Koronavirüs aşısı yakında elimizde olabilir

Her şey yolunda giderse, birkaç hafta içinde aşı kullanıma hazır hale gelebilecek. Yasal süreçler ve diğer aşamalar da dikkate alınırsa, aşının 90 gün içinde kullanıma hazır olması mümkün. İsrail’de araştırma merkezi MİGAL, daha önce tavuklardaki “infeksiyöz viral bronşit”e karşı geliştirilen aşının, mevcut koronavirüse karşı da kullanılabileceğini açıklamıştı. MİGAL biyoteknoloji araştırma grubu başkanı Dr. Chen Katz, “Umarım birkaç hafta içinde aşı hazır olacaktır” açıklaması yaptı. Bence yeni bir haftaya başlarken harika bir haber bu.

İYİ OLDU: MUSİBET Mİ NASİHAT Mİ

HER atasözü yüzlerce yıllık tecrübelerin özeti, ortak aklıdır. Onlardan biri daha koronavirüs saldırısı sayesinde yeniden teyit edildi: “Bir musibet bin nasihatten evladır!”

Mesele şu: Mikrobik hastalıklardan hatta bedenimize ağız, burun yolu ile giren pek çok toksin ve kimyasaldan korunmanın en etkili ve ucuz yolu elleri temiz tutmak, hemen her fırsatta -tabii ki takıntı haline getirmeden- yıkamaktan geçiyor. El temizliği meselesi koronavirüs bulaşmasında da en etkin korunma şekli. Farkında değiliz ama sadece dakikalarla ölçülecek kadar kısa bir zaman aralığında en az 20-30 defa ellerimizi yüzümüz, burnumuz, ağzımız ile buluşturuyoruz. Çevreden elimize bulaşan mikrop ve toksinleri işte bu temaslarla ağzımızla, burnumuzla bedenimize sokuyoruz...

İşte bu nedenle el temizliği en etkili hijyenik yaklaşımlardan biri. Koronavirüs korkusu konunun önemini bir defa daha gündeme getirdi. Hatırlatalım: Elleri sık sık temizlemek ve bu işi 1-2 saat aralıklarla tekrarlamak bu günlerde çok ama çoook önemli. Tavsiyem, ellerinizi en az 30 saniye, mümkünse bileklerinizden bile değil, dirseklerinizden itibaren bol sabunlu su ile iyice ovarak yıkamanız ve “el temizliği” meselesini daima gündemde tutmanızdır.

EVDE VE İŞTE KORONAVİRÜS ÖNLEMLERİ

ELİMİZDE ne yazık ki henüz koronavirüse karşı etkili bir ilaç yok. Yakın bir sürede de muhtemelen olmayacak. Bu nedenle korunma meselesi bir numaralı silahımız. Kişisel temizlik, beslenme, uyku ve diğer bildik yöntemler, bu salgından korunmada son derece etkili. Ağız, burun, boğaz bölgesi virüs için en önemli yerleşme, bulaşma ve bedene giriş alanları. Özellikle bu bölgelerin korunması en mühim nokta. Sık tekrarlanan ağız, boğaz temizlikleri, doğru ve dozunda yapılan (abartmadan) tuzlu veya tuzsuz su gargaraları kanaatime göre çok faydalı.

Peki ya diğer detaylar? Kısacası bugün de ana konumuz koronavirüs savunması. Buyurun...

BİR SORU: NASIL BESLENELİM

YALNIZCA koronavirüslere değil, diğer mikroplara karşı da en etkin gücümüz hiç kuşku yok ki bağışıklık sistemimiz. Sistemin en çok ihtiyaç duyduğu şeylerin başında protein zengini besinler var. Hayvansal ürünlerden sakatat, süt ürünleri, deniz ürünleri, yumurta (tabii ki iyice pişirerek), bitkisel besinlerden bakliyat ve kuruyemişler en etkili protein kaynaklarımız. Ama bize sadece protein yetmiyor. Bağışıklığın gücüne güç katan antioksidanları, vitamin ve mineralleri de (taze sebze ve meyveleri, tam tahıllıları, baharatları) her zamankinden daha düzenli yiyip içmemiz lazım. Özellikle sülfür ve terpen zengini sebzeler (lahana, karnabahar, soğan, sarımsak, turp, tere, roka, nane, fesleğen ) antosiyanin deposu koyu kırmızı, mor, siyah renkli sebze ve meyveler işe yarayabilirler. Propolisin antiseptik ve antioksidan gücü de akılda tutulmalı...

BİR BİLGİ: TAKVİYE LAZIM MI

HEMEN herkes “Bağışıklığım güçlü olsun” diyerek destek hapları peşinde. Kimi probiyotik, propolis, kimi C ve D vitamini, kimi de bitkisel çözümlerde çare arıyor. Kısacası bağışıklık destekleri neredeyse yok satıyor. Bu listeye daha önceki yayınlarda etkili olabilecekleri anlaşılan şu antioksidanlar da eklenebilir:

*Selenyum

*Çinko

*Alfa Lipoik Asid

*N Asetil Sistein

NOT: Bu antioksidanların özellikle solunum yolu mukozasının korunmasında ve akciğerlerde krize, solunum yetmezliğine sebep olan iltihabi yanıtların azaltılmasında etkili olabileceklerini düşündüren bilimsel veriler var.

ÖNEMLİ: YILGINLIK VE PANİK YOK

KORONAVİRÜS meselesi önemli. Tamam ama “enseyi bu kadar karartmanın” ve neredeyse bir tür yılgınlık ve panik duygusu denizinde boğulma hali yaşamanın da bir anlamı yok. Nedeni şu: Hem Dünya Sağlık Örgütü, hem de ülkemizdeki uzmanlar, eldeki ilaçlarla bile (klorokin ve oseltamivir) oldukça iyi neticeler alındığını, diğer bazı antiviral ilaçlar ile de ümit veren neticelere ulaşıldığını açıkladılar.

EV ÇÖZÜMÜ: KOLONYA İŞE YARAR MI

YARAR! Sadece kolonya değil yüzde 60 ve üzerinde alkol içeren her türlü çözelti virüsü yok edebiliyor. Alkol içeren ıslak mendiller ve antiseptikler de zaten bu nedenle öneriliyor. Şüpheli her temastan sonra sıkı bir el yıkama ve mümkünse kolonya ya da başka bir dezenfektandan faydalanmak etkili bir önlem.

UNUTMAYIN: İYİLEŞENLER DAHA FAZLA

DÜN konuştuğum bir enfeksiyon hastalıkları hocamız da benimle aynı fikirde. Korkuyu abartmayalım. Koronavirüsten iyileşenlerin sayısının ölenlerden çok daha fazla olduğunu unutmayalım...