×
Kişiye özel sol masalı
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras’ın seçim bürosundan fotoğraflar geldi: Ufuk Uras, göğüslerinde "Meclis’e Ufuk gerek" yazan "Ufuk Uras fanatikleri" arasında. Bir başkasında aynı yazı bir binanın yan cephesine yazılmış.
Gazete gazete cerre çıkan Baskın Oran da "CHP, AKP’den 100 kat sağda!" (Vatan, 25 Haziran 2007) demiş.
Ufuk Uras ve Baskın Oran, Türkiye’nin sınırları içinde hiçbir sol partiyi beğenmedikleri için "Bağımsız sol aday" olmuşlar. Sağda olabilir ama solda bireyci ve bireysel eylem, daha doğrusu siyasal eylem olmaz. Bu nedenle kısa bir sol ve parlamento tarihçesi aktaracağım.
TİP ÖRNEĞİ
Yaşamına tanıklık etmeme, bir kıyısında da olsa serüvenine katılmama karşın, kafadan yazmayıp, Artun Ünsal’ın Tarih Vakfı Yurt Yayınları tarafından yayınlanan "Umuttan Yalnızlığa Türkiye İşçi Partisi (1961-1971)" adlı kitabına başvuracağım.
Cumhuriyet tarihinde bir tek Türkiye İşçi Partisi (1961-1971) TBMM’de "Sol"u temsil etti. Türkiye İşçi Partisi (TİP) 13 Şubat 1961’de İstanbul’da 12 sendikacı tarafından kuruldu. 20 Temmuz 1971 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.
TİP, Türkiye’nin kalkınması için ulusal ekonomide kilit taşı konumunda olan "büyük üretim ve mübadele araçlarının devletleştirilmesi", yeni temel sanayi kollarının devlet yoluyla kurulması ve işletilmesi, planlı ekonomi, topraksız ve az topraklı köylülerin topraklandırılması, "emeğe göre gelir" ilkesinin egemen kılınmasının yanı sıra ulusal varlığımızı ve bağımsızlığımızı her şeyin üstünde tutan, "barışçı dış politika" görüşünü savunuyordu.
Hepsi güzeldi ama "emeğe göre gelir", "herkesin emeğinin karşılığını alacak" ilkesi seçmenlerin hoşuna gitmedi. Seçmen emeğinin bir değil on kat, yüz kat karşılığını istiyordu.
TİP, Türkiye’deki çeşitli sol çevreleri ve sol anlayışları bir araya getiren bir koalisyon olarak gelişti. Sendikacılar, aydınlar ve "Doğulular"ın oluşturduğu üç ana kesim, TİP’in yönetimini paylaşıyordu. TİP’in görece güçlü ve etkin olduğu 1963-1966 yıllarında sol koalisyon ve ortak eylem platformu korunabildi. Ne var ki, aydın kesimin türdeş olmayan yapısı, ileriki yıllarda TİP’in bünyesinde çeşitli çatlaklara yol açtı.
TİP yalnızca Ekim 1965 ve Ekim 1969 genel seçimlerine katılabildi. İlkinde oyların yüzde 3’ünü, ikincisinde ise yüzde 2.7’sini alarak yüzde 3’ün üzerine çıkamadı. 1965’te "Ulusal Artık" seçim sistemi sayesinde 15 milletvekili ile girdiği TBMM’de politik uygarlık tarihi yazdı. Fakat kendilerine "gerçek sol" diyenler bu mirasa saygı duyup sahip çıkmadı.
SOL, PARTİDİR
TİP’in yapısını çatlatanlar arasında Ufuk Uras ve Baskın Oran türünden "aydınlar" vardı. TİP gibi partilerin kesinlikle bir seçkin ve aydın hareketi olamayacağını anlamamışlardı. Gerçek sol 1971’den sonra, Ufuk Uras ve Baskın Oran türünden bireyci ve bireysel solcular (!) yüzünden, TİP’in başarısını tekrarlayacak partileşme ivmesi yakalayamadı. Onlar, "Neden gerçek sol parti değil" diye CHP’ye saldırdılar. Peki marjinalite ile sol duruşu birbirine karıştıran kendileri mi "gerçek sol" idi? Peki sol ekonomi programları, küreselleşmeyi eleştiren, değerlendiren programları nerede? Sol demek "Parti" demektir. Solcu bireyler başıboş yılkı atları değildir.
