Çocuklara uygun ‘ekran’

Çocuklar için uzaktan eğitim süreci ağırlıklı olarak televizyon ve internet aracılığıyla devam ediyor. Pandemi sebebiyle artan ekran kullanımı konusunda ebeveynlerin izleyeceği yolları uzmanlara sordum, şöyle sonuçlar çıktı:

Okul ve okul dışı teknoloji sürelerini ayırın

Yeşim Özen Açıl (Bilişim teknolojileri öğretmeni, teknolojik masal kitapları yazarı)

Amerikan Pediatri Akademisi’nin (APA) bu konudaki süre önerilerini esas alıyor. APA, 2-5 yaş arası çocuklar için günde en fazla bir saatlik ekran süresi öneriyor. 5 yaş ve üzeri çocuklar için (5-12 yaş) aile planlamasıyla kullanım süresinin belirlenmesi ve bunun iki saati geçmemesi gerektiğini belirtiyor. Aile planlamasına hem çocuğun hem de ebeveynin ortak kararıyla yapılan, içerik ve saat belirlenen bir teknoloji sözleşmesi diyebiliriz.

Çocukların ekran kullanımını keyif alınan etkinliklerle okul ve sorumluluklar olarak ikiye ayırıp okul süresini belirlenen ekran süresine dahil etmiyoruz.   

İçerik de süre kadar önemli

Doçent Doktor Yavuz Samur (Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, ‘Bir Yeni Bildiriminiz Var’ kitabı yazarı)

Bugünlerde daha uzun süre ekran karşısında kalan çocuklar dijital ortamda ders dinlerken dikkat konusunda zorlanabilirler. Bu sebeple derslerin 30-40 dakikayı geçmemesi gerekiyor. Dijital ortamda sınıf arkadaşlarıyla sohbet edebilecekleri zamanlar da yaratılmalı, şu anda buna ihtiyaçları var. Ayrıca ekran dışında da en az ekran süresi kadar sanatsal ve fiziksel etkinliklerin çocukların günlük programında yer alması gerekiyor.

Burada süreyle birlikte asıl önemli olan, oynadığı oyun ya da izlediği videonun içeriği. Pac Man, Super Mario, Red Ball ve Fruit Ninja, Samur’un ekran süresi içinde önerdiği oyunlar... Uzmanlar içinde şiddet, cinsellik ya da korku unsurları bulunan oyunlardan uzak durulması gerektiğini söylüyor. Mesajlaşma imkânı sunan oyunlarda da çocuklar hiç tanımadıkları insanlarla konuşabiliyor. Bu insanlar bazen yaşlarını küçük gösteriyor ve çocuklardan kişisel bilgilerini almaya çalışıyor. 

Tabletini kontrol edin 

(Yeşim Özen Açıl)

Ebeveynler mutlaka indirilen oyunlardan haberdar olmalı. Ä°nternet saÄŸlayıcılarının sunduÄŸu aile paketi imkânları var. Apple’ın Family Sharing özelliÄŸiyle çocukların indirdiÄŸi uygulamaları denetleyebiliyorsunuz.ÂGoogle Family Link uygulaması da Android kullananlar için geliÅŸtirilmiÅŸ. Google Play’de de ebeveyn denetimi özelliÄŸi mevcut.

Yabancı dil gelişimi için uygulamalardan faydalanın
(Yeşim Özen Açıl - Eğitici kitap yazarı)

* Siteler: gamestolearnenglish.com, www.eslgamesplus.com, Learn English Kids
* Uygulamalar: GoNoddle Games, LingoKids ve Laugh & Learn
* YouTube: Peppa Pig, Super Simple Songs, Maple Leaf Learning ve Dream English Kids

Çocuklarla dijital çağa uyum kitapları
Yeşim Özen Açıl’ın kaleme aldığı ‘Tablet Tobi’, ‘Bilgisayar Boti’, ‘Telefon Tofi’ ve ‘Biraz Daha YouTube’ta Video İzleyebilir miyim?’ kitapları 5-7 yaş arası için uygun. ‘Tekno Tavşan Tata ile Dijital Ayak İzini Öğreniyorum’ 6-8 yaş ve ‘Tekno Tavşan Tata ile Dijital Vatandaşlığı Öğreniyorum’ 11-14 yaş aralığına göre. Ayrıca anaokulundan ortaokul çağındaki çocuklara kadar farklı yaş grupları için hazırladığı bilişim teknolojileri etkinliği kitapları var.

 

Evde ailece ne izleyelim?

Burak Göral (‘Çocukla Sinema’ kitabının yazarı - cocuklasinema.com)

Film eleştirmenliğinde 25’inci yılını doldurmuş, senaristlik ve senaryo eğitmenliği de yapan Burak Göral, oğlu doğduktan sonra çocuk ve sinema ilişkisine farklı bakarak bu konuda paylaşımlar yapmaya başladı. Oğlumla ben de film önerilerini takip ediyoruz. Türkiye’de ebeveynlerin çocuklarıyla izlemeden önce filmler hakkında bilgi edinebilecekleri güvenilir bir kaynak olduğunu söylemeliyim. Göral’ın pandemi süresince evde izleyebileceğimiz aile bağları, dayanışma, zorlukların ailece üstesinden gelme konularında film önerileri:

1- ‘Mucize - Wonder’ (9+ yaş)

2- ‘Denizin Şarkısı - Song of the Sea’ (7+yaş)

3- ‘Küçük Ayak - Small Foot’ (6+ yaş)