Soba ve şofben zehirlenmesine dikkat

Samsun Çarşamba’da 19 yaşındaki hemşire şohbenden sızan gaz yüzünden yaşamını yitirdi. Türkiye’de soba zehirlenmelerinden kaybedilen yaşam sayısı trafik kazalarından sonra ikinci sırada. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik Profesörü Mehmet Ali Körpınar’ın, yeni yıl mesajı da tam da bu konudaydı. Kendisine teşekkür ediyorum. Prof Körpınar’ın, “hayat kurtaracak” öneriler içeren mesajı bakın şöyle:

Lodos esiyor, dikkat

“Yine lodos esme dönemi geldi. Lodos nedeniyle, tüm bölgelerimizde soba ve şohben zehirlenmeleri yeniden görülmeye başladı. Ne yazık ki ülkemizde soba zehirlenmelerinden dolayı kaybedilen hayat sayısı, trafik kazalarından sonra ikinci sıradadır. Üstelik son yıllarda doğal gaza yapılan ağır zamlar ve her seçimde dağıtılan bedava ve ucuz kömür nedeniyle halkımız, mecburen kömürle ısınma yolunu seçmektedir.

Bu dönemde hemen hemen her yıl bir uyarı yazısı hazırlarım ve sizlerin bilgisine sunarım. Halkımızı hem kömür alırken ve hem de kömür kullanırken uyarmak ve gereken önlemleri almaları için neler yapmaları konusundaki önerilerim aşağıdadır. Halkımıza gereken uyarıların yapılması için yeniden sizlerin ve tüm yetkililerin bilgilerine sunmak istedim.

SOBA, KOMBİ, ŞOFBEN VE YAKIT KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK KONULAR VE BACA ÖZELLİKLERİ:

1- Baca temizliği her yıl yapılmalıdır.
2- Hava sirkülasyonuna uygun olmalıdır.
3- Bacaya takılan borular, bacayı tıkamamalıdır.
4- Özellikle Lodos rüzgarlı havalarda, olası geri tepmeyi önlemek için baca sonunda muhakkak döner başlık veya baca kapağı olmalıdır.

KÖMÜR ÖZELLİKLERİ:

1- Kömür mümkün olduğunca kuru olmalı ve sudan korunmalıdır.
2- Depolanmış kömürün yüksekliği 1,5-2 m ve eni de 5 m yi geçmemelidir.
3- Kömürüm uzun süre depolanmasından kaçınılmalıdır (2 aylık rezerv yeterlidir)
4- Deponun havalandırması olmalıdır ve depoya önce giren kömür yine önce çıkmalıdır.
5- Kükürt ve kül oranı düşük olan kaliteli kömür seçilmelidir.

SOBA ÖZELLİKLERİ:

1- Sobalar kesinlikle üstten tutuşturulmalıdır. Böylece yakıttan çıkan zehirli gazların da yanması sağlanır.
2- Soba aşırı şekilde doldurulmamalıdır. Aksi halde zehirli gazların yanacağı ortam ve duman yolu daralır.
3- Sönmekte olan sobaya tutuşması güç olan yakıt konulmamalıdır.
4- Hele de yatmadan önce kesinlikle sobaya yakıt konulmamalıdır.
5- Soba yakıtla beslenirken de yeni yakıtın üstüne kor halinde tutuşturucu konulmalıdır.
6-Standart dışı soba ve soba boruları kullanılmamalıdır.

KOMBİ ÖZELLİKLERİ:

1- Kombi yurtiçi ve yurtdışından kalite belgesine sahip olmalıdır.
2- Firmaların verdiği garanti ve sigortalara dikkat ediniz.
3- Mümkün olduğunca yakıt tasarruflu aygıt seçmeye gayret ediniz.
4- Aygıtı çalışır halde teslim alınız.
5-Özellikle sistemde su eksilmesine karşı gaz sistemini durduran bir emniyet sistemi olmalıdır.
6-Aygıt montajının yetkili bayice yapılmasına özen gösteriniz ve montaj sırasında aygıtınten sağlıklı calışması için gereken önlemlerin alınmasını isteyiniz.
7-Montaja gelen yetkililerin tavsiye ve önerilerine kesinlikle uyunuz.
8-Gaz ve baca kaçakları için alarm veren ve gaz akımını durduran uyarıcı sistemlerin kurulmasını sağlayınız,

ŞOFBEN ÖZELLİKLERİ:

1- Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma olmayan yerlerde, oksijen oranının düşmesi sonucu ve karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleşir.
2- Şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır veya mümkünse şofben banyo dışında bir yere kurulmalıdır.
3- Şofben mutlaka müstakil veya yarım şönt bacaya bağlanmalıdır.
4- Baca bağlantısı olmayan yerde şofben çalıştırılmamalıdır.
5-Şofben bacaya en kısa uzaklıkta olmalı, baca borusu hafif yükselecek ve sızıntı olmayacak bir şekilde bacaya bağlanmalıdır.
6-Şofben montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalıdır.
Lütfen bu önerilere dikkat. Hepinizin yeni yılı kutlu olsun.