hormonların dengesizliklerinde sıklıkla görülür.
Kulak yapısı ve çevresel problemler: Havasız, nemli ve karanlık kulak kanalı mikroplar ve bakteriler için son derece iyi bir yerleşme ve üreme yeri. Özellikle Cocker Spaniel gibi düşük kulaklı ırklarda az önce saydığımız koşulların var olması dış kulak enfeksiyonları için davetiye çıkarır.
Diğer sebepler: Kalıtsal hastalıklar, tümör ve kanserler kulak bölgesinde sorunlara yol açabilir.
Bu hastalıklarının tedavisi için mutlaka veteriner hekiminizin köpeğinizi muayene etmesi gerekir. Kesin teşhisin ardından hem kulaktaki problemin hem de buna yol açan asıl hastalığın iyileştirilmesi ve düzenli kontrol ve bakımlarla kulak hastalıkları rahatlıkla tedavi edilebilir.