Stres ve üzüntüde şampiyon gülümsemede sonuncuyuz

Yayımladığı araştırma raporu sonuçları her zaman ilgi çeker, dikkate alınır. Gallup’un yayımladığı son “Küresel duygu raporu”na bakılırsa ülkemiz maalesef “sinir, stres ve üzüntüde dünyada ilk 3 sırada” yer alıyor. Ve yine güzel Türkiye’miz anket sonuçlarına göre, “Avrupa’nın en sinirli ülkesi” çıkıyor. İnsanımızın “Dün çok güldünüz mü?” sorusuna verdiği cevap da düşündürücü. Bu konuda da “sondan ikinci” durumdayız. Kısacası ruh sağlığımız fena halde tehlikede ve bu nedenle bugünkü konumuz “ruh sağlığı”, öncelikle de “depresyon meselesi”. Hazırsanız buyurun...



BİR UYARI
DEPRESYON DALGASINA DİKKAT

ZOR günlerden geçiyoruz. Pandemi, ekonomik sorunlar ve komşu coğrafyamızda süren savaş hepimizde muazzam bir kaygı yükü yarattı. Bunlara bir de sık sık tekrarlayan sel ve benzeri doğal afetler eklenince ortaya çıkan karmaşık tablo, belirsizlik ve gelecek kaygısı ruh sağlığımızı bozmaya başladı. Sorunun temelinde öncelikle hızla büyüyen bir depresyon salgını tehdidi var gibi görünüyor. Bu bilgiyi geçtiğimiz günlerde Sağlık Bakanımız Fahrettin Koca da dolaylı olarak teyit etti. Bakan Koca’nın açıklamasına göre, sadece geçtiğimiz 3 yılda 61 milyon vatandaşımız sinir ilacı, 12.3 milyon insanımız da antidepresan haplar kullanmış. Diğer taraftan hastanelerde psikiyatri polikliniklerinin koridorları da tıka basa dolu. Ruh sağlığı hekimlerinden randevu alabilmek için neredeyse araya torpil koymanız gerekiyor. Peki, bu gidişe ruh sağlığı uzmanları ne diyor?

ÖNEMLİ
SORUN: BELİRSİZLİK

KONUŞTUĞUM ruh sağlığı uzmanları asıl sorunun, “BELİRSİZLİK MESELESİ” olduğunu söylüyor. Onlara göre de hepimizin önünde duran bu kocaman belirsizlik ve kaygı durumu bizi toplumsal olarak yoruyor, psikolojimizi bozup depresyona sokuyor. Önemli bir ayrıntı da şu: Psikiyatri uzmanları ruh sağlığımızdaki bu tehdit ve hızlı bozuşmadan, özellikle de depresyon sorunundan en çok kadınlarımızın etkilendiğini söylüyor. Bu nedenle -daha önce de yazdım ve hatırlattım- Sağlık Bakanlığı bünyesinde süratle bir “Ruh Sağlığı Bilim Kurulu” oluşturulmalı. Giderek büyüyen ve toplumsal bir sorun haline gelen bu önemli probleme, özellikle de depresyon meselesine hızlı ve etkili çözümler üretilmeli.

HATIRLATMA
DEPRESYONUN 10 İŞARETİ

EĞER aşağıdaki belirtilerden birkaç tanesi sizi de ilgilendiriyorsa, daha doğrusu bu belirtilerin 3 veya 4’ten fazlası sizde de varsa lütfen depresyon hakkında biraz daha fazla bilgi edinmeye çalışın. Eğer bu işaretler 3 ay ve daha fazla süre sizinle birlikteyse bir “RUH SAĞLIĞI UZMANI”ndan destek almayı düşünün.

1. Uykuya dalma, daha da önemlisi uykuyu sürdürmede zorluk çekmek. Kısacası uyku problemi yaşamak.

2.  Sabah çok erken saatlerde uyanıp uykuya tekrar geçmekte zorluk yaşamak.

3.  Kendini sık ve sürekli bir şekilde eleştirmeye başlamak, kendini sık sık beceriksizlik ve başarısızlıkla suçlamak.

4. Daha önce sevilen şeyleri yapmaktan keyif almamaya, uzaklaşmaya, sevilen kişi ve şeylere karşı ilgisiz kalmaya başlamak. Kısacası “sevemez, isteyemez, arzu edemez” hale gelmek.

5. Rutin günlük işleri yaparken bile çok çabuk sıkılıp bunalmak.

6. Bazen işi gücü bile bir kenara bırakıp, kabuğuna çekilip bir kenarda yalnız kalmaya çalışmak.



7. Basit günlük işleri bile çok büyük bir güç ve gayret sarf ederek başarabilme durumuna gelmek.

8. Çok ufak bir fiziksel faaliyette bile yorgun, halsiz düşmek.

9. En sevdiği insanlara karşı bile ilgisiz ve duyarsız kalmak.

10. Konsantre olmada zorlanmak, kafayı bir işte, bir yazıda, bir konuda, bir süreçte yoğunlaştıramamak ve giderek belirginleşen, derinleşen bir “unutkanlık hali” yaşamak.

İYİ BİLGİ
DEPRESYONA İLAÇSIZ ÖNLEMLER

DEPRESYONDAN korunmak ve başlangıç halindeki yeni bir depresyona “Dur” demek için sizin de yapabileceğiniz bazı kişisel çabalar olmalı. Mesela mı?

1. Haftada ortalama 4-5 gün minimum 20-30 dakikalık aerobik egzersizlere hemen başlamalısınız.

2. Folik asit, B12 ve D vitamini ölçümleri yaptırmalı, bunlardan herhangi biri eksikse süratle tamamlamalısınız. Magnezyum ve demir eksikliği meseleniz varsa onları da çözmeyi unutmamalısınız. Özellikle folik asit eksikliği ile depresyon sorunu arasında ciddi bir ilişkinin olduğu biliniyor.

3. Beslenmenize dikkat etmeli, özellikle şekeri, abur cubur besinleri azaltmalı, bitki ağırlıklı beslenip Omega-3 zengini yiyeceklere öncelik vermelisiniz. İmkânınız varsa Omega-3 takviyesinden de yararlanabilirsiniz.

4. Uyku probleminiz varsa çözüm üretmeli; stresi az, huzuru bol yeni bir yaşam düşünmelisiniz.

5. “Gizli bir tiroit tembelliğim var mı?” sorusuna cevap aramalı, varsa eğer süratle düzeltme yoluna gitmelisiniz.