Tehlikeli tırmanış sürüyor

Sadece günlük vaka sayılarında değil, yoğun bakım işgal oranları ve kaybettiğimiz insanların sayısında korkutucu ve üzücü bir tırmanma var. Bu açık ve net gerçeğe kişisel yorumum ise tek cümleden ibarettir: Yapılanlar yeterlİ değİldİr. Geçen haftaki yazımda da belirttiğim gibi yeniden, şimdi, hemen ve acilen farklı bir pandemi stratejisine geçilmesi gerekmektedir. Bu görev de sadece çalışkan Sağlık Bakanımız ve Pandemi Bilim Kurulu’nun sırtına yüklenmemeli, devlet ve toplumun her kesimi tarafından istisnasız üstlenilmelidir.

İYİ BİLGİ
PANDEMİDE BEYİNLERİ SİS BASTI

Pandemi yalnızca hayat kalitemizi değil, yüklediği yoğun kaygılar nedeniyle sağlığımızı da altüst etti. En çok etkilenen de beynimiz yani ruhsal yaşamımız, duygu dünyamız oldu. Eğer aşağıdaki kutuda okuyacağınız 10 sorudan 5’ine yanıtınız “Evet” ise sizde de bir tür “sisli beyin” sorunu olabileceğini düşünmenizde fayda var. Sisli beynin omega 3 yağ asitleri, D, B12, B6, B9, B1 vitaminleri, iyot, magnezyum, selenyum ve demir gibi mineral eksiklikleri ile başta cıva olmak üzere ağır metal zehirlenmeleri ile de oluşabileceğini hatırlatalım. Ayrıca tiroid tembelliğinin, östrojen ve testosteron eksikliğinin, böbreküstü bezleri yorgunluğunun, fibromiyaljinin, kan şekeri düşmeleri yani hipoglisemi atakları ile homosistein birikimin de sisli beyni tetikleyebileceğini bir kenara yazalım.

KESİP SAKLAYIN
SİSLİ BEYİNDE İLK 10 İŞARET

1. Unutkanlık ve dikkat dağınıklığı, odaklanma/konsantre olmakta zorlanma.

2. Düşünceleri toparlama ve kelimeleri bulmakta güçlük çekme.

3. Ev veya işyerinde sık sık eşya kaybetme, aradıklarını bulamama, yapacağı işleri birbirine karıştırma sıkıntıları.

4. Karar verme güçlüğü, işe başlama ya da tamamlamada zorlanma.

5. Uyku problemleri: Uykuya dalmada, uykuyu sürdürmede güçlük çekme.

6. Sabah yorgunluğu, isteksizliği ve bitkinliği, güne mutsuz ve endişeli başlama.

7. Özellikle sabahları belirginleşen kaygı hali. Olumlu düşüncelerden ziyade olumsuz düşüncelere odaklanma.

8. Ani, gereksiz ve ölçüsüz öfke sinirlilik tepkileri, sık sık değişken bir duygu durumu hali.

9. Depresyonu anımsatan ruhsal belirtiler. Özellikle ilerleyici bir “tükenmişlik” hissi.

10. Gün içinde tekrarlayan uyuklamalar, “mikro uyku atakları” yaşamalar.

BEYİN SİSİNİ DAĞITAN 10 ÖNERİ

1. Öncelikle “Neden sisli beyin sorunum var?” sorusuna yanıt arayın.

2. Eksiklerinizi (vitaminler, mineraller) tamamlayın.

3. Düzenli ve ılımlı egzersiz yapmayı unutmayın.

4. Dinlenmeyi, özellikle kısa süreli tatillerle gündeminizi değiştirmeyi deneyin.

5. Beyin jimnastikleri yaparak düşüncelerinizi farklı alanlara yönlendirin.

6. Homosistein seviyeniz 12’den yüksekse düşürmeyi unutmayın, 8’in altına inmeyi hedefleyin.

7. Uykusuzluk sorununa doğal desteklerle de çözüm arayın.

8. Güne ginseng vitamin ve mineral karışımı takviyelerle başlamayı düşünün.

9. Sizi rahatlatan, huzur verip gevşeten, neşelendirip kahkaha attıran fırsatlar yakalayın.

10. Şikâyetleriniz 2 haftadan fazla sürerse bir tıbbi yardım istemeyi unutmayın.

BİR BİLGİ
FUTBOLDA SEZONUN ADI ‘SAĞLIK SEZONU’ OLSUN

Koronavirüs sürecinde bizde de başka ülkelerde de çok sayıda sağlık çalışanını verdikleri kahramanca savaş sürecinde kaybettik. Son yayımlanan rakamlar, tüm dünyada 7 binden fazla sağlık çalışanının COVID-19 nedeniyle öldüğünü gösterdi. Sağlık çalışanlarımız gerçekten fedakârca çalıştılar, çalışmaya da devam ediyorlar, edecekler. Kaybettikleri meslektaşlarının acılarını yüreklerine gömüp gece gündüz demeden fedakârca çalışmalarını sürdürecekler. Bu açık ve net fotoğrafı hepimiz görüyoruz. O fotoğrafı görenlerden birinden Ankaralı okurum Salim Taşçı’dan önemli bir mesaj aldım. Salim Bey diyor ki: “Spordan sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu ve Futbol Federasyonu Başkanı Nihat Özdemir, hemen ve acilen futbolda yeni sezonun adını “SAĞLIK SEZONU” olarak ilan etsinler. Hiç olmazsa bu şekilde sağlık çalışanlarının acılarını bir ölçüde hafifletebiliriz. Onlara moral ve motivasyon veririz. Ödenmesi mümkün olmayan acılarının bedelinin bir kısmını da bu zarif hareketle telafi ederiz.” Önerinin altına ben de imzamı atıyorum.

YENİ HABER
ÇOCUKLARDA BELİRTİLER DEĞİŞİK OLABİLİYOR

Birkaç gün önce yayımlanan güvenilir bir vaka analizi raporu, çocuklarda koronavirüs belirtilerinin yetişkinlerden farklı olabileceğine işaret etti. Genel kabul gören ateş, öksürük, halsizlik, kırıklık gibi işaretler çocuklarda da görülebiliyor ama bazılarında enfeksiyonun ön işaretleri “karın ağrısı, kusma, ishal” gibi “sindirim sistemi odaklı” olabiliyor. Çocuklarda COVID-19’a ilişkin bir yeni bilgi de şu: Salgının başlangıcında düşünüldüğü gibi çocuklar hastalığı bulaştırma bakımından zannedildiği kadar önemli birer aracı değiller. Yani yaşlılara hastalığı onların taşıdığı düşüncesi de biraz tartışmalı gibi görülüyor. Bu bilgi okulların açılıp açılmaması kararı bakımından altı çizilesi bir ayrıntıdır. Okullar açılacaksa eğer anlaşılan o ki koronavirüs tedbirlerini çocuklardan ziyade servis aracı görevlileri, öğretmenler, güvenlik, temizlik çalışanları ve yöneticilere uygulamak gerekiyor.