(Devam edecek)
Ufuk Uras ve Baskın Oran, Türkiye’nin sınırları içinde hiçbir sol partiyi beğenmedikleri için "Bağımsız sol aday" olmuşlar. Sağda olabilir ama solda bireyci ve bireysel eylem, daha doğrusu siyasal eylem olmaz. Bu nedenle kısa bir sol ve parlamento tarihçesi aktaracağım.
TİP ÖRNEĞİ
Yaşamına tanıklık etmeme, bir kıyısında da olsa serüvenine katılmama karşın, kafadan yazmayıp, Artun Ünsal’ın Tarih Vakfı Yurt Yayınları tarafından yayınlanan "Umuttan Yalnızlığa Türkiye İşçi Partisi (1961-1971)" adlı kitabına başvuracağım.
Cumhuriyet tarihinde bir tek Türkiye İşçi Partisi (1961-1971) TBMM’de "Sol"u temsil etti. Türkiye İşçi Partisi (TİP) 13 Şubat 1961’de İstanbul’da 12 sendikacı tarafından kuruldu. 20 Temmuz 1971 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.
TİP, Türkiye’nin kalkınması için ulusal ekonomide kilit taşı konumunda olan "büyük üretim ve mübadele araçlarının devletleştirilmesi", yeni temel sanayi kollarının devlet yoluyla kurulması ve işletilmesi, planlı ekonomi, topraksız ve az topraklı köylülerin topraklandırılması, "emeğe göre gelir" ilkesinin egemen kılınmasının yanı sıra ulusal varlığımızı ve bağımsızlığımızı her şeyin üstünde tutan, "barışçı dış politika" görüşünü savunuyordu.
Hepsi güzeldi ama "emeğe göre gelir", "herkesin emeğinin karşılığını alacak" ilkesi seçmenlerin hoşuna gitmedi. Seçmen emeğinin bir değil on kat, yüz kat karşılığını istiyordu.
TİP, Türkiye’deki çeşitli sol çevreleri ve sol anlayışları bir araya getiren bir koalisyon olarak gelişti. Sendikacılar, aydınlar ve "Doğulular"ın oluşturduğu üç ana kesim, TİP’in yönetimini paylaşıyordu. TİP’in görece güçlü ve etkin olduğu 1963-1966 yıllarında sol koalisyon ve ortak eylem platformu korunabildi. Ne var ki, aydın kesimin türdeş olmayan yapısı, ileriki yıllarda TİP’in bünyesinde çeşitli çatlaklara yol açtı.
TİP yalnızca Ekim 1965 ve Ekim 1969 genel seçimlerine katılabildi. İlkinde oyların yüzde 3’ünü, ikincisinde ise yüzde 2.7’sini alarak yüzde 3’ün üzerine çıkamadı. 1965’te "Ulusal Artık" seçim sistemi sayesinde 15 milletvekili ile girdiği TBMM’de politik uygarlık tarihi yazdı. Fakat kendilerine "gerçek sol" diyenler bu mirasa saygı duyup sahip çıkmadı.
SOL, PARTİDİR
TİP’in yapısını çatlatanlar arasında Ufuk Uras ve Baskın Oran türünden "aydınlar" vardı. TİP gibi partilerin kesinlikle bir seçkin ve aydın hareketi olamayacağını anlamamışlardı. Gerçek sol 1971’den sonra, Ufuk Uras ve Baskın Oran türünden bireyci ve bireysel solcular (!) yüzünden, TİP’in başarısını tekrarlayacak partileşme ivmesi yakalayamadı. Onlar, "Neden gerçek sol parti değil" diye CHP’ye saldırdılar. Peki marjinalite ile sol duruşu birbirine karıştıran kendileri mi "gerçek sol" idi? Peki sol ekonomi programları, küreselleşmeyi eleştiren, değerlendiren programları nerede? Sol demek "Parti" demektir. Solcu bireyler başıboş yılkı atları değildir.
(Devam edecek)
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
