Mutasyon aşıyı etkisiz yapar mı

Haklı olarak “Virüste oluşan bu yapısal değişimler -mutasyonlar- acaba onu daha bulaşıcı, daha güçlü, ilaçlar ve aşılara daha dayanıklı yapabilir mi?” gibi sorular aklımıza geldi. Konunun uzmanı değilim. Ama ne var ki tecrübeli bir hekim olarak “MUTASYON BASKISI”nın ne olduğunu ve önemini az çok bilirim. Ayrıca “MUTASYON MESELESİ”nin özellikle virüsler için vazgeçilmez davranış kalıplarından biri olduğunu da asla unutmam. Zaten böyle olduğu için değil mi ki her yıl yaptırdığımız grip aşılarının yapısını sık sık değiştirmek zorunda kalıyoruz? Biliyoruz ki influenza virüsleri her yıl sadece kılık kıyafetlerini değil, iç yapılarını bile değiştirebildikleri için bizi her sene daha farklı bir aşı üretmeye zorluyorlar.

NE YAPMALI
MUTASYON MESELESİNİ BİLİM İNSANLARI İZLEMELİ VE İNCELEMELİ

ŞU nokta çok önemli: Mutasyonlar her zaman virüslerin lehine de işlemiyor. Bir mutasyon virüsü güçlendireceği, daha zararlı ve daha yayılımcı hale getireceği yerde, onu daha güçsüz de yapabiliyor. NETİCE ŞUDUR: Gelin, zaten “kaygının tavan yaptığı” şu tatsız günlerde mutasyon meselesini bir numaralı gündemimiz olmaktan çıkaralım. Konuyu işin uzmanlarına, bilim insanlarına bırakalım. Biz, bize verilen görevleri harfiyen yerine getirerek korunma tedbirlerini eksiksiz uygulayalım. Kısacası, mutasyon meselesini bence fazla büyütmeye gerek yok. Ve gerek olduğunda da zaten gereğini ve ihtiyacımız olan uyarıları “sosyal medya cambazları” veya “sonradan doktor-yazarlar” değil, bilim insanları mutlaka yapacaklardır.

BİR RİCA
LÜTFEN BİRAZ DAHA SABIR

SIKILDIK, bunaldık. Kaygılarımız düşündüğümüzden de büyük boyutlara ulaştı. Özetle “Sabrımız taştı”. Ama bilelim ki bugünlerde en çok ihtiyaç duyduğumuz iki üç ilaçtan biri de yine o mucize doğal yeteneğimiz: SABRIMIZ! Özellikle bugünlerde hepimizin ne yapıp edip hiç olmazsa önümüzdeki birkaç ay için sabır kapılarımızı kapatmamamız, açık tutup sakin kalmamız ve o ünlü sufi düşünürün dediği gibi, “güzel beklentiler” içine girip “dikende gülü, gecede gündüzü görebilmemiz” gerekiyor.

KISA BİLGİ
‘U VİTAMİNİ’NİN İKİ MARİFETİ

BANA göre uyku da vazgeçilmez bir vitamindir. Konuşmalarımda çoğu kez ondan “U vitamini” olarak bahsederim. Kaliteli ve yeterli uykunun önemi ve sağlık üzerindeki olumlu etkileri, işte bu nedenle bu köşenin değişmez gündemlerinden biri olmuştur. Son günlerde yapılan iki önemli bilimsel çalışma, uykunun neden değişmez bir sağlık destekçisi vitamin gibi işlev gördüğünü yeniden gösterdi.

KISA BİLGİ
BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİREN 10 MUTFAK SIRRI

* Yoğurt

* Kefir

* Prebiyotikler (muz, pırasa, bamya, yerelması vs.)

* Boza

* Turşular

* Şalgam

* Tarhana

* Antioksidan zengini sebzeler

* Turunçgiller

* Omega 3 zengini balık

SAĞLIKSIZ BESLENEN ERKEN ÖLÜYOR

YENİ tamamlanan ve neticeleri ünlü The Lancet dergisinde yayımlanan küresel hastalık yükü çalışmasının sonuçlarında, “hepimizin kulağına küpe olacak” mühim bilgiler, ciddi uyarılar var. Bu önemli ve güvenilir araştırmanın neticesine bakılırsa, her 5 yetişkinden biri “beslenme yanlışları”, daha açık deyişle “kötü beslenme” probleminden ölüyor. Öyle ki araştırmanın ortaya çıkardığı istatistiksel veriler bize “kötü beslenme” meselesinin neredeyse “sigara içme” tehdidinden bile önemli olduğunu gösteriyor.

ARAŞTIRMA 1
UYKU YOKSA BAĞIŞIKLIK DA YOK

RUSYA’da yapılan bir çalışma, uzun süreli uyku yetersizliğinin bağışıklık gücünü ciddi ölçüde azalttığını ve “koronavirüse yakalanma ihtimalini yüzde 250 oranında” arttırdığını gösterdi. Daha önce yapılan önemli bir başka çalışmada ise -grip aşısı/uyku çalışması- aşıyla elde edilebilecek bağışıklık gücünün de yeterli ve kaliteli bir uykuyla doğrudan bağlantılı olduğu net ve açık olarak gösterilmişti. Kısacası COVID-19’dan korunmak için de herhangi bir COVID-19 aşısıyla daha güçlü bir bağışıklık kazanabilmek için de U vitaminine, yani harika bir gece uykusuna ihtiyacımız var.

ARAŞTIRMA 2
UYKU EKSİKLİĞİ ALZHEIMER’İ HIZLANDIRIYOR

SAĞLIKLI insanların beyinlerinde bulunan TAU proteini aşırı üretildiği ve yeterince temizlenemediğinde, bilişsel fonksiyonları bozmaya, belleği hırpalamaya, kısacası bunamaya yol açabiliyor. Sinir hücrelerinin birbirlerine sinyal gönderirken ürettiği bu doğal protein parçacıkları, Alzheimer hastalığında beynin hafıza ile ilgili bölümlerinde aşırı ölçüde birikerek zararlı, toksik bir yapıya da dönüşebiliyor. İyi biliyoruz ki beynimizin günlük işlerini yaparken hatta sıradan bazı şeyleri düşünürken bile bol bol ürettiği bu doğal sinyal proteininin fazlası her gece U vitamini sayesinde, “derin uyku dönemi”nde temizleniyor! İşte bu nedenle uyku kalitesi bozulur, derin uyku süresi kısalır ve yeterince U vitamini kazanılamazsa, TAU proteinlerinin birikimi artıyor. Neticede de bellek bozukluklarına yol açan dokusal hasarlar çoğalmaya başlıyor. Kısacası belleği korumak, özellikle Alzheimer’a karşı daha dirençli olabilmek için de U vitaminine, yani yeterli ve kaliteli bir uykuya ihtiyacımız var